LIVE UPDATES
Politike

"Qasja e Trumpit ka pasoja dramatike për BE-në," Schmitt: Kosova është një nga shtetet më të rrezikuara në Evropë! Serbia është nën presion, mund të përpiqet të organizojë një konflikt

Schmitt, thotë se Qeveria serbe është nën një presion të madh dhe mund të përpiqet të organizojë një konflikt me Kosovën. Ai shtoi se Serbia është riarmatosur masivisht vitet e fundit.

16 Shkurt 2025, 10:11 Nga N.F
"Qasja e Trumpit ka pasoja dramatike për BE-në," Schmitt:
Oliver Jens Schmitt

KOSOVË- Historiani i njohur zviceran Oliver Jens Schmitt në një intervistë të zhvilluar së fundi u shpreh se teksavëzhgon situatën gjeopolitike identiteti i Kosovës është në alarm. Schmitt shprehet se shteti duhet të përgatitet për një konflikt të mundshëm ushtarak. Ai shtoi se do të ishte më e rëndësishme të flitej për mbrojtjen ushtarake, mbrojtjen civile, spitalet, planet e emergjencës dhe të përgatiten seriozisht sesa për gjuhën dhe letërsinë.

Sipas tij, krahas Republikës së Moldavisë, Kosova është një nga shtetet më të rrezikuara në Evropë. Në një intervistë për Koha.net Schmitt shprehet se në Kosovë, rreziku i luftës nuk diskutohet më seriozisht sesa në vendet e tjera evropiane. Ai shtoi se tani nuk nevojiten debate për identitetin, por përgatitje serioze për një sulm.

Si demokraci stabile e përshkruan Kosovën në 17-vjetorin e pavarësisë historiani zviceran Oliver Jens Schmitt. Anëtari i Akademisë austriake të Shkencave thotë se brenda kulturës shqiptare, Kosova ka kulturën e saj, jo në kuptimin gjuhësor, por në atë politik. Schmittt, i cili pos studimit të së kaluarës, është edhe vrojtues i hollë i Ballkanit, thotë se Kosova dallon dukshëm nga Shqipëria ku vazhdon trashëgimia e kulturës enveriste. 

Ai thotë se islami politik po përparon në Kosovë dhe po fiton ndjekës, veçanërisht te brezi i ri. Sipas tij, në këtë rast pyetja është se si pozicionohet Kosova mes Evropës dhe botës islame. 

“Por këtyre pyetjeve duhet t’u përgjigjen vetë kosovarët”, thotë ai. Sipas Schmittit, administrata e presidentit amerikan Donald Trump duket nuk është më e gatshme të garantojë sigurinë e Evropës. Në një rast të tillë për shkencëtarin e njohur, qasja e Trumpit ka pasoja dramatike për BE-në. Konsideron se shtetet e BE-së nuk janë të përgatitura ushtarakisht për një konflikt me Rusinë. 

“Pa mbrojtjen amerikane, BE-ja duhet të presë një sulm rus”, thotë ai. 

Në këtë rast përmend edhe Kosovën si vend të rrezikuar. Thotë se krahas Republikës së Moldavisë, Kosova është një nga shtetet më të rrezikuara në Evropë. Këshillon që Kosova duhet të bëjë përgatitje serioze për një sulm. 

Schmitt, thotë se Qeveria serbe është nën një presion të madh dhe mund të përpiqet të organizojë një konflikt me Kosovën. Ai shtoi se Serbia është riarmatosur masivisht vitet e fundit. Thotë se  prania amerikane në Kosovë e ka penguar Serbinë që të përdorë këto armë dhe se BE-ja nuk mund të zëvendësojë Shtetet e Bashkuara të Amerikës si fuqi mbrojtëse e Kosovës. 


“Prandaj do të ishte e rëndësishme që Kosova të ketë shpejt një qeveri stabile që e përgatit, me të gjitha palët e rëndësishme, shoqërinë për një konflikt të mundshëm”, thotë Schmitt.

Schmitt thotë se tani është koha të bëhet fjalë për përgatitjen e Kosovës si shtet për një konflikt të mundshëm ushtarak. Sipas tij, në vend të debateve për identitetin do të ishte më e rëndësishme të flitej për mbrojtjen ushtarake, mbrojtjen civile, spitalet, planet e emergjencës. 

