LIVE UPDATES
Bota

Diskriminimi në Kosovë/Urim Shala: Nëse e shohin ngjyrën e zezë, nuk të pranojnë”

22 Nëntor 2021, 20:14 Nga DOSJA
Diskriminimi në Kosovë/Urim Shala: Nëse e shohin ngjyrën e

KOSOVË –Me arsyetimin se tavolina është e rezervuar, Urim Shala nga Fusha Kosova thotë se ka pasur rast kur i është mohuar shërbimi në një kafene të po këtij qyteti, që ndodhet rreth 7 kilometra larg Prishtinës. Shala, 25 vjeç, i takon komunitetit ashkali dhe thotë se ngjyra e lëkurës së tij ka ndikuar që të mos e pranojnë në lokal.

Ka diskriminim shumë, sidomos për komunitetin rom, ashkali dhe egjiptian. Me këtë, [komunitetet] përballen shumë. Pak nëse e shohin ngjyrën e zezë, nuk të pranojnë”, thotë Shala për Radion Evropa e Lirë.

Sipas tij, diskriminim i përditshëm ndaj këtyre komuniteteve vërehet shumë edhe në shërbimet e taksive të parregullta, në linjën Prishtinë – Fushë Kosovë.

Të lënë në shi dhe nuk të marrin, të lënë në borë dhe nuk të marrin”, thotë Shala.

Një apel që ministri i Administrimit të Pushtetit Lokal në Kosovë, Elbert Krasniqi, bëri më 21 nëntor, nxiti debat në media dhe rrjete sociale në lidhje me diskriminimin e komuniteteve pakicë në Kosovë. Në një postim në Facebook, Krasniqi tha se ishte informuar që në një lokal në Gjakovë, ka pasur diskriminim në shërbim ndaj një personi, që i takon njërit prej komuniteteve joshumicë.

“Lokalet, të cilat bëjnë diferencime të tilla, duhet t’i bojkotojmë të gjithë. Personat me ngarkesa raciste nuk duhet t’i mbështesim në zhvillim të tyre”, shkroi ministri.

Reagimit më vonë iu bashkëngjit edhe Shoqata e Gastronomëve të Kosovës, duke thënë se ajo nuk i përfaqëson bizneset që bëjnë diskriminime të tilla. Urim Shala, që edhe vetë e udhëheq një biznes të lojërave bilardo në Fushë Kosovë, thotë se bizneseve diskriminuese do të duhej t’iu ndalohej puna.

Atij personi që diskriminon, për një muaj do t’ia merrja lejen e biznesit. Duhet t’i thuhet: Ngadalë, je në Kosovë, Kosova nuk mund të mbetet vetëm me shqiptarë, duhet të jenë të gjitha komunitetet”, thotë ai.

Legjislatura i mbulon me ligj, mirëpo realiteti nuk është askund

Në vitin 2015, në Kosovë ka hyrë në fuqi versioni aktual i Ligjit për mbrojtjen nga diskriminimi. Ky ligj mbulon disa lloje të diskriminimeve, ndërsa diskriminimi i drejtpërdrejtë përkufizohet në rastet kur “një person trajtohet në mënyrë më pak të favorshme se një person tjetër, në një situatë të krahasueshme”. Bekim Sylaj, nga Qendra Dokumentuese për Romë, Ashkalinj dhe Egjiptianë, thotë se në letër është krijuar mundësia për mosdiskriminimin e pjesëtarëve të komuniteteve joshumicë, por, sipas tij, në terren nuk ka ndërruar asgjë.

“Në qoftë se nuk fillojmë me ndëshkime, kjo dukuri do të vazhdojë kështu. Kur e prek dikë në xhep, normalisht që reagon më ndryshe”, thotë Sylaj për Radion Evropa e Lirë.

Sipas tij, diskriminimet më të shpeshta i bëjnë bizneset e gastronomisë dhe taksitë ilegale. Institucioni i Avokatit të Popullit, sipas ligjit në fuqi, është ai që merret drejtpërdrejt me luftimin e diskriminimit. Rastet e diskriminimit duhet të raportohen në këtë institucion.

