LIVE UPDATES
Ekonomi

Profesionet e lira/ Ekspertët: Të mbështeten me politika fiskale për frenimin e emigracionit

Pas vitit 2029, siç parashikohet edhe në ligjin “Për tatimin mbi të ardhurat” për përfshirjen e tyre në tatim, z. Saraçi pohon se normat tatimore duhet të jenë në nivelet e vendeve të rajonit.

9 Dhjetor 2024, 07:18 Nga M.B
Profesionet e lira/ Ekspertët: Të mbështeten me politika fiskale
Foto ilustruese

TIRANA- Për ekspertët kontabël, ndryshimet e shpeshta fiskale nuk po lejojnë të garantohet zhvillimi i qëndrueshëm te bizneset e profesioneve të lira. Problematike për këtë kategori është edhe emigracioni.

Eksperti kontabël dhe konsulenti për biznesin, Julian Saraçi, thotë se ndaj kësaj kategorie duhet të ndërmerren një sërë nismash fiskale mbështetëse, me qëllim frenimin e emigracionit.

Pas vitit 2029, siç parashikohet edhe në ligjin “Për tatimin mbi të ardhurat” për përfshirjen e tyre në tatim, z. Saraçi pohon se normat tatimore duhet të jenë në nivelet e vendeve të rajonit.

Ndër të tjera, ai rekomandon se për këtë kategori është e domosdoshme të rishikohet edhe mënyra e llogaritjes së TVSH-së, pasi nuk reflektohet si duhet në sistemin fiskal.

Z.Saraçi, si e vlerësoni situatën aktuale të profesionistëve të lirë në Shqipëri dhe çfarë ndryshimesh mendoni se janë të domosdoshme?

Situata aktuale është e komplikuar, për shkak të ndryshimeve të shpeshta ligjore dhe mungesës së një kuadri të qëndrueshëm fiskal.

Kodi Tatimor përbën “Kushtetutën Fiskale” të çdo vendi.

Një nga përfitimet kryesore të tij lidhet me qëndrueshmërinë e politikave fiskale dhe garantimin e sigurisë juridike.

Ndryshe nga ligjet tatimore, që mund të ndryshohen me shumicë të thjeshtë (50+1), Kodi Tatimor kërkon 3/5 e votave ose 84 vota në Kuvend; një prag që asnjë qeveri nuk e ka pasur deri më sot. Kjo e bën të mbrojtur nga ndryshimet sipas tekave apo nevojave të rastit.

Shqipëria duhet të ndjekë shembullin e vendeve të tjera të rajonit duke ofruar norma preferenciale tatimore për profesionistët e lirë, duke njohur investimin në trurin dhe shpenzimet e tyre specifike.

Gjithashtu, është e nevojshme një reformë e thelluar në ligjin për profesionet e lira të vitit 2014 dhe në taksat lokale për t’u përshtatur me realitetet ekonomike dhe sociale të profesionistëve të lirë dhe për t’u harmonizuar me pjesën tjetër të ndryshimeve ligjore.

Profesionistët e lirë janë një realitet ekonomik që prek sektorë të rëndësishëm si IT, audituesit, juristët, kontabilistët, inxhinierët, arkitektët, mjekët, psikologët, sociologët, konsulentët, marketerët dixhitalë, përkthyesit, stomatologët dhe shumë të tjerë.

Duke mbështetur këtë kategori, ne mbështesim pjesën më të investuar të shoqërisë, shumë të rëndësishme për zhvillimin ekonomik dhe mirëqenien afatgjatë dhe njëkohësisht, duke kuruar një problem madhor të kohëve të fundit të Shqipërisë, atë të emigrimit cilësor.

Politikat mbështetëse ndihmojnë që kjo shtresë të mos largohet nga Shqipëria, siç po ndodh.

Çfarë nismash konkrete sugjeroni për të mbështetur profesionistët e lirë dhe në përgjithësi dhe ata që punojnë me klientë ndërkombëtarë në veçanti, si p.sh. IT apo shërbime të tjera outsourcing?

Profesionistët e lirë, që ofrojnë shërbime për biznese jashtë vendit dhe sjellin të ardhura në Shqipëri, duhet të përfitojnë nga norma tatimore favorizuese. Në të njëjtën kohë, është thelbësore të propozojmë incentiva tatimore të lidhura me rritjen profesionale dhe kualifikimet, duke i nxitur ata të avancojnë më tej në karrierë.

Një tjetër nismë gjithëpërfshirëse do të ishte në lidhje me TVSH. Duhet të rishikohet mënyra e llogaritjes së TVSH-së, pasi aktualisht kostoja e tyre kryesore – truri dhe ekspertiza – nuk reflektohet si duhet në sistemin fiskal. Kjo çon në një vlerë të shtuar artificialisht të lartë.

