31 Dhjetor 2023, 10:02
Nga a.d
foto ilustruese
Nga Jennifer Cassidy “TRT World”
Në peizazhin e sotëm të politikës globale, termi “politikë e jashtme” nuk kufizohet më vetëm tek veprimet e shteteve kombëtare. Sepse një aktor i ri është shfaqur vitet e fundit në skenën ndërkombëtare, duke ushtruar një ndikim që i kapërcen kufijtë dhe diplomacinë tradicionale: Silicon Valley.
Në kohëra krizash politike, roli i gjigantëve të teknologjisë me qendër në Kaliforni, është bërë gjithnjë e më i rëndësishëm, duke diktuar narrativat, dhe duke ndikuar tek rezultatet në mënyra që rivalizojnë, dhe ndonjëherë i tejkalojnë, aftësitë e shteteve të vogla dhe atyre të mesme.
Megjithëse jo zyrtare, politika e jashtme e Silicon Valley, shfaqet përmes ndikimit ekonomik dhe informativ të kompanive si Google, Apple, Facebook (Meta) dhe X, kjo e fundit e njohur më herët si Twitter. Asetet e tyre në treg tejkalojnë PBB-në e shumë vendeve, duke iu dhënë atyre një levë të konsiderueshme ekonomike.
Në vitin 2022, Silicon Valley kishte një PBB prej 840 miliardë dollarësh. Nëse ky rajon do të ishte një shtet, do të ishte ekonomia e 18-të më e madhe globale. Pra më e madhe se ekonomia e Holandës, Arabisë Saudite dhe Zvicrës, dhe vetëm pak më e vogël se ajo e Indonezisë.
Megjithatë, është kontrolli i tyre mbi informacionin - një lloj i ri monedhe në epokën tonë dixhitale - që me të vërtetë e përforcon ndikimin e tyre. Gjatë krizave politike, këto platforma bëhen terrene beteje për narrativat dhe opinionin publik.
Për shembull, lufta e vazhdueshme e Izraelit në enklavën e rrethuar të Gazës, ka nxjerrë drejtpërdrejt në pah rolin e fuqishëm të Silicon Valley në formësimin e narrativave globale. Raportet mbi censurën në platforma si Instagram dhe X, sidomos në lidhje me përmbajtjen që mbështet kauzën palestineze, ngrenë pikëpyetje serioze mbi fuqinë që kanë këto kompani mbi diskursin publik.
Më shumë sesa shtypje të zërave pro-palestinezë, këto akuza tërheqin vëmendjen për rolin e rëndësishëm të platformave në inkuadrimin e konflikteve ndërkombëtare. Ato u përforcuan më tej nga vizita e Elon Musk në Izrael në nëntor, që për shumë analistë, sinjalizoi një miratim të heshtur të veprimeve të njërës palë ndaj tjetrës, një pretendim që hidhet poshtë nga miliarderi kontrovers. Megjithatë, ajo vizitë pasqyron natyrën komplekse dhe shpesh të diskutueshme të ndikimit të Silicon Valley në gjeopolitikën globale.
Diktimi i narrativave dhe i diplomacisë publike
Roli i Silicon Valley ishte i theksuar edhe gjatë luftës në Ukrainë. Kompanitë e teknologjisë luajtën një rol të rëndësishëm në ndihmën e përhapjes së narrativave strategjike të Ukrainës dhe përpjekjeve të diplomacisë publike. Duke ofruar platforma për shpërndarjen e informacionit dhe narrativave, këto kompani ndikuan ndjeshëm në perceptimin ndërkombëtar dhe reagimet politike.
Marrëdhënia midis Ukrainës dhe kompanive të teknologjisë, u forcua më tej nga marrëveshjet financiare, si dhe marrëveshja monetare me Microsoft-in, e cila ofroi një ndihmë teknologjike shtesë prej afro 100 milionë dollarë, duke e çuar në më shumë se 400 milionë dollarë mbështetjen e saj totale për Ukrainën që nga fillimi i krizës në shkurt 2022.