Intervista:

Si e shihni identitetin e Kosovës në këta 17 vjet shtet?

Schmitt: Kosova tani është një demokraci stabile, me një sistem partiak tashmë të vendosur. Ndryshe nga Serbia, një qeveri mund të funksionojë për një periudhë të tërë legjislative dhe ndryshimet në pushtet janë të mundshme përmes zgjedhjeve demokratike. Shumica dërrmuese e qytetarëve identifikohen me vendin e tyre, për pavarësinë e të cilit brezi i vjetër bëri sakrifica të mëdha.

Edhe pse bashkësia ndërkombëtare e ka definuar Kosovën si shtet multietnik, Kosova është kryesisht homogjene etnikisht, prandaj Kosova mund të cilësohet si shteti i dytë shqiptar në Ballkan. Brenda kulturës shqiptare, Kosova ka kulturën e saj, jo në kuptimin gjuhësor, por në atë politik. Këtu Kosova dallon dukshëm nga Shqipëria, ku trashëgimia e kulturës enveriste vazhdon, ndërsa kultura politike e Kosovës formësohet nga rezistenca e përbashkët kundër represionit serb. Kjo do të thotë se besimi social është dukshëm më i zhvilluar në Kosovë sesa në Shqipëri; se kultura politike bazohet në idenë e lirisë dhe të luftës për liri. Pra, mund të thuash se ekzistojnë dy kultura të ndryshme politike në botën shqiptare në Ballkan.

Cilat janë këshillat tuaja në rrugëtimin identitar të Kosovës në të ardhmen?

Schmitt: Si vëzhgues i jashtëm, nuk mund dhe nuk duhet të jap këshilla për këtë – mund të analizoj vetëm debatet që po bëhen nga vetë qytetarët e Kosovës – dhe duhet të bëhen nga vetë ata. Ju duhet të vendosni vetë se kush dhe si dëshironi të jeni. Kur bëhet fjalë për çështjen e identitetit, ka debate për gjuhën letrare, konkretisht për trashëgiminë kulturore gegë dhe se si kjo mund të integrohet në gjuhën letrare. Pastaj feja luan një rol të rëndësishëm, pasi islami politik po përparon në Kosovë dhe po fiton ndjekës, veçanërisht te brezi i ri. Lidhur me këtë është pyetja se si pozicionohet Kosova mes Evropës dhe botës islame. Por këtyre pyetjeve duhet t’u përgjigjen vetë kosovarët.

“Pa mbrojtjen amerikane, BE-ja duhet të presë një sulm rus”

Në një kohë kur nacionalizmat sa vijnë e rriten në Evropë dhe përtej saj, a rrezikohet Kosova nga këto erëra të rikthimit të -izmave?

Schmitt: -izmat janë më pak problem sesa ndryshimet radikale në gjeopolitikë. Faktikisht, Kosova ia detyron pavarësinë e saj SHBA-së. Qeveria e Donald Trumpit me sa duket nuk është më e gatshme të garantojë sigurinë e Evropës. Kjo ka pasoja dramatike për BE-në, shtetet e së cilës nuk janë të përgatitura ushtarakisht për një konflikt me Rusinë. Pa mbrojtjen amerikane, BE-ja duhet të presë një sulm rus.

Krahas Republikës së Moldavisë, Kosova është një nga shtetet më të rrezikuara në Evropë. Në Kosovë, rreziku i luftës nuk diskutohet më seriozisht sesa në vendet e tjera evropiane. Ajo që nevojitet tani nuk janë debate për identitetin, por përgatitje serioze për një sulm. Qeveria serbe është nën një presion të madh dhe mund të përpiqet të organizojë një konflikt me Kosovën. Serbia është riarmatosur masivisht vitet e fundit. Megjithatë, prania amerikane në Kosovë e ka penguar Serbinë që të përdorë këto armë. BE-ja nuk mund ta zëvendësojë SHBA-në si fuqi mbrojtëse e Kosovës. Prandaj do të ishte e rëndësishme që Kosova të ketë shpejt një qeveri stabile që e përgatit, me të gjitha palët e rëndësishme, shoqërinë për një konflikt të mundshëm.

Nëse Kosova synon identitetin e saj kulturor – në termat  “arti kosovar”, “letërsia kosovare” – a bëhet më e largët mundësia për një bashkim të mundshëm me Shqipërinë, marrë parasysh se ky është një synim i vjetër që ngjallet herë pas here? Çfarë roli ka gjuha në këtë kontekst?

