LIVE UPDATES
Bota

ANALIZA: Kriza për të cilën India kishte nevojë

10 Korrik 2020, 09:39 Nga DOSJA
ANALIZA: Kriza për të cilën India kishte nevojë

Përplasja aktuale mes forcave ushtarake të Kinës dhe atyre të Indisë në kufirin e diskutueshëm mes dy vendeve në Himalaja së fundmi rezultoi me humbje jetësh mes ushtarëve, të parat humbje jetësh në shumë dekada. Disa ushtarë indianë u vranë në një mënyrë veçanërisht brutale. Për më shumë, intensiteti i inkursioneve ndërkufitare të Kinës sugjeron se veprimtaria ushtarake atje po kryhet me miratimin e niveleve më të larta të qeverisë së Kinës.

Foto satelitore konfirmojnë se forcat kineze kanë pushtuar së paku 60 kilometra katrore territor nga ajo që India pretendon se është e saja. Qeveria e kryeministrit Narendra Modi të Indisë ka nënvlerësuar këtë realitet të pakëndshëm, ndoshta për shkak të shqetësimit se pranimi i të vërtetës mund të ndezë opinionin publik vendës kundër tij dhe rrjedhimisht, të detyrojë përshkallëzim të tensioneve, diçka që është shumë e padëshirueshme. Një interpretim më pak dashamirës, gjithsesi është ai që thotë se qeveria është vënë në siklet për shkak se pretendimi i saj se gëzon muskuj në përballjen me Kinën po rezulton një pretendim jo shumë i mbështetur në fakte.

Por në mënyrë paradoksale, aksionet luftënxitëse të Kinës mundet t’i sjellin përfitime Indisë, duke e nxjerrë këtë vend nga mpirja periodike që ku vend pëson. Pas luftës së humbur me Kinën më 1962, për shembull, India ndërmori një modernizim të ushtrisë së vet, e cila arriti pak vite më vonë, më 1971, një fitore vendimtare në luftën me Pakistanin.

Në mënyrë të ngjashme, politikat e veta të gabuara ngritën rrezikun për uri masive në vitet 1966-67 por njëkohësisht shtynë Indinë të nisë “Revolucionin e Gjelbër,” gjë që ka bërë që aktualisht të ketë gati 100 milionë tonë drithë në stok. Dhe, pas krizës së madhe të bilancit të pagesave në vitet 1989-91, India nisi një program liberalizimi ekonomik me rëndësi historike që solli një çerek shekulli rritje të shpejtë dhe të paprecedent.

Në secilin rast, një krizë ka shërbyer si një shkelm në pantallona. Kina tashmë sapo ka dhënë një shkelm tjetër të tillë. Partia Komuniste e Kinës ka qenë e aftë në përdorimin e historisë së poshtërimit të këtij vendi nga fuqitë e huaja në shekullin e nëntëmbëdhjetë për të ushqyer ndryshime të mëdha në politikën e brendshme pa rrezikuar humbjen e monopolit që ka mbi pushtetin politik. Por sjellja agresive e PKK-së ndaj Kinës gjatë kohëve të fundit duket se imiton sjelljen që ish-padronët perandorakë patën ndaj vetë Kinës në të shkuarën dhe ka gjasa do të vuajë edhe pasoja të ngjashme.

E para, demonstrimi i forcës nga Kina do të çojë pas marrëdhëniet e këtij vendi me Indinë me disa dekada. Që nga fillimi i shekullit, politikëbërësit në Indi kanë vrarë mendjen se si të menaxhojnë rritjen e jashtëzakonshme të Kinës. Ata janë të vetëdijshëm se Kina është përpjekur të dëmtojë Indinë, qoftë duke i ofruar carte blanche Pakistanit fqinj në lidhje me terrorizmin ndërkufitar, qoftë duke bllokuar Indinë në arenën ndërkombëtare apo duke lidhur aleanca strategjike me fqinjët e saj. Por qeveritë e Indisë, duke pranuar dobësitë e vendit të tyre, kanë qenë të prirur të mos e pickojnë dragoin me të cilin kanë mbi 4 mijë kilometra kufi.

India tashmë do të ketë më shumë arsye për të thelluar bashkëpunimin me tri vendet e tjera të të ashtuquajturës “Quad” (Australia, Japonia dhe Shtetet e Bashkuara) dhe më e interesuar për të përqafuar konceptin “Indi-Paqësor”. Për më shumë, ajo do të jetë gjithnjë e më pak e nxitur që të marrë pjesë në aktivitetet shumëpalëshe të udhëhequra nga India ndërsa kudo që të ketë mundësi, do të kërkojë të pengojë përpjekjet e Kinës për të krijuar një Sinosferë.