Për më tepër, Microsoft e zgjeroi mbështetjen teknologjike pa pagesë për Ukrainën gjatë gjithë këtij viti. Kjo do të bëjë që agjencitë qeveritare, infrastruktura jetike dhe sektorë të tjerë në Ukrainë, të vazhdojnë të përdorin infrastrukturën e tyre dixhitale dhe t’u shërbejnë qytetarëve përmes shërbimeve të Microsoft Cloud.
Njoftimi u bë nga Brad Smith, zv/president i kompanisë dhe drejtues i degës së Microsoft në Lisbonë, gjatë një konferencë të përbashkët shtypi me zëvendëskryeministrin e Ukrainës dhe njëherazi dhe Ministër i Transformimit Dixhital, Mykhailo Fedorov, duke nënvizuar një dimension gjithnjë e në rritje të partneritetit midis shteteve-kombe dhe kompanive të teknologjisë.
Megjithatë, siç e kemi parë, lojtarët në fushën e teknologjisë kanë pa dyshim motivet e tyre kapitaliste dhe politike. Kjo u pa qartë me refuzimin e Elon Musk për ta lejuar Ukrainën që të përdorë shërbimet e internetit Starlink, për të nisur një sulm të befasishëm ndaj forcave ruse në Krime në shtator 2022. Ai episod solli edhe njëherë në vëmendje çështjen nëse ushtria amerikane duhet të jetë më e qartë mbi shërbimet apo produktet që blen dhe që mund të përdoren në luftë.
Liria e fjalës përkundrejt moderimit
Një sfidë e përsëritur për Silicon Valley në kohë krize, është balancimi i së drejtës së lirisë së fjalës së lirë, me përgjegjësinë për të moderuar përmbajtjen e dëmshme. Ky akt delikat bëhet edhe më i ndërlikuar gjatë trazirave politike, ku mund të mjegullohet kufiri midis aktivizmit dhe nxitjes.
Vendimet e tyre - për të lejuar, hequr apo kufizuar përmbajtjen - mund të ndikojnë ndjeshëm në rrjedhën e ngjarjeve, duke nxitur shpesh kritika nga qarqe të ndryshme. Për shembull, gjatë krizës së Covid-19 në Indi, pati raporte për censurimin e kritikave ndaj menaxhimit të situatës nga qeveria.
Në Kolumbi, raste të ngjashme u vunë re gjatë protestave të reformës tatimore, ku u panë hapur përpjekjet e platformave në menaxhimin e perspektivave të ndryshme globale në kushtet e presioneve të ndryshme politike. Këto veprime, shpesh të etiketuara si censurë, nënvizojnë dilemat me të cilat përballen këto platforma në përgjigje ndaj presioneve të qeverisë dhe teksa përpiqen të mbështesin idealet e shprehjes së lirë.
Duke njohur ndikimin në rritje të këtyre gjigantëve të teknologjisë, disa vende kanë filluar që të përshtatin strategjitë e tyre diplomatike. Një rast i tillë është hapja e një ambasade të veçantë nga Danimarka në Silicon Valley. Ky akt nënvizon një ndryshim strategjik në diplomaci, duke njohur nevojën për t’u angazhuar me këta aktorë jo shtetërorë me shumë ndikim.
Kjo lëvizje pioniere, nënkupton një njohje të nevojës së mundshme për angazhim të drejtpërdrejtë me këta aktorë jo shtetërorë për çështjet rregullatore, privatësinë e të dhënave, tregtinë dixhitale dhe sigurinë kibernetike. Megjithatë, kjo qasje diplomatike sjell edhe sfidat e veta.
Menaxhimi i marrëdhënieve ku kompanitë e teknologjisë kanë axhenda, të cilat mund të bien ndesh me politikat shtetërore apo normat ndërkombëtare është një detyrë shumë komplekse. Për më tepër, natyra e shpejtë e inovacionit teknologjik dhe rregullimi i tij, paraqet pengesa shtesë për proceset diplomatike tradicionale.
