LIVE UPDATES
Art&Argëtim

DOSJA-Falcone&Borsellino, si u vranë me bomba 2 kokat e drejtësisë italiane, Palermo e ‘90 që po hedh rrënjë në Sh

2 Nëntor 2019, 17:02 Nga DOSJA
DOSJA-Falcone&Borsellino, si u vranë me bomba 2 kokat e

TIRANË– Atentat si ai i një dite më parë kanë ndodhur shumë në Shqipëri, por kur mendojmë se brenda në makinën e shënjestruar ndodhej një prokuror, mendja na çon tek Palermo i para 30 viteve, teksa mafia famëkeqe italiane ‘Cosa Nostra’ me në krye Toto (Salvatore) Riina mori jetë njerëzish të pafundmë, përfshirë këtu gjyqtarë dhe prokurorë.

Por, dy janë figurat e drejtësisë italiane që edhe sot e kësaj dite kujtohen për betimin në luftën kundër mafias dhe që gjatë karrierës së tyre të gjatë, mbyllën pas hekurave qindra kriminelë.

Ata janë Paolo Borsellino dhe Giovanni Falcone që la pas edhe një ‘amanet’ për mafian shqiptare.

Vdekja tragjike e Giovanni Falcone dhe karriera e tij si luftëtar i pakompromis kundër mafies

Gjykatësi Falcone u ekzekutua nga klani i Cosa Nostra-s, me një bombë prej gati gjysmë ton lëndë shpërthyese teksa ndodhej në makinë me gruan e tij dhe tre truprojat, më 23 maj të vitit 1992 në Siçili.

Plot pesëdhjetë kilogramë tritol bënë që makina me të cilën udhëtonte Giovanni Falcone, e shoqja Francesca Morvillo (gjithashtu prokurore) e tre burrat e grupit të shoqërimit, Antonio Montinaro, Roço Di Cillo e Vito Schifani të fluturonte në ajër pasditen e kobshme të 23 majit në orën 17 e 56 minuta, në shpatet e fshatit sicilian Capaci.

Vrasja u organizua nga i pamëshirshmi Salvatore Riina si hakmarrje për dënimet e qindra gangsterëve që kishte firmosur Falcone gjatë “Gjurmëve të Mëdha”.

Giovanni Falcone lindi në Palermo më 18 maj 1939. Pasi kreu Liceun (gjimnazin) klasik “Umberto” pati një përvojë të shkurtër pranë Akademisë Detare të Livornos. Vendosi të kthehet në qytetin e lindjes për të vazhduar Fakultetin Juridik, ku u diplomua më 1961.

Ai ishte personazh i përfolur, dhe madje shumë prej njerëzve që e urryen gjatë jetës e deshën atë pasi vdiq. Falcone ishte mjaft dyshues e i mbyllur, i vendosur e ngulmues dhe ka luftuar sy për sy e ballë për ballë, me të gjitha forcat për të arritur autonominë e tij si hetues në vijën e luftës kundër mafies.

Sot ai konsiderohet me plot kuptimin e fjalës,  simbol i luftëtarit pa kompromis, një histori që nuk duhet harruar.

Falcone ndërtoi atë që quhet “pool antimafia”, mbi modelin e ekipeve aktive të viteve 1970 kundër dukurisë së terrorizmit politik. Përveç Falcone-s në grup bënin pjesë gjykatësit Di Lello, Guarnotta, e Paolo Borsellino, i cili kishte prirë hetimin mbi vrasjen e kapitenit të karabinierëve Emanuele Basile, më 1980.

Në vitin 1988, Falcone realizoi një operacion të rëndësishëm në bashkëpunim me Rudolph Giuliani, prokuror rajonal i Neë York-ut, emërtuar “Iron Tower”, falë të cilit u goditën familjet Gambino e Inzerillo, përfshirë në trafikun e heroinës.

Në janarin e vitit 1990 Falcone zhvilloi hetimin që çoi në arrestimin e katërmbëdhjetë trafikantëve kolombianë e sicilianë, hetim që kishte zënë fill nga rrëfimet e “të penduarit” Joe Cuffaro’ i cili kishte shpalosur se anija tregtare Big John, me flamur kilian, kishte shkarkuar në janar 1988, 596 kilogramë kokainë në zonën e brigjeve të Castellammare del Golfo.