E dyta, është bërë bollshëm e qartë se inferioriteti ushtarak i Indisë përballë Kinës reflekton edhe hendekun ekonomik në zgjerim mes dy vendeve. Qeveria e mëparshme e Indisë e kryeministrit Manmohan Singh, e ngriti ekonominë në lartësi të reja në mandatin e saj të parë 92004-09)=, dhe e uli atë në thellësi të reja në mandatin e dytë (2009-14). Por, nën drejtimin e Modit, ekonomia e Indisë ka qenë duke bërë xhiro bosh, dhe reforma tashmë është bërë një nevojë ekzistenciale për sigurinë e vet kombëtare.

E treta, India tashmë do të përshpejtojë ndryshimet në ushtri. Megjithëse qeveria e Modit pëlqen gjuhën e agresivitetit, shpenzimet e saj për ushtrinë kanë rënë nga 2.9% të PBB-së më 2009 në 2.1% vitin e kaluar.

Për më shumë, politikat populiste të qeverisë që kanë rritur me shpejtësi pensionet e ushtarakëve kanë bërë që buxheti i mbrojtjes i këtij viti të jetë më i përqendruar në pensionet e ish-ushtarakëve se sa në pagat e ushtarakëve aktualë. Për më shumë, pensionet e mbrojtjes si përqindje e shpenzimeve totale të mbrotjes kanë katërfishuar, nga më pak se 10% në fund të viteve 1980 në mbi 40% këtë vit. Dhe ndërsa pagat dhe pensionet zënë gati tri të pestat e të gjitha shpenzimeve të Indisë për mbrojtjen, ka shumë pak para të mbetura për modernizim. Ndërsa Kina shpenzon dy të pestat e buxhetit të vet në armatime dhe Pakistani më shumë se një të tretën, India shpenzon më pak se një të katërtën.

Në fund, ndërsa partia në pushtet e Modit ka polarizuar shoqërinë e Indisë në lidhje me temat e religjionit, Kina pa dashje ka ofruar ngjitësin për t’i mbajtur indianët bashkë – qoftë edhe vetëm përballë armikut të përbashkët. Presidenti i Kinës Xi Jinping duket se ka një aftësi unike në këtë drejtim. Për shembull, besimi i australianëve te Kina ka rënë në nivelet më të ulëta të njohura. Australia, si të gjitha vendet e tjera perëndimore, më herët ka kërkuar të forcojë marrëdhëniet me Kinën. Por kur qeveria e Australisë më herët këtë vit bëri thirrje për një hetim të pavarur mbi origjinën e COVID-19, Kina u hakmor duke bllokuar importet nga Australia, duke vënë në dukje shkallën në të cilën ky vend është i gatshëm të përdorë shtrëngimin ekonomik kundër kritikëve të vet.

Në mënyrë të ngjashme, një vrojtim i qendrës kërkimore Pew në mars zbuloi se 66% e amerikanëve kanë tashmë mendim të keq për Kinën. Qëndrimi agresiv i Kinës kundër Hong Kongut siguroi që presidenti aktual i Taivanit Tsai Ing-wen të fitonte mandat të dytë shumë lehtë në janar ndërkohë që opozita Kuomintang dukej se ishte pranë fitores me një platformë të mbështetur te ideja e bashkëpunimit më të ngushtë ekonomik me Kinën.

Natyrisht, India, duke qenë India, nuk pritet të pësojë ndonjë ndryshim sizmik. Por politika e jashtme e vendit dhe drejtimi i reformave të saj ekonomike dhe ushtarake do të reflektojnë gjithnjë e më shumë sfidën e ofruar nga Kina, të cilën tashmë indianët e shohin si armikun kryesor. Ironikisht, ndërsa India përpiqet t’i shpëtojë hijes së Kinës, ajo do të duhet të falënderojë fqinjin e vet të fuqishëm për ngacmimin që do të sjellë ndryshimet që duhej të kishin nisur në fakt shumë kohë më parë.

Marrë nga Reporter.al

1 vit nga zgjedhjet e 25 prillit si e shikoni gjendjen e vendit:

View Results

bota bota indi kriza ne indi indi kriza ne indi

Sondazh

Poll
Bota 10 Korrik 2020, 09:36

Në Srebrenicë Evropa dështoi

“Në Srebrenicë Evropa dështoi,” thotë në një intervistë për DW Gudrun Steinacker. Ish-diplomatja, e cila ishte së fundmi Ambasadore e Republikës Fed...

Bota 10 Korrik 2020, 09:33

Sa raciste është policia gjermane?

Vdekja e afro-amerikanit George Floyd ka hapur edhe në Gjermani një diskutim për çështjet e racizmit dhe të dhunës policore. Sipas shumicës së politikanë...

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni