LIVE UPDATES
Ekonomi

Si politika në tregjet në zhvillim ndikon në inflacion

Krizat në ekonominë politike dhe ndryshimi i qëndrimeve shoqërore, si në ekonomitë në zhvillim, ashtu edhe në ato të përparuara, mund të ndikojnë në inflacion

29 Janar 2023, 07:43 Nga I.A
Si politika në tregjet në zhvillim ndikon në inflacion
Foto Ilustruesee

TIRANË- Pas goditjes disinflacioniste të nxitur nga COVID-19 në vitin 2020, tregjet në zhvillim tani po përballen me rritje të shpejtë të inflacionit. Inflacioni përkufizohet si norma me të cilën rritet niveli i përgjithshëm i çmimeve të mallrave dhe shërbimeve.

Krizat në ekonominë politike dhe ndryshimi i qëndrimeve shoqërore, si në ekonomitë në zhvillim, ashtu edhe në ato të përparuara, mund të ndikojnë në inflacion.

Një shkallë më e lartë e paqëndrueshmërisë politike, zakonisht shoqërohet me inflacion më të lartë.

Investitorët e huaj dhe vendet në zhvillim

Politika dhe paqëndrueshmëria politike kanë ndikim të rëndësishëm në tregjet financiare. Megjithatë, thjesht gjetja e një mënyre për të zgjidhur paqëndrueshmërinë politike nuk mjafton.

Paqëndrueshmëria politike ndikohet nga paqëndrueshmëria ekonomike, e cila mund të krijojë një rreth vicioz, që është pothuajse i pamundur të thyhet.

Kur një kompani investon në një vend tjetër me aftësi të vlefshme teknologjike ose menaxheriale, përfitojnë aksionerët e saj dhe qytetarët e vendit pritës. Megjithatë, suksesi nuk është i garantuar, pavarësisht se sa e mirë është përshtatja midis asaj që ofrojnë kompanitë e huaja dhe asaj që kërkojnë vendet pritëse.

Historikisht, investitorët e huaj janë përballur me rreziqe më të mëdha në vendet në zhvillim me sisteme politike të papjekura, ose të paqëndrueshme.

Kompanitë që kryejnë biznes ndërkombëtar, shpesh kombinojnë sigurimet, tregtimin e instrumenteve financiare dhe kontratat ligjore, për të mbrojtur të ardhurat e tyre nga luhatjet e monedhës ose çmimeve.

Ekonomia e tregjeve në zhvillim

Një “ekonomi e tregut në zhvillim” është një komb në zhvillim që zgjeron ndërveprimin me tregjet ndërkombëtare. Ekonomitë e tregjeve në zhvillim shfaqin disa tipare të tregjeve të zhvilluara.

Ato zakonisht kanë institucione moderne financiare, rritje të tregtisë, Investime të Huaja Direkte dhe rritje të likuiditetit të tregut të kapitalit. Edhe pse ka dallime mes tyre, rreth 20 vende janë kategorizuar si ekonomi në zhvillim.

Vende të tilla janë Argjentina, Brazili, Bullgaria, Kili, Kina, Kolumbia, Kroacia, Republika Çeke, Hungaria, India, Indonezia, Letonia, Lituania, Malajzia, Meksika, Peruja, Filipinet, Polonia, Rumania, Rusia, Afrika e Jugut, Koreja e Jugut, Tajvani, Tajlanda, Turqia dhe Ukraina.

Pse po ndodh inflacioni në tregjet në zhvillim

Një arsye për inflacion më të lartë në vendet me tregje në zhvillim, është se shumë prej këtyre vendeve po përjetojnë rritje ekonomike më të shpejtë se sa ekonomitë e përparuara. Rritja e shpejtë mund të rezultojë në kërkesë të tepërt dhe një hendek pozitiv të prodhimit.

Një efekt anësor i kësaj është inflacioni i shtyrë nga kostoja, i cili shkaktohet nga rritja e kërkesës për lëndë të para në mbarë botën.