Por nuk do të vononte as dy muaj dhe mafia siçiliane do të godiste sërish. Kësaj radhe gjykatësi Paolo Borsellino do të vritej nga një autobombë në Palermo në rrugën D’Amelio dhe kjo do të ishte një nga periudhat më të errëta në historinë e Republikës Italiane.

Vrasja e Paolo Borsellinos dhe karriera e tij si gjykatësi “politikan”

57 ditë pas vrasjes së mikut të tij, Giovanni Falcone, më 19 korrik të vitit 1992. Borsellino do të eliminohej në pragun e derës me anë të një shpërthimi me eksploziv.

Sapo doli nga apartamenti i mamasë në “Via d’Angelo” në Palermo, Borsellinon e priste bomba vdekjeprurëse që i mori jetën.

Paolo Borsellino ishte gjykatësi “politikan”, në kuptimin më të pastër të fjalës. Që i ri ai ishte aktivist i organizatës sociale italiane Fuan, por kjo nuk e pengoi që të ndërtonte një miqësi me “rivalin” Falcone, i cili kishte bindje tërësisht të kundërta nga të tijat.

Karriera profesionale e Borsellinos filloi në moshën 23- vjeçare, në vitin 1963, kur ai u bë gjyqtari më i ri në Itali. Deri në vitin 1975 punoi në Mazara del Vallo dhe Monreale, ku filloi të ndiqte çështjet e para të mafies italiane së bashku me shefin e karabinierëve Emanuele Basile.

Por hovin karriera e Borsellinos do ta kishte në vitin 1980 kur iu vu në dispozicion një eskortë dhe më pas u bë zyrtarisht pjesë e antimafias, me në krye gjyqtarin Caponnetto.

Në vitet 1985-1986 Borsellino punoi së bashku me anëtarët e tjerë të grupit për të përgatitur Maksi-Procesin, i cili i zhvilluar në vitet 1986 deri në vitin 1992 çoi prapa hekurave 342 mafiozë.

Ai lidhi miqësi jete me Falconen dhe të dy ndanin shumë kohë bashkë, si në punë ashtu edhe në jetën private. Sipas dëshmisë së vëllait të Borsellinos, ata të dy kishin mënyrën e tyre të të përshëndeturit: Falcone me grusht, ndërsa Borsellino me përshëndetjen romane.

Për vrasjen e dy gjyqtarëve, u mblodh Senati i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, i cili doli me një rezolutë ku kërkonte forcimin e përkushtimit të grupit të punës italiano-amerikan, pjesëtar i të cilit ishte Falcone. S’do të vononte shumë kohë dhe në pranga do të binte Toto Riina, truri i shumë vrasjeve mafioze në Palermo.

Ai vdiq më 17 nëntor 2017 dhe një nga shoqëruesit e Riinas dëshmoi se ishte ai personi që e kishte shpërthyer eksplozivin e vënë për gjykatësin Falcone.

Sot, 27 vite pas dy ngjarjeve më të bujshme që tronditën Palermon, historia e Falcones dhe Borsellinos ka mbetur për italianët një frymëzim për të vendosur drejtësi por mbi të gjitha që gjithçka që bënë dy gjykatësit e përbetuar kundër mafies të mbeten të paharruara.

Ata ofruan shembullin e vetësakrifikimit në emër të drejtësisë dhe sot ne shqiptarëve na erdhi ndër mend, vetëm kur një ditë më parë u tentua të vritej një prokuror, Arjan Ndoja.

Aeroporti i Palermos është i njohur edhe me emrin “Aeroporti Falcone-Borsellino” në nderim të Giovanni Falcones dhe Paolo Borsellinos. Aty gjendet gjithashtu edhe një memorial i ndërtuar nga një skulptor, Tommaso Geraci.

(f.m/dosja.al)

Tirana është boshatisur për ditët e pushimit. Cilën nga ritet e shenjta po ndiqni:

View Results

dikur dikur atentat prokurorit arjan ndoja ekzekutimi i paolo borsellino ekzkutimi i giovanni falcone salvatore riina toto riina atentat prokurorit arjan ndoja ekzekutimi i paolo borsellino ekzkutimi i giovanni falcone salvatore riina toto riina

Sondazh

Poll

Dosja Sot Date 28 mars

Dosja Sot Date 28 mars

Tokat preken nga projekti/ Banorët e Bërxullës në protestë

Dosja Sot date 27 mars

Hetimet për lobingun/“Do dorëzoni dosjen në prokurori?” Berisha: Asnjë qindarkë ruse s’ka hyrë në PD