Fytyra e re e qeverisjes globale
Roli në zhvillim i Silicon Valley në politikën globale, ngre disa pikëpyetje themelore për të ardhmen e marrëdhënieve ndërkombëtare dhe qeverisjes globale. Si po përshtaten kornizat tradicionale të diplomacisë dhe ligjit ndërkombëtar për të përfshirë ndikimin e këtyre aktorëve të fuqishëm jo shtetërorë?
Për më tepër, si negociojnë dhe bashkëpunojnë shtetet-kombet me entitetet, fuqia e të cilave tejkalon fuqinë ekonomike, dhe thellohet në kontrollin e informacionit dhe opinionit publik?
Politika e jashtme e Silicon Valley, edhe pse një term jo tradicional, është një realitet i pamohueshëm në botën e sotme shumë të ndërlidhur.
Në kohëra krizash politike, veprimet e këtyre gjigantëve të teknologjisë, kanë pasoja të mëdha, duke diktuar narrativat dhe ndikuar mbi rendin global. Sfida ka të bëjë me shfrytëzimin e potencialit të tyre për ndryshime pozitive, duke zbutur rreziqet që lidhen me kontrollin e tyre të pashembullt mbi informacionin si dhe ndikimin e tyre në diskursin publik.
Ndërsa po ecim drejt epokës së re, një gjë është më se e qartë: nuk ka qenë kurrë më e dukshme se sot nevoja për struktura të qeverisjes globale që të jenë të fuqishme, përshtatëse dhe gjithëpërfshirëse, me synim rregullimin dhe mbikëqyrjen e kompanive të mëdha të teknologjisë.
Shënim:Dr.Jennifer Cassidy është lektore e studimeve diplomatike në Universitetin e Oksfordit.
silicon valley
Insights
31 Dhjetor 2023, 10:00
a.d
foto ilustruese
Nga Anatol Lieven “ZNetwork”
Ndërsa mbështetja publike për Ukrainën ka rënë me kalimin e koh&eum...
Insights
31 Dhjetor 2023, 09:56
a.d
foto ilustruese
Nga Adam Tooze “Financial Times”
Viti që po mbyllet ishte i karakterizuar nga konflikte dhe dhunë në nivele shq...
Insights
31 Dhjetor 2023, 09:38
a.d
olaf scholz
Nga Katja Hoyer “The Spectator”
“Xhuxhmaxhuxh, “hidraulik”, “mendjemadh: Olaf Scholz-it i janë vendos...
Insights
31 Dhjetor 2023, 09:32
a.d
foto ilustruese
Nga Nina L.Khrushcheva “Project Syndicate”
Graham Allison i Universitetit të Harvardit, shkroi kohët e fundit se nd&...
Insights
31 Dhjetor 2023, 09:29
a.d
vladimir putin
Nga Andrew C.Kuchins & Chris Monday “National Interest”
Vladimir Putin konfirmoi më 8 dhjetor kandidaturën e tij ...
Insights
29 Dhjetor 2023, 11:07
a.d
vladimir putin
Nga Mark Galeotti “The Spectator”
Sot është bërë e modës të përpiqesh të identifikosh d...
Insights
29 Dhjetor 2023, 10:47
a.d
Foto ilustruese
Nga Ana Palacio “Project Syndicate”
Viti që po lëmë pas ka qenë i mbushur me ngjarje, për ta thë...
Insights
29 Dhjetor 2023, 10:22
a.d
foto ilustruese
Nga Jared Malsin & Anat Peled “Wall Street Journal”
Militantët e mbështetur nga Irani dhe forcat izraelite shk&e...
Insights
28 Dhjetor 2023, 10:34
a.d
Joe Biden
Nga Daniel Larison “Responsible Statecraft”
Rekordi i politikës së jashtme të administratës Biden në SHBA p...
Insights
28 Dhjetor 2023, 09:31
a.d
Nga Nicasia Picciano “Dtt-net.com”
Më 24 dhjetor, në prag të Krishtlindjeve, opozita serbe tentoi që të sulmonte godin&e...