Schmitt: Nëse shikoni situatën gjeopolitike, duhet të bëhet fjalë për përgatitjen e Kosovës si shtet për një konflikt të mundshëm ushtarak. Do të ishte më e rëndësishme të flitej për mbrojtjen ushtarake, mbrojtjen civile, spitalet, planet e emergjencës dhe të përgatiten ato seriozisht, sesa për gjuhën dhe letërsinë.

“Shoqëria duhet të fokusohet në atë që ka të përbashkët”

Me çfarë imazhi duhet të futet Kosova në familjen evropiane dhe si e shihni këtë rrugëtim në këta 17 vjet shtet?

Schmitt: Kosovarët prej kohësh janë pjesë e kësaj familjeje, pasi gjysma e tyre tashmë jetojnë në vendet evropiane. Kosova është një shoqëri transterritoriale që nuk është e lidhur vetëm me territorin e Republikës së Kosovës. Fushata zgjedhore e ka treguar këtë – ngjarje të rëndësishme ndodhën në qytete të vogla zvicerane. Për sa i përket statusit të Kosovës si shtet, përgjigjja më duket e qartë: Kosova u themelua pas një ndërhyrjeje të NATO-s që kishte për qëllim parandalimin e krimit politik më të madh në Evropë pas vitit 1945 (dhe para sulmit rus në Ukrainë).

Kosova si shtet është rezultat i një ndërhyrjeje humanitare dhe vullnetit për të rezistuar të popullit të saj. Në këtë rezistencë kanë kontribuuar shtresa të ndryshme të shoqërisë, pra përfaqësues të të gjitha partive kryesore të sotme. Kjo shpesh harrohet –  vetorganizimi shoqëror dhe rezistenca paqësore, rezistenca e armatosur dhe vetorganizimi i studentëve të brezit të ri, e kanë bërë Kosovën një demokraci të qëndrueshme në krahasim rajonal-ballkanik.

Me fjalë të tjera: LDK-ja, PDK-ja dhe Vetëvendosja kanë dhënë kontributin e tyre, secili në mënyrën e vet. Kjo shpesh harrohet në mosmarrëveshjet mes palëve. Ndërsa Kosova po përballet me kohë të vështira, shoqëria duhet të fokusohet në atë që ka të përbashkët.

oliver jens schmit kosova serbia

Sondazh

Poll

"PS po shkon në Kishën e Laçit, luten që PD të vazhdojë kështu!" Sula i drejtohet opozitës në Kuvend

"PS po shkon në Kishën e Laçit, luten që PD të vazhdojë kështu!" Sula i drejtohet opozitës në Kuvend

Sula në Kuvend: Deri në qershor duhet të dalin të gjitha vendimet dhe rezolutat

Tabaku: Parlamenti ka nevojë që të ketë debat për raportin mbi zgjedhjet

Noka-Spiropalit: Turet tuaja turistike për të bërë selfie, nuk mund të bllokojnë axhendën e Kuvendit

Peleshi-opozitës:Me ju apo pa ju ne do ta mbyllim me shumë sukses Kuvendin për të filluar në shtator

"Kështu vepruat edhe për gjenocidin në Kosovë!" Shehu në Kuvend: Sillni projektligjet t'i miratojmë

"Më vjen mirë që më ndjek," Spiropali i përgjigjet Bardhit: Seanca u shty se kishte mungesa

Bardhi-Spiropalit: Nuk ishit në Ukrainë, por duke ngrënë drekë në Greqi

Spiropali, replikë me Vokshin: Ndoshta ju jeni një nga arsyet kryesore që PD ka marrë këtë rezultat

Rama i rikthehet "Sy m'Sy:Po presim lajmin për hapjen e një tjetër grupkapitulli në negociatat me BE

Brunilda Laboviti pas debatit me Valbona Treska merr Policinë në telefon: Nuk më lirojnë zyrën

Berisha: Misioni im historik është rikthimi i votës së lirë për shqiptarët

"Është vetëm fillimi"/ Berisha: Këta kriminelë elektorale do ta paguajnë atë që u bënë shqiptarëve

Berisha: Kush e shtron sot problemin se ku është narkoshteti, është ushtar i Pojës

Berisha denoncon blerjen e votave në Tiranë: Ky është momenti kriminal i ndarjes së parave

Berisha: Këto fakte të pakundërshtueshme delegjitimojnë plotësisht qeverinë e dalë nga zgjedhjet

Tensione në Kuvend, Spiropali përjashton Nokën nga seanca: Nuk lejoj këtu zaptim të foltores!