Rimëkëmbja globale e zinxhirit të furnizimit (mallrave) nga masat bllokuese të Covid-19, ka qenë më e ngadaltë se sa pritej. Konflikti i Ukrainës ka ulur furnizimin me naftë dhe atë ushqimor.

Një faktor tjetër ka qenë zgjerimi i shpejtë i ofertës së parasë në SHBA gjatë dy viteve të fundit, që është nxitur nga programet e mëdha stimuluese të qeverisë dhe nga lehtësimi monetar nga Rezerva Federale, hapa të ndërmarrë me synimin për të ndihmuar rimëkëmbjen nga COVID-19.

Planifikimi financiar dhe inflacioni

Pritshmëritë për inflacionin janë një pjesë thelbësore e zhvillimit të një plani financiar, sepse inflacioni ndikon në kostot e shpenzimeve të jetesës, sigurimet shoqërore dhe kthimet e pritura nga investimet. Disa planifikues përdorin parashikime për normat e ardhshme të inflacionit.

Pritshmëritë e normës së inflacionit për të ardhmen, mbështeten në të dhënat historike dhe në arsyetimin racional se, meqenëse është e pamundur të parashikohet inflacioni, përdorimi i një numri të mbështetur në realitet (d.m.th., të dhënat aktuale historike), ka të ngjarë të jetë një opsion më i mirë dhe do të kishte më pak rrezik.

Një arsyetim i ngjashëm vlen edhe për pritshmëritë e kthimit të investimeve: parashikimet e gabuara mund të dëmtojnë seriozisht një plan financiar. Një pjesë e madhe e hartimit të një plani financiar, është analizimi i të dhënave historike dhe aktuale për të hartuar vlerësime të mirëmenduara dhe të arsyeshme dhe për të ulur rrezikun sa më shumë që të jetë e mundur.

Marrë nga Monitor.al

inflacioni

Sondazh

Poll
Ekonomi 29 Janar 2023, 07:41 I.A

Kthimi i baticës

Foto Ilustruese TIRANË- Rritja e normave të interesit dhe inflacioni kanë penguar investimet. Jo të gjitha asetet janë prekur n&eu...

Ekonomi 29 Janar 2023, 07:20 I.A

Pse erdhi mbiprodhimi në vitin 2022?

Ulliri TIRANË- Deri në vitin 2021, sipas të dhënave të INSTAT, në Shqipëri janë mbjellë 10,7 mln rrënj&eu...

Ekonomi 29 Janar 2023, 07:17 I.A

Shpëtimi për vajin e ullirit

Ulliri TIRANË- Ministria e Bujqësisë ka nisur fazën e konsultimeve me fermerët për nxitjen e skemës së bashkimit t&...

Manja-Berishës: Ti do shkosh para meje përballë drejtësisë, mezi pres....

Manja-Berishës: Ti do shkosh para meje përballë drejtësisë, mezi pres....

Basha rikthehet në Kuvend, momenti kur flet me dy deputetët e PD që ishin kundër ...

Berisha sulmon Ulsi Manjën: Vendin e ke te Gjushi, je kriminel elektoral

Drafti Ramës për asosacionin, Berisha: Rama shpalosi veten si vasal i Vuçiç

Rrezikon Albin Kurti të shpallet non grata nga SHBA-të? Rama: Nuk i hy këtyre gjërave...

Rama per dialogun Kosove Serbi: Situata po behet alarmante

Basha: PD nuk e drejton Berisha, është përjashtuar

Basha: Nuk jam takuar asnjëherë me Taulant Ballën spekulime

Fillimisht e mohon, pastaj flet për dhunën,Basha për OFENDIMET e mbështetësve të tij: S'i kam parë..

Zgjedhjet në PD/ Bardhi i kthehet Alibeajt: S'jam emocional, qëndrimi im është parimor

Salianji: Opozita do të duhet të ribëhet

A do e mbështesë Bashën për kryetar, përgjigjet Alibeaj

Tensionet në mbledhjen e PD, Alibeaj: Asnjë nga anëtarët e kryesisë nuk ka qenë në presion.

