LIVE UPDATES
Bota

Marrëveshja historike midis SHBA-së, Britanisë dhe Australisë ‘trazon ujërat’ në politikën ndërkombëtare, K

18 Shtator 2021, 11:02 Nga DOSJA
Marrëveshja historike midis SHBA-së, Britanisë dhe

SHBA– Në një prezantim virtual të Mërkurën së bashku me kryeministrat e Australisë dhe Britanisë, Presidenti Biden njoftoi një aleancë të re tripalëshe të mbrojtjes midis aleatëve të vjetër që do të forconte bashkëpunimin e informacionit dhe teknologjisë në një sërë frontesh. Por thelbi u përqëndrua në një marrëveshje të re për të ndihmuar Australinë në ndërtimin e një flote nëndetësesh me energji bërthamore.

Nënteksti ishte i qartë, administrata e Biden, duke vepruar pjesërisht në analiza e paraardhësve të tij shpreson të forcojë aleatët amerikanë në rajonin e Azi-Paqësorit përballë zgjerimit të fuqisë detare të Kinës.

Ne duhet të jemi në gjendje të trajtojmë si mjedisin aktual strategjik në rajon ashtu edhe atë se si mund të evoluojë, sepse e ardhmja e secilit prej kombeve tanë dhe e botës, varet nga një Indo-Paqësor i lirë dhe i hapur, i qëndrueshëm dhe i lulëzuar në dekadat e ardhshme, “- tha Biden.

Pakti i ri është një lëvizje e madhe ku Shtetet e Bashkuara e kanë ndarë këtë teknologji vetëm me Britaninë, si pjesë e një marrëveshjeje prej dekadash që nga Lufta e Ftohtë. Duke pranuar këtë ndihmë amerikane, Australia është duke u mbështetur në një angazhim të qëndrueshëm, afatgjatë të SHBA-së dhe disi në zgjedhje strategjinë e saj të Kinës me atë të Uashingtonit. Britania, e etur për të mbajtur ndikimin e saj global pas Brexit, është e lumtur të luajë rolin e partnerit të vogël.

Në Pekin, reagimi i zemëruar ishte i shpejtë dhe i parashikueshëm. Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze Zhao Lijian e përshkroi marrëveshjen si “jashtëzakonisht të papërgjegjshme” dhe një reflektim të një “mentaliteti të vjetëruar të Luftës së Ftohtë”. Zhao tha se aleanca e re “minoi seriozisht paqen dhe stabilitetin rajonal, përkeqësoi garën e armatimit dhe dëmtoi përpjekjet ndërkombëtare të mospërhapjes”.

Por zyrtarët kinezë nuk ishin të vetmit që u tronditën. Marrëveshja ‘AUKUS’ ka zemëruar pothuajse në mënyrë të barabartë edhe Francën, e cila pa Australinë në thelb të largohej nga një marrëveshje e vitit 2016 për të ndërtuar një flotë të re të nëndetëseve me naftë. Disa politikanë dhe analistë australianë pohojnë se projekti kishte çështjet e tij logjistike dhe teknike dhe kostot ishin të larta. Një mosmarrëveshje e zgjatur ndërkombëtare mund të pasojë, me Francën të prirur për të rimbursuar dhjetëra miliarda dollarë të humbur nga Australia që prishi kontratën e saj.

Përtej rënies së një marrëveshjeje fitimprurëse, zyrtarët francezë u zemëruan nga mënyra se si ndodhi gjithçka, duke thënë se ata ishin befasuar nga vendimi Australian dhe nuk ishin në dijeni të muajve të negociatave midis tre fuqive “Anglo”.

Është një goditje pas shpine. Ne kishim krijuar një marrëdhënie besimi me Australinë dhe ky besim u tradhtua’’-, tha ministri i Jashtëm francez Jean-Yves Le Drian.

