Gjykata Kushtetuese vendosi "pro" tij dhe "kundër" SPAK, gazetari Qyno: Nuk e bëra për hesapet e mia, por për të mbrojt...
Berisha: Agjencia e Sigurisë Ushqimore do ketë të gjithë kompetencat ekzekutive, laboratorët do jenë më moder...
Ndërroi jetë të Hënën e Pashkëve/ Vatikani konfirmon funeralin e Papës të shtunën: Nesër arkiv...
Komenti për fotot nudo në takimin me minorenët, Rama: O pika pika! Zhabulanët do të bëjnë dhe moralistin, na ...
Më 4 janar 1960, Albert Camus u vra në një aksident automobilistik, në moshën vetëm 46-vjeçare. Jean Paul Sartre, me të cilin kishte pasur miq, por edhe armiq të betuar filozofikë, shkruan një nekrologji tronditëse. Jean-Paul Sartre dhe Albert Camus u takuan në vendin më të përshtatshëm, në kohën më të përshtatshme: në vitin 1943, në Parisin e pushtuar nga gjermanët, dy gjigantët intelektualë të shekullit të 20-të kishin filluar të mendonin për botën e pasluftës dhe veçanërisht Evropën e pasluftës.
"Ne duhej t'i jepnim epokës së pasluftës ideologjinë e saj,”-shprehej Simone de Beauvoir, vetë filozofe dhe shkrimtare dhe shoqëruese e Sartrit.
Sartri dhe Camus sigurisht që e njihnin tashmë punën e njëri-tjetrit, njohja e tyredo të çonte në një miqësi të thellë, aq të thellë sa Beauvoir ishte xheloze. “Ne jemi si dy qen që gërryejnë të njëjtën kockë”, shkroi ajo për veten dhe Sartre. Kocka ishte sigurisht Camus.
Camus, më i ri nga të dy dhe më i shqetësuar, ishte redaktori i gazetës së rezistencës "Combat", në të cilën shkruante edhe Sartri. Ata kishin kritikuar tashmë veprat e njëri-tjetrit me Sartrin që shkruante për "I huaji" të Camus. Beauvoir e përshkroi takimin e tyre të parë në kujtimet e saj: Një i ri me lëkurë të errët erdhi dhe na u prezantua. Ishte Albert Camus. Romani i tij "I huaji" ishte botuar një vit më parë dhe pati një sukses të madh. Eseja e tij filozofike "Miti i Sizifit" ishte shfaqur gjashtë muaj më parë. Camus donte të takonte më në fund Sartrin. Ishte një takim i shkurtër. "Unë jam Camus," tha ai. Sartri i gjeti menjëherë një personalitet shumë të pëlqyeshëm.
“I dashur Sartri im, shpresoj që ti dhe Beaver (pseudonimi i Sartrit për Beauvoir) të jeni duke punuar shumë. Më thuaj kur do të kthehesh në Paris që të organizojmë një mbrëmje të relaksuar”, i ka shkruar Camus mikut të tij të ri shumë shpejt.
Të dy nuk mund të ishin më të ndryshëm: Sartri "i shëmtuar me çdo standard", Camus nga ana tjetër shpesh krahasohej me Humphrey Bogart. Borgjezi Sartri kishte studiuar në Sorbonë, Camus , fëmijë i një familjeje punëtore, francezë të gjeneratës së tretë nga Algjeria, të dy filozofët përfaqësonin dy pjesë krejtësisht të ndryshme të strukturës shoqërore të Francës.
Sartrit i pëlqente shakatë e vrazhda të Camus-it dhe ai shijoi mikpritjen e Sartrit dhe Beauvoir-it në sallonet shumë snobiste pariziane.
Miqësia e tyre u zhvillua me shpejtësi: Në vitin 1946, Camus e ftoi Sartrin në SHBA dhe ai tha në një intervistë për Vogue: Në shkrimet e Camus shihet letërsia franceze e së ardhmes. Megjithatë, edhe nga ajo kohë e miqësisë së ngushtë, dallimet filozofike të të dyve po zienin dhe ishte vetëm çështje kohe që të viheshin përballë njëri-tjetrit.
Miqësia e tyre, e cila nisi aq premtues, shpejt u shndërrua në një nga rivalitetet më legjendare në letërsinë botërore.
Ndarja përfundimtare erdhi në vitin 1951, me librin "Revolucionisti" të Camus, i cili mbronte individualizmin moral dhe kritikoi dhunën revolucionare. Në vend që të merrej me çështjen e vetëvrasjes, siç kishte bërë në Mitin e Sizifit, këtu Camus i drejtohet çështjes së vrasjes dhe arrin në përfundimin se, me përjashtim të rrethanave shumë të veçanta, siç ishte pushtimi nazist, dhuna nuk justifikohet dhe me pak fjalë, për të qëllimi nuk i justifikonte mjetet. Sartri, një marksist dogmatik që kishte justifikuar persekutimet e Stalinit në artikujt e tij, u zemërua. Të dy filluan të bënin shkëmbime personale, në formën e kritikës letrare.