'Duhet t'i lëvizim makinat'/ Numërimi i votave, kryetari i KAS: Do ndërpresim seancën

Pallati qe “fundosi” kryebashkiakun Dako

Arrestimi i Dakos, Berisha: Gjushi shkoi si ai në vresht për kokë të Tahirit, e meriton plotësisht..

Arrestimi i Dakos, Balla: Rama ishte i qartë

Votimi në burgun e Rrogozhinës, Berisha sulmon Rusmalin: Kriminel elektoral, ëndërron të bëhet ....

Arrestimi i Dakos, Ibrahimaj refuzon të flasë: Nuk shprehemi për çështjet e drejtësisë

Vendim i Këshillit të Ministrave: Shfuqizohet bordi i transparencës për çmimin e karburanteve

Rënia euros Ibrahimaj Deri në mars të vitit të ardhshëm,eskportuesit nuk do paguajnë tatim mbi fitim

“Dhunë, kërcënime dhe sharje”, kurthi që iu ngrit deputetëve nga mbështetësit e Bashës

'Nuk është e lehtë...'/ Arrestimi i Vangjush Dakos, reagon për herë të parë Rama: Deri dje krah....

Arrestimi Dakos/ Drejtoria e Policisë merr masa, mbulon godinën

Vihet në pranga 31-vjeçari, sekuestrohen 3 biçikleta të dyshuara të vjedhura prej tij dhe...

“A jeni në vete? Po jo ore tani” Silva Bino acarohet nga prania e gazetarëve pasi dëshmoi në SPAK

Silva Bino 1 orë në SPAK: Kisha një punë, s’kam asgjë për të thën

'Kadastra është portreti i turpit tonë'/ Rama: Dyert e saj do t'i mbyllim, brenda muajit....

"Deputeti nuk mban përgjegjësi për atë që thotë” Basha: Nevojitet ligj i duhur për referendumet

dosja sot 5 qershor

“Në spitalin e Lushnjës bëhen vetëm synetlliqe”, Korreshi: Daja im do të bënte operacion tëmthin…

Balla 'ngacmon' Berishën: Humbe Tropojën, po të dilja ashtu në Librazhd, s'do vija më këtu...

Tensionet në veri të Kosovës/ Berisha: Padroni i Vuçiçit në Tiranë po nxit luftën!

Berisha thirrje për protesta: Jam i bindur se shqiptarët do ngrihen, nuk ka rrugë tjetër

Arrestimi i sekretares së 'MSH', Braçe opozitës: Të fundit që duhet të flasin për korrupsion.

Kuvendi nis me PËRPLASJE/ Bardhi: Manastirliu të dorëhiqet. Braçe i lë fjalën Sulës.

E kishte parkuar poshtë pallatit në Shëngjin/ I thyhen xhamat makinës anëtares së këshillit Bashkiak

Dash Sula: Zoti ju dhentë mend. Keni krijuar grup parlamentar ne burg

Gazment Bardhi pyet Ramën: Pse Vangjush Dako po hyn e del shumë shpesh nga SPAK?

Aksident tek Zogu i Zi në Tiranë, një i plagosur

Ku e dinte?Arrestimi i sekretares së Ministrisë së Shëndetësisë,Rama: Si mund të ndodhë? Na vë në...

'Bashkëshortja e tij ka kriza shëndetësore'/ Avokati: Plotësoi 5 kushte për t'u liruar

'Është dita e fundit e durimit...'/ Lirimi i Tahirit, Berisha: U bë me urdhër nga Rama

Kallëzimet për zgjedhjet vendore, Flamur Noka 1 orë në SPAK: Do më shihni më shpesh këtu

'Nesër publikojmë provat'/ Berisha KQZ-së:Dorëzoni dokumentet për farsën zgjedhore, Rama po i pengon

Basha: Nuk jam bërë pishman për përjashtimin e Berishës.

Aksidenti i rëndë në Ksamil/ Motori me dy persona përplaset me makinën,

"Vjen erë e peshkut të para një jave", Basha për kompetencat e presidentit

Shkojnë t’iu shembin banesën në Vlorë, Policia i tërheq zvarre

Basha: Marrëveshja Berisha-Rama e 2008-ës dëmtoi bashkëjetesës demokratike.