Zhupa: PS i mbushi listat e kandidatëve me emra që s’dinin se si të fillonin dhe mbaronin një fjali

Spiropali i përgjigjet Vokshit: As kam takuar dhe as njoh njerëz me precedentë penalë

Gogu: Zoti ta ruajë Shqipërinë nga ata që janë gati ta djegin se nuk e qeverisin dot

Gjekmarkaj: Në të vërtetë keni humbur, jeni bërë viktima të urdhrit të nënshtrimit!

Bardhi: Nuk e tha opozita se zgjedhjet u morën peng, e ka thënë shefi i delegacionit të PE!

Balla-opozitës: Zgjedhjet kanë përfunduar, gjeni vetë votat tuaja ku kanë shkuar

Noka-mazhorancës: Themelet e pushtetit tuaj qëndrojnë mbi votën e blerë

Bardhi dhe Noka i drejtohen Spiropalit: Nuk niset mbledhja e Kuvendit pa kuorumin e nevojshëm

Goditet grupi kriminal në Finlandë/ Dumani: Merreshin me drogërave sintetike

Operacioni antidrogë/ Për ekzekutimin e 11 masave të sigurisë u angazhuan 110 policë

Prokurori Shehu jep detaje: Aksioni antidrogë në orët e para të mëngjesit! 11 urdhër arreste

Grupi kriminal i drogës në Finlandë/Kraja: Përfshirje nga Shqipëria dhe Spanja drejt Finlandës

Prokurori finlandez: Droga trafikohej nga Spanja, aktiviteti kriminal drejtohet nga shqiptarë

Operacioni i përbashkët me autoritetet finlandeze, Dumani: Janë goditur disa grupe kriminale

Maska me fytyrë njeriu, uniforma policie...Publikohen pamjet e operacionit ku u arrestuan 4 persona!

Zhupa: Ministrja e Arsimit duhet të vijë të japë llogari për çështjen e Gramshit!

Dogjani përplaset me Bushkën në Komisionin e Ligjeve: Zgjedhjet u manipuluan

Korrupsioni me fondet e IPARD/Berisha: Dosjen e mban të bllokuar Altin Dumani me urdhër të Edi Ramës

Berisha: Licencat e kanabisit i kanë marrë njerëzit e lidhur me Edi Ramën dhe partinë e krimit!

Finalja e Champions League/ Berisha: Rama me çarter dhe me bileta 30-40 mijë euro ndoqi ndeshjen!

Berisha: Rama bleu qindra mijëra vota duke kanabizuar tërësisht farsën elektorale

Berisha: Rama dha leje për mbi 29 mijë hektarë kanabis me vlerë 10 mld euro në vitin elektoral

"Kanë edhe një bos në hije"/ Berisha: Klani Troplini u transformua në kartel droge këto vite

Berisha: Irena me 5 mbiemra prej 15 muajsh mbrohet nga Altin Troplini, Olsi Çela dhe Ulsiu

Berisha: Vetorët e Edi Ramës pranuan një dokument të falsifikuar të Irenës me 5 mbiemra

Berisha del nga ambientet e SPAK: Altin Dumani do quhet Altin Troplini

Berisha: Lulzim Basha nuk vrapoi pas denoncimit të farsës elektorale, por vrapoi pas karriges së tij

Berisha: Ne nuk bllokojmë asnjë kandidat që të bëjë transparencë, nuk e kemi standardin e Edi Ramës

Farsa elektorale/ Berisha: Raportin final do e kemi gati nga data 10 qershor

Berisha: Votimet në Tiranë u dominuan nga bandat më të fuqishme, te segmente të bandës së Shullazit

Berisha: Ja zyrat paralele me qendrat e votimit të PS ku drejtohet operacioni i "trenit bullgar"

Seanca plenare në Kuvend/ Berisha: Farsa zgjedhore u krye me paratë e krimit

"Do kemi disa seanca intensive!" Peleshi në seancë plenare: Jemi në Parlament, jo në cirk!