Plagosja në Vorë, policia me reagim zyrtar: Tre personat e përfshirë në konflikt ndodhen në spital 15 Tetor, 19:0...
Hapja e grup-kapitullit të parë/ Gonzato: Integrimi të konsiderohet nga politika si prioritet kombëtar strategjik! Orban: Sh...
"Telefonova Ramën pas tërmetit!" Hapja e negociatave me BE-në për grup-kapitullin e parë, Varhelyi: Pa zgjerimin Europa...
Konferenca e dytë ndërqeveritare BE-Shqipëri/ Ministri i Jashtëm hungarez: Në krye të axhendës, përshpej...
Bazuar në Marrëveshjen e Ohrit që u nënshkrua në vitin 2001, e cila i dha fund trazirave në Maqedoninë e asaj kohë, shqiptarëve i janë dhënë shumë të drejta që deri më tani nuk janë mbajtur ose plotësuar ende. Ndërsa disa të drejta të tjera janë plotësuar gjysmake ose të cunguara. Këtu përfshijmë gjuhën shqipe, e cila vetëm në vitin 2019 arriti dhe u bë gjuhë zyrtare në Maqedoninë e Veriut dhe u fut në shkollat ku 20 % e popullsisë së komunave është shqiptare.
Shqiptarët e Maqedonisë së Veriut për herë të parë do të kenë një udhëheqës shqiptar në krye të tyre. Talat Xhaferri do të jetë kryeministri i Maqedonisë së Veriut për 100 ditët e ardhshme deri në momentin që vendi fqinj do të shkojë në zgjedhjet parlamentare. Kjo cilësohet si një arritje për komunitetin shqiptar që jeton në Maqedoninë e Veriut, edhe pse është e vonuar.
Bazuar në Marrëveshjen e Ohrit që u nënshkrua në vitin 2001, e cila i dha fund trazirave në Maqedoninë e asaj kohë, shqiptarëve i janë dhënë shumë të drejta që deri më tani nuk janë mbajtur ose plotësuar ende. Ndërsa disa të drejta të tjera janë plotësuar gjysmake ose të cunguara. Këtu përfshijmë gjuhën shqipe, e cila vetëm në vitin 2019 arriti dhe u bë gjuhë zyrtare në Maqedoninë e Veriut dhe u fut në shkollat ku 20 % e popullsisë së komunave është shqiptare.
Por edhe pse është gjuhë zyrtare në letër, kjo nuk respektohet nga institucionet ligjzbatuese në Maqedoninë e Veriut. Kjo gjë ndodh edhe në ambasadat e Maqedonisë së Veriut, që sa herë kërkohet një informacion ose shkresë në gjuhën shqipe anashkalohet dhe nuk jepet kurrë. Ky veprim është denoncuar nga shumë gazetarë në Maqedoninë e Veriut por edhe në vende të ndryshme, ku shqiptarët nuk mund të marrin një dokument në gjuhën shqipe në ambasadën maqedonase.
Sipas regjistrimit të popullsisë në vitin 2021, numri i shqiptarëve të përgjithshëm në Maqedoninë e Veriut është 619,178 ose 29.52% e popullsisë. Ndërkohë që rezidentë aktual shqiptarë në Maqedoninë e Veriut janë 446,245 ose 24.30%. Sipas shifrave më sipër të dala nga regjistrimi i popullisisë në vitin 2021, shqiptarët përbëjnë etninë e dytë më të madhe në Maqedoninë e Veriut. Një nga argumentet që ka përdorur kundër shqiptarëve politika nacionaliste ekstreme në Maqedoninë e Veriut është lindshmëria. Ata pretendojnë se numri i shqiptarëve vazhdon të rritet me shpejtësi për shkak të lindshmërisë së lartë.