Bejko kandidat në Tiranë,Berisha: Vegla që përdor Basha dhe Rama kundër pluralizmit, vijnë nga mafia

Qëllohet me breshëri plumbash drejt Top Channel, vritet roja, gjendet e djegur makina e atentatorëve

Merr flak makina mbrenda ne garazh

Dosja Sot date 25 mars

Dosja Sot Date 24 mars

Ndiqte ambulancën që ishte në shërbim emergjence, gjobitet me 300 mijë lekë drejtuesi i mjetit

Skandal në Ali Dem", administratori vendos çip në pallat, banorët ngelin jashtë, mbërrin policia

Dosja Sot date 23 mars

Kryeministri Rama takohet me Rishi Sunak në Londër

Dosja Sot Date 22 mars

"Maskat" aksion në Tiranë, prangosën 20 'korrierë' të grupeve kriminale

Dosja Sot Date 21 mars

'Ka ra zjarr në Surrel!'/ Braçe "tremb" socialistët me LAJMIN E FUNDIT, Qefalia më i shqetësuari

Dosja Sot Date 20 Mars

Berisha i bën thirrje punonjësve të administratës të mos bëhen pjesë e krimit elektoral.

Dosja Sot Date 18 Mars

Burgosja e nënës lehonë/Flet Diana Bahçja: Qaja ditë e natë, por nuk donin t’ia dinin

Qarkullonte me 305 km/h, Cllevio Serbiano e filmonte, shoqërohet në Polici Aleks Vishaj

Dosja Sot Date 17 Mars

U fut në burg 8 ditë pasi lindi, Diana Bahçja: Nuk më lanë të takoja beben

'Shtëpi bari' brenda ish-tuneli të ushtrisë në Krujë, sekuestrohen 390 bimë cannabis sativa

Dosja Sot Date 16 Mars

Tërheqje apo pezullim? Si dredhoi Rama sy për sy me Borrel për 'pasaportat e arta'

Banorët e lagjes Demokracia ne Mamurras bllokojnë rrugën, Cara premtoi rehabilitim te rrugës ne...

Abuzimi me tenderin 3.2 mld lekë, BKH ‘zbarkon’ në zyrat e bashkisë së Bulqizës, sekuestron dosje

Dosja Sot Date 15 Mars

Këshilli i Legjislacionit mbyllet mes debateve, Bardhi ngrihet në këmbë: Shkelni kushtetutën e ikni

"Kryeministri i Shqipërisë si dhuratë e perëndisë", grupi polifonik i dedikon këngë Edi Ramës

Hidhet shorti, Koli Bele caktohet relatori për shqyrtimin e ankimimit të grupit të Alibeajt

Dosja sot Date 14 Mars

Shitësja në panair kërkon t’i dhurojë çantën bashkëshortes, Berisha refuzon: Sot vetëm blihet

Procedohen 70 drejtues mjetesh në 24 orët e fundit, u kapën me shpejtësi të lartë dhe duke bërë gara

Dosja sot Date 13 mars

Kapen 4 rumunë në Vlorë, po kalonin 260 kg kanabis me kamper në Greqi, 5 në kërkim

'Paç fatin e Lali Erit'- Kunjat e Ramës për Veliajn, teksa i dha shansin e tretë për Tiranën?

Rama: Në rrezik të madh tregu, sipërmarrësit të rrisin pagat

Meta pas takimit me Berishen : Aleancë e jashtëzakonshme, pas 15 majit fitojmë shumicën e bashkive

Masakra e Don Boskos, familja Paja hap dyert e mortit, zona me shiritin 'skenë krimi'

'Kasapanë' brenda lokalit! Atentat mafioz, vdes banakierja.5 të plagosur, mes tyre një fëmijë

Meta: Shkojnë për kontroll dhe kapin vibratorët e shokëve

Shirat përmbytin Lezhën, bllokohet qarkullimi, banorët mbyllen në shtëpia

Berisha per institucionet: Ska Klgj por KlgjS

Berisha: 'Alibasha dhe Brava' jane dy pengje te cilat nuk mund te kete asnje lloj negociate"

Kush do e drejtojë koalicionin me Metën? Berisha : S’ka asnjë diskutim! Padyshim që PD

Berisha; E dëgjuat Celibashin që tha në perceptimin tim është Berisha por Rama më thotë Ali-Basha.

Zgjedhjet e 14 majit, Meta: opozitaret bashke per ndryshim