Në një deklaratë të përbashkët me Ministren Franceze të Mbrojtjes, Florence Parly, Le Drian argumentoi se Shtetet e Bashkuara po demonstronin një mungesë konsistence, për të cilën mund të pendohen. Ai argumentoi se marrëveshja e njëanshme dhe brutale ishte diçka që ish-presidenti Donald Trump do të bënte. Si pasojë e këtij veprimi Franca ka tërhequr ambasadorët e saj nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe nga Australia në shenjë proteste ndaj paktit të ri të mbrojtjes midis SHBA-ve, Mbretërisë së Bashkuar dhe Australisë.

Në kryeqytetet e Evropës Perëndimore, pakti siguron një tjetër kujtesë se si interesat e Uashingtonit ndryshojnë dhe se Bashkimi Evropian mund të ketë nevojë të luajë si ‘fyellin e dytë’ ndërsa Shtetet e Bashkuara zhvendosin fokusin e tyre strategjik më tej drejt Azisë. Për Brukselin, koha e shpalljes së AUKUS ishte dyfish për të ardhur keq, pasi përkoi me publikimin e planifikuar të vetë BE-së të strategjisë së saj për atë që politikëbërësit tani e quajnë “Indo-Paqësori”. Biden do të presë një takim personal të “Quad”-një aleancë që përfshin Japoninë, Australinë dhe Indinë në Shtëpinë e Bardhë të Premten e ardhshme.

Pas njoftimit të Francës, zëdhënësi i Departamentit të Shtetit të SHBA-së, Ned Price tha se SHBA është në “kontakt të ngushtë” me Parisin dhe do të vazhdojë të konsultohet me zyrtarët francezë për të zgjidhur mosmarrëveshjet e tyre. Ndërsa e quajti Francën një “partner vital” dhe “aleatin më të vjetër”, Price tha se Shtetet e Bashkuara i japin “vlerën më të lartë” marrëdhënies midis dy kombeve. Zyrtari amerikan shtoi gjithashtu se Shtëpia e Bardhë shpreson të vazhdojë diskutimin mbi këtë çështje në nivelin e lartë në ditët në vijim.

Sidoqoftë, zyrtarët e administratës Biden kanë thënë se i kanë dhënë Francës njoftim të avancuar të paktit para njoftimit të së mërkurës. Si SHBA ashtu edhe Australia kanë treguar se qeveria franceze nuk ishte e verbër dhe thanë se zyrtarët e rangut të lartë francez ishin vënë në dijeni të vendimit nga qeveria australiane.

(d.a/dosja.al)

Iftar dhe politikë, a u prek Muaji i Ramazanit nga politikanët?

View Results

bota bota franca terheq ambasadorin nga shba marreveshja shba-britani-australi franca terheq ambasadorin nga shba marreveshja shba-britani-australi

Sondazh

Poll

Berisha: Do japim 30 mijë euro grant dhe do ulim të paktën 10 herë taksat mbi sipërfaqen e ndërtimit

Berisha: Do japim 30 mijë euro grant dhe do ulim të paktën 10 herë taksat mbi sipërfaqen e ndërtimit

Berisha: Fëmijët autik përjashtohen nga detyrimi për tu paraqitur çdo vit në KEMP

Berisha: Çdo punonjës i administratës do konsiderohet një shërbëtor i çmuar i shtetit

" Edi Rama refuzon të përballet në debat"/ Berisha: Në 11 maj censura merr përgjigjen përfundimtare

Berisha: Ta injorojmë narrativën e Edi Ramës, ai flet si Nuredin Dumani!

Dhurata Çupi: PD e vetmja forcë politike me një program për të gjitha moshat dhe target grupet!

Berisha: Do falim çdo gjobë dhe kamatë të vendosur që nga viti 1992 deri më 11 maj!

Berisha me gratë: Mediat po e censurojnë opozitën, katër TVSH-të janë njësoj!

Rama u tregon rekordet personale fermerëve në Berat: Jam piktori më i mirë mes kryeministrave

Rama replika me fermerin në Berat: Demokratët ndahen në dy kategori

Rama në Berat: Të bëhesh pjesë e BE, është si të vendosësh mushkëri të reja

Rama: Merrni kredi me 70 për qind kolateral të garantuar nga shteti

Benet Beci është i pandehur/Tom Doshi:Si mund të drejtojë fushatën një njeri që ka vjedhur qytetarët

Berisha thirrje nëpunësve të shtetit: Në takime shkoni se ju heqin nga puna, por votën mos ia jepni

Berisha: Një familje e fortë është themeli i të gjitha arritjeve tona, është kushti i mirëqenies

'Që ta çojmë tek 5-sa do votojmë 1-shin'/ Vrenozi: Më 11 maj Shqipëria përsëri do të buzëqesh!