Në raportin që Avokati i Popullit ka publikuar për vitin 2020, thuhet se gjatë atij viti janë pranuar 149 ankesa nga anëtarët e të gjitha komuniteteve joshumicë në Kosovë, prej të cilave 21 kanë qenë nga komunitetet rom, ashkali dhe egjiptian. Po sipas këtij raporti, “komunitetet më të rrezikuara dhe të margjinalizuara në Kosovë janë komunitetet rom, ashkali dhe egjiptian”. Edhe në Raportin e Progresit të Komisionit Evropian për këtë vit është thënë se gjendja e këtyre komuniteteve në Kosovë është e rëndë.

“Anëtarët e këtyre komuniteteve përballen me qasje të kufizuar në ujë të pastër dhe kanalizime, pajisje mbrojtëse dhe kujdes shëndetësor, ndërsa qasja në arsim dhe punësim formal mbetet e vështirë”, është thënë në raport.

Diskriminimi në shërbime të përditshme për komunitetet rom, ashkali dhe egjiptian ka qenë prezent tash e një kohë të gjatë në Kosovë, sipas Avdi Misinit, redaktor i programit të komuniteteve në Radio-Televizionin e Kosovës. Megjithatë, ai thotë se numri i raportimeve të diskriminimit është rritur vetëm kohëve të fundit.

“Unë mendoj se kjo po ndodh për shkak të një vetëdijesimi të komuniteteve lidhur me kërkimin e të drejtave të tyre dhe përgatitjen e tyre për raportim, përmes mënyrave të ndryshme”, thotë Misini për Radion Evropa e Lirë.

Sipas Arian Vranicës, nga Shoqata e Gastronomëve të Kosovës, rasti i fundit në Gjakovë ka shpërfaqur një problem më të madh në Kosovë dhe, sipas tij, kjo nuk vlen vetëm për bizneset e gastronomisë.

“Kjo është çështje shumë e thellë që e shpërfaq një mentalitet kulturor të vendit tonë, fatkeqësisht. Ky fenomen paraqitet në të gjithë sektorët”, thotë Vranica.

Ai shton se çështja e diskriminimit etnik nuk mund të përzihet me rregullat e brendshme që mund t’i vendosë një lokal në lidhje me klientët.

“Për shembull, mund të jenë disa rregulla që jepen nga një lokal nëse flasim për kodin e veshjes, që është shumë normale”, thotë Vranica.

Urim Shala, nga Fushë Kosova, thotë se i mirëpret në lokalin e tij të gjitha komunitetet që jetojnë në Kosovë.

Nëse nuk ka bashkëpunim [në mes të komuniteteve], atëherë është dështim”.

Marrë nga REL

Cila mendoni se është alternativa më e mirë:

View Results

diaspora diaspora dëbimet e komunitetit rom diskriminim fushe kosove komuniteti rom dëbimet e komunitetit rom diskriminim fushe kosove komuniteti rom

Sondazh

Poll

Situatë alarmante në Vlorë! Rrjedha e ujit merr para një qytetare

Situatë alarmante në Vlorë! Rrjedha e ujit merr para një qytetare

Berisha: Unë do të jem i pranishëm edhe njëherë në krah të çdo protestuesi

Mesazhet në telefonin e Bardhit/ Berisha: Fabrikim i nisur nga SPAK dhe zyrat e Ramës!

Refuzimi i komisionit ‘Xhafaj’ nga institucionet e drejtësisë/ Berisha: Luftë klanesh

Berisha: SPAKU i partisë është shndërruar në instrumentin më të shëmtuar të narkoshtetit shqiptar

"Qëllimet tona janë qëllimet demokratike"/ Berisha: Beteja jonë gjer në krijimin e qeverisë teknike

21 janari u ndërtua mbi një mashtrim/ Berisha:7 tetori, dita për të hapur dyert e zgjedhjeve të lira

Protesta e 7 tetorit/ Berisha drejtuar policisë: Mjerë ai që provokon qytetarët dhe zemërimin e tyre

Qeveria teknike/ Berisha: Ne jemi të bindur se Rama nuk e do këtë, por ne nuk do heqim kurrë dorë

Berisha: Të bashkohemi në Tiranë në marshimin tonë për qeveri teknike, zgjedhje të lira

Protesta e 7 tetorit/ Berisha: Të gjithë marshim në Tiranë për të drejtat tona më themelore

Deputetët e opozitës sjellin manekinë me fotot e Olsi Ramës dhe Geron Xhafës të veshur si të burgos