Disa vjet më vonë, kur shpërtheu lufta për pavarësinë e Algjerisë, Sartri, një antikolonialist i vendosur, mori anën e Frontit Çlirimtar Algjerian, duke justifikuar çdo akt dhune të kryer nga rebelët, madje edhe kundër civilëve. Kjo për Camus ishte "përtej çdo justifikimi". Ata të dy, në zemër, ishin aq të ndryshëm në qasjen e tyre ndaj ekzistencializmit, saqë është pothuajse absurde t'i vendosësh në të njëjtën kategori; Camus, për më tepër, e urrente termin "ekzistencialist". Sidoqoftë, mosmarrëveshja e tyre kryesore ishte politike dhe kishte të bënte me marrëdhëniet themelore midis politikës dhe etikës. Për Camus, politika ishte në varësi të etikës. Sartri kishte qëndrim të kundërt.
Mosmarrëveshja e tyre u bë shumë e qartë kur, disa vjet pas luftës, intelektualët francezë kërkuan ndalimin e ekzekutimit të një bashkëpunëtor të nazistëve, Robert Brasselac. Camus e nënshkroi letrën, pasi ishte kundër dënimit me vdekje.
"Nuk mund të dënosh një krim me një krim tjetër,"- shkroi ai.
Sartri dhe Beauvoir nuk e nënshkruan atë. Edhe ata nuk besonin në hakmarrjen si mjet për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve njerëzore, por ishin të mendimit se "ka disa njerëz që nuk kanë vend në botën që ne po përpiqemi të ndërtojmë". Ky këndvështrim pasqyron edhe dogmatizmin e tyre marksiste. Camus i shikonte gjithmonë situatat përmes syrit të tij humanist; Sartri shikonte vetëm qëllimin, parajsën që do të vinte. Me "revolucionarin", Camus mori një distancë përfundimtare nga marksizmi, madje duke shprehur neverinë e tij për të dhe përkrahësit e tij.
Në shkëmbimin publik të letrave të hapura që pasoi, Sartri e quan Camus një moralist dhe "një shpirt të varfër që është krejtësisht i shkëputur nga realiteti". Në një botë plot me padrejtësi sociale, dilema e intelektualit ishte një, shkruante Sartri: Ose do të ishte indiferent ndaj drejtësisë sociale dhe do të merrej me metafizikë, ose do të mbështeste Partinë Komuniste.
Më 4 janar 1960, Albert Camus u vra në një aksident automobilistik në moshën 46-vjeçare. Sartri shkruan një nekrologji prekëse.
“Ne kishim debatuar. Megjithatë, një grindje nuk ka rëndësi, edhe nëse ata që u grindën nuk u takuan më. Është thjesht një mënyrë tjetër për të jetuar së bashku, pa e humbur nga sytë njëri-tjetrin, në këtë botë të ngushtë që na është dhënë. Lufta jonë nuk më ndaloi të mendoja për të, nuk më ndaloi të ndjeja sytë e tij në librin ose gazetën që po lexoja dhe të pyesja veten "çfarë po mendon ai për këtë?", "Çfarë po mendon ai tani? ".
Ai përfaqësoi në kohën tonë ekzemplarin më të fundit të asaj varg të gjatë moralistësh, veprat e të cilëve përbëjnë ndoshta elementin më autentik në letrat franceze.
Humanizmi i tij këmbëngulës, i ngushtë dhe i pastër, i ashpër dhe sensual, zhvilloi një luftë të pasigurt kundër ngjarjeve të mëdha dhe pa formë të epokës. Por nga ana tjetër, përmes refuzimeve të tij të ashpra, ai konfirmoi, në zemër të kohës sonë, kundër makiavelistëve dhe kundër idhullit të realizmit, ekzistencën e çështjes morale.
Duhej ta shmangje ose ta luftoje; ai ishte i nevojshëm në atë konflikt"./CNN
Foto ilustruese Po e nis duke thënë se vjeshta e këtij viti qe një vjeshtë përkimesh (koincidencash), dhe se Epikyri na thot&...
ÇFARË ËSHTË ZOTI Biseda ime imagjinare me një besimtar, një klerik dhe një shkencëtar Megjithëse kam shkruar ...
Shaban Murati Kryeministri i Greqisë Kyriakos Mitsotakis në 22 dhjetor 2022 e nguli zyrtarisht flamurin ilegal të “Vorio Epirit &ldquo...
Klodian Tomorri Nje nga pislleqet me te medha korruptive qe ndodh ne Shqiperi eshte kjo e tenderave te ushqimeve per institucionet publike. Shteti ble ushq...
Kam xhenazen në shtëpi. Më lër t'a përcjell si duhet.Në videon e shpërndarë nga Belind Këlliçi në or&...
Sonila Meco Na janë çakërdisur prioritetet, kemi bërë një vend nga ku duan të ikin pa kthim shumica. Si ka mund&e...
Centro di Permanenza Temporanea-Ardian Paci Kohët e fundit ka pasur një masë të madhe ksenofobie drejtuar emigrantëve shqiptar&eum...
Klodian Tomorri Qeveria do taksoje me 50% te ardhurat e jashtezakonshme te prodhuesve privat te energjise elektrike qe nuk i shesin energjine shtetit, por ...
Ylli Manjani Jo me klane, po me veprime. Jam 100% i bindur se kallëzimi që gazetari bën ndaj dy prokurorëve të SPAK, ësht&eum...
Fotoja e shpërndarë nga Auron Tare Ka disa vjet qe i takoj cdo fund shtatori pergjate brigjeve te Vjoses midis Kelcyres dhe Tre urave. Ish ushtar...