Rama i përgjigjet biznesmenit në Përmet: Hajde bujrum, bëje ti! Unë po bëj sa mundem

Rama me bizneset e turizmit: Kush pranon paqen nuk ka kontrolle nga inspektorët!

“Thonë se kam mbaruar, s'kam çfarë them!" Rama: Pasaporta europiane është kapërcim historik

“Gjysma e burrave çyrykë!” Rama: Bëjnë moral dhe habiten pse po shkojmë në drejtimin e duhur!

Rama: Në hetim apo të dënuar kemi ato të mandatit të parë, nuk kemi asnjë të burgosur nga qeveria

"Nëse zgjedh kënetën dhe jo BE-në, je autik", Rama për LaCivita: Latifi kishte kandidat në Amerikë

Rama: Plani është që në "Shqipërinë 2030" paga mesatare për mësuesit të jetë 1200 euro

Rama takim me pensionistët:Nga dhjetori i 2024 në shkurt të 2025 kemi ndarë 165 mln euro për bonuset

Berisha: Këta të rinjtë si Enver Hoxha dhe Rama e kanë dëmtuar më shumë Shqipërinë

Berisha:Edi Rama po rrokulliset! Mos u ndikoni nga përpjekjet primitive për të manipuluar opinionin

"LaCivita është makthi i Edi Ramës"/ Berisha:Me Chris dhe gjithë ekipin e tij jemi në lidhje nonstop

"Nëse zgjedh kënetën, je politikisht autik",Berisha për deklaratën e Ramës:Ky është një superskandal

Berisha: Ata që kanë kryer akte të tilla, janë përjashtuar nga gara zgjedhore dhe janë ndëshkuar

Berisha: Do bëjmë gjithçka për rivendosjen e sigurisë ushqimore, zero tolerancë ndaj korrupsionit

Berisha: Agjencia e Sigurisë Ushqimore do ketë të gjithë kompetencat ekzekutive

Berisha: Në vend futen substanca kancerogjene nga mafia

Banori

Rama-banori

Rama-komentuesit: Europa na ka dhënë planin, të mbyllim negociatat deri në 2027!

"Pse nuk bën debat me Berishën?"/ Rama: Nuk bëhet debat me bufin e kënetës

Rama: Më 11 Maj do të marrin rezultatin më të keq që nga ’97 e këtej!

Kur e ke pasur vizitën e fundit në USA?,Rama i përgjigjet komentuesit:Kur kam pasur punë kam shkuar!

Rama: Ishte një trishtim i madh se çfarë sheh e çfarë dëgjon populli shqiptar!

Rama-banori

Banori

Komenti për fotot nudo në takimin me minorenët, Rama: O pika pika!

Rama:Kur them gjysma e burrave janë çyryk, them se të shkosh pas kënetës do të thotë të jesh gjysmak

"U garantoj se furnizimi me ujë do të jetë një përparësi absolute"/Berisha:Do falen të gjitha gjobat

Berisha në Kukës:Do hiqet trau, ky qytet do ketë një nga pallatet e sportit më të bukura në Shqipëri

Berisha në Kukës: Minimum jetik 200 euro për çdo jetim dhe për çdo fëmijë të tretë dhe të katërt!

Rama u kërkoi fëmijëve që të shohin fotot e tij nudo/ Berisha e paralajmëron: Larg duart nga familja

Berisha: Rama, biri i xhelatit të Havzi Nelës, dëboi nga Tirana përfaqësuesit e qeverisë së Kosovës

Rama me gratë në Durrës: Më 11 maj ne të shikojmë përtej kufirit të partive

Rama "këshillon" gratë dhe vajzat në Durrës: Vendosini në gjumë burrat që duan të votojnë kënetën