Manekinë me foto e vëllezërit Rama dhe Xhafaj të veshur si të burgosur, Noka u vendos flakën

Gjithçka me votat e mazhorancës, mbyllet seanca plenare në Kuvend brenda pak minutave

Opozita u la jashtë!71deputetë të pranishëm në Kuvend, mazhoranca voton dy projektligje në rend dite

“Nuk meritojnë të trajtohen në atë mënyrë”/ Spiropali shpreh mirënjohje për Gardën

Salla gjysëm e boshatisur, nis seanca plenare në Kuvend

U godit me këmbën e karriges, Spiropali: Më ruajti fati dhe paaftësia e goditësit

Deputeti socialist shfrenon gojën: Nuk ka bir kurve të më ndalojë mua

Peleshi futet në Kuvend, Noka dhe Bardhi: Keni shpallur armik opozitën!

"Mos më prek me dorë!' Përplasje fizike mes Gardës dhe deputetëve të PD-së para Kuvendit

“Tmerr ka Rama nga opozita", dyert e Kuvendit me zinxhirë, Noka: Bunkerizohet parlamenti

Garda bllokon hyrjen, deputetët e PD-së mblidhen përballë tyre, Toni Gogu pret në radhë

Rama në takimin me kandidatë e rinj për deputetë: Bora u bë e famshme se u bë meme si fillim

Djegia e karrigeve nga opozita dhe kaosi në Kuvend, Rama: Shenjë revolte kundër një vendimi gjykate

Kaosi në Kuvend, momenti kur gardisti shpëton Spiropalin nga sendet e hedhura drejt saj

Bardhi godet Spiropalit me këmbën e karriges, punonjësi i gardës i del në mbrojtje

"Zjarri opozitar do të duhet të nisë sot", Sula: Rama dhe Xhafaj kanë bërë hakmarrje primitive

"Ka shitur Shqipërinë "/ Çupi: Nuk ka asnjë lloj normaliteti me Edi Ramën

Gjekmarkaj: Në 7 tetor do të jemi në rrugët e Tiranës për të mbrojtur demokracinë!

"Sa herë të ketë parlament e njëjta panoramë do të jetë", Noka: Pa qeveri teknike, nuk ka qetësi

Çfarë ndodhi në sallën e Kuvendit, përplasja fizike mes Flamur Nokës dhe Petro Koçit

Kaosi në Kuvend, Spiropali ndërpret seancën plenare

Spiropali lexon vendimin për Salianjin, deputetët e PD-së hedhin sende drejt kryetares së Kuvendit

Nis seanca plenare, deputetët e opozitës mblidhen te foltorja

Rikthehet kaosi në Kuvend, mbyllet seanca plenare

Deputetët e PD-së djegin karriget e tyre jashtë Kuvendit: Edi Rama ka djegur shtetin

Seanca nis me përplasje dhe tension, deputetët e PD-së nxjerrin karriget jashtë Kuvendit

Berisha fton qytetarët në mosbindje civile:7tetor në ora6,Tirana do jetë vrima e miut e qeveritarëve

Berisha: Beteja më 7 tetor është beteja e jetës sonë! Do jetë dita e drejtësisë, e triumfit

Kryesia e PD-së ndryshon datën e protestës, miraton datën 7 tetor: Mospajtimi me të keqen

Berisha: Më 6 tetor, çdo opozitar, çdo shqiptar të largojë flamujt partiakë!

Berisha: Shqiptarët sot kanë kundër tyre qeverinë, presidentin, drejtësinë, narkoshtetin

Berisha: E vërteta është se me burgosjen e Salianjit, Rama nisi fushatën e terrorit ndaj opozitës

Berisha: Ervin Salianji u burgos sepse guxoi të bëjë detyrën e tij!

Cili do të jetë drejtuesi politik i qarkut të Elbasanit pas burgosjes së Salianji?Përgjigjet Berisha

Berisha: Deputetët e opozitës do të jenë në udhëheqje të mosbindjes civile edhe në parlament

Berisha: Salianji u tregoi shqiptarëve se vëllezërit Xhafa vazhdonin trafikun e drogës

Salianji mbërrin në burgun e Fierit, deputeti i PD-së: Do të jemi pranë tij

"Shqipëria me burgje politike"/ Berisha: Të bashkohemi në betejën për qeverinë teknike