Tensione në Maqedoninë e Veriut ka pasur gjatë gjithë kohës, por në kohën kur Talat Xhaferri u vendos në krye të Kuvendit, tensionet janë intensifikuar. Protesta u bë e dhunshme kur turma filloi të hidhte gurë dhe të sulmonte kalimtarët shqiptarë dhe oficerët e policisë. Gjatë kësaj proteste, një pjesë e turmës dogji flamurin shqiptar. E njëjta situatë u përsërit me miratimin e ligjit për përdorimin e gjuhës shqipe. Po kështu, në 108 vjetorin e Kongresit të Manastirit, muzeu i alfabetit shqip në Manastir u vandalizua dhe dritaret dhe dyert u thyen. Një poster me fjalët “Vdekje shqiptarëve” dhe me vizatimin e një luani që pret kokat e shqiponjës u vendos në dyert e muzeut.
Ndërkohë që ngjarja më e fundit që tregon përçmimin e shqiptarëve në Maqedoninë e Veriut është dhe mos hapja e shkollës në gjuhën shqipe në fshatin Çashkë. Edhe pse ky fshat është me shumicë shqiptare, shkolla nuk është hapur ende në gjuhën shqipe. Para pak muajsh u dha vendimi që në këtë fshat të hapet shkolla në gjuhën shqipe, por kjo u kundërshtua nga banorët maqedonas, të cilët kanë dhunuar drejtoreshën e shkollës dhe e kanë quajtur atë tradhtare.
Një tjetër rast diskriminimi për shqiptarët është dhe ngjarjen të Kumanovë. Përleshjet kanë ndodhur më 9 dhe 10 maj të vitit 2015 në Kumanovë, kur një grup i armatosur, shumica shqiptarë të Kosovës, ish-pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare, ishin përballur me forcat maqedonase të sigurimit. Grupi ishte vendosur në këtë qytet me arsyetimin për t’i tërhequr vëmendjen qeverisë për mosrespektimin e të drejtave të shqiptarëve. Gjatë dy ditë luftimesh ishin vrarë 18 persona, nga të cilët tetë policë dhe dhjetë pjesëtarë të grupit të armatosur.
Ndërkaq, 38 pjesëtarë të grupit ishin arrestuar tetë prej tyre janë dënuar me burgim të përjetshëm, katër janë liruar, kurse të gjithë të tjetër janë dënuar me 746 vjet burgim. Por të dënuarit për këtë ngjarje po përballen me diskriminime të tjera, siç janë mungesa e ushqimit, ngrohjes apo dhe mos lejimi i vizitave nga familjarët.
foto ilustruese TIRANË- Para pak kohësh, Eurostat vuri në dukje se ndikimi i sektorit të ndërtimit në ekonominë e vendit...
foto ilustruese Talat Xhaferri, dikur komandant “Forina”, sot hyn në histori si kryeministri i parë shqiptar që merr drejtimin e...
juli emiri TIRANË- Nuk di se sa herë është ulëritur në protestën e teatrit nga unë dhe kolegët e mi, për ...
Foto Ilustruese Nga fjala greke "τόρνος" (tornos) fillimisht lindi fjala latine "tornus" si dhe folja "tornare" që evoluoi n...
17. Janar. Ikja e Skenderbeut nga kjo bote. Si zakonisht shqiptaret e facebook bene me qindra statuse per Skenderben, kete figure me permasa europiane. Eshte ...
foto ilustruese Nga Serena Console “Europa Today” A do të krijojë skenarë të rinj tensioni midis Kinës dhe Shteteve t...
rexhep tajip erdogan Nga Ali Mammadov “National Interest” Në fillim të këtij viti, peizazhi gjeopolitik pësoi një ndr...
Foto ilustruese Nga Walter Russell Mead “Wall Street Journal” Është sërish ajo periudhë e vitit. Drejtues korporatash, pol...
foto ilustruese Nga Alessio Marchionna “Internazionale” “Kaosi shoqëron kudo Donald Trump, dhe Shtetet e Bashkuara nuk mund të...
foto ilustruese “The Economist” Fati i luftërave zvarritëse, sikurse tentojnë të shndërrohen konfliktet në shkal...