Çfarë masash mund të merren për të siguruar mbështetje dhe mbrojtje më të mirë për profesionistët e lirë në aspektin social dhe profesional?

Sistemi kontributiv i profesionistëve të lirë duhet të uniformohet me atë të të punësuarve, duke garantuar mbështetje për sëmundje dhe raste të tjera të vështira. Nevojitet krijimi i një kategorie të veçantë për profesionistët e lirë në sistemin e kontributeve. Gjithashtu, duhet të bëhet e detyrueshme sigurimi profesional.

Tarifat fikse për disa profesione që japin shërbime në treg (noter, përmbarues, auditues) janë kundër konkurrencës dhe dëmtojnë vetë ata që ju aplikohet. Sugjerojmë që të ketë një minimum të padiskutueshëm dhe mbi këtë minimum të ketë aplikim të lirë të tregut.

Cili është mendimi juaj në lidhje me rregullimet përkatëse nga organizatat dhe dhomat me atribute publike?

Së pari, ajo që ka më shumë rëndësi sipas parashikimeve për të qenë pjesë e BE-së brenda 2030, mendoj që dhomat dhe urdhrat përkatës duhet të ofrojnë formim të vazhdueshëm me standarde të akredituara nga BE, duke përgatitur profesionistët për konkurrencën ndërkombëtare, duke qenë se shpejt do të jemi pjesë sipas parashikimeve.

Duhet monitorimi i të gjithë dhomave dhe institucioneve përkatëse licencuese nga KLSH, duke qenë se kanë atribute publike dhe transparencë të plotë në website për secilën prej tyre dhe ndjekja me seriozitet dhe ndëshkimi i çdo individi që pretendon se ushtron një profesion të caktuar dhe nuk ka licencën përkatëse. Publikimi i një regjistri publik të detyrueshëm që çdo profesionist të jetë i regjistruar rregullisht në dhomat/Urdhrat.

Së fundi, ju keni qenë pjesë e diskutimit publik mbi ligjin e auditimit? A mund të na thoni diçka më tepër në lidhje me këtë?

Ligji për Auditimin është përditësuar në përputhje me Direktivën Europiane dhe përmban disa risi pozitive. Megjithatë, disa dispozita të tij janë parë si problematike nga ekspertët dhe komuniteti i IEKA-s, të cilat mund të konsiderohen si cenim i lirisë së tregut dhe lirisë ekonomike, diskriminimin e audituesve, dhe të padrejta në thelb duke cenuar konkurrencën.

Në këtë kontekst, është e domosdoshme t’i japim kohën e duhur rishikimit të këtij ligji dhe të mos nxitojmë vetëm për të përmbushur kushte të caktuara ndërkombëtare, siç është rasti i huave me norma favorizuese nga Banka Botërore.

Edhe pse buxheti është i rëndësishëm, përvoja e së shkuarës, siç ndodhi së fundi me tatimin e profesionistëve të lirë, na ka treguar se ligjet e padrejta dhe të nxituara përfundojnë duke u kthyer në pikën zero.

Për ta mbyllur, në këtë moment kritik për ekonominë shqiptare, bashkimi i zërave të profesionistëve të lirë është më i rëndësishëm se kurrë. Vetëm përmes një përfaqësimi të fuqishëm dhe të pavarur mund të arrihen ndryshimet e nevojshme në politikat që prekin këtë kategori.

Në këtë frymë është krijuar Aleanca e Profesionistëve të Lirë (APL), promovimi i hapjes do të zhvillohet javën e ardhshme, një organizatë apolitike dhe jofitimprurëse, që ekziston me një qëllim të vetëm: mbrojtjen e interesave të profesionistëve të lirë dhe avancimin e statusit të tyre si shtyllë e ekonomisë shqiptare./ Monitor

profesionet e lira

Sondazh

Poll

Janë paterica të Ramës",Berisha:Ishte i frikshëm vendimi i disa partive që futën familjarët në lista

Janë paterica të Ramës",Berisha:Ishte i frikshëm vendimi i disa partive që futën familjarët në lista

"Do vendosim arsimtarin në piedestal!", Berisha: Rrogat e mësuesve do shkojnë drejt dyfishimit

Berisha: Tokat e bregut i grabiti mafia, ne do ia nxjerrim nga kthetrat dhe do ua kthejmë banorëve

Berisha tregon politikanët që e kanë frymëzuar: Trump kur guxoi të thotë se armiku më i rrezikshëm

Berisha fton emigrantët për të votuar:Kush ka probleme, të drejtohet tek faqja e PD "Diaspora Voton"

Berisha: Mbështetje financiare për investime, strehim dhe garanci për punësimin e tyre

Berisha: Interesi më madhor kombëtar i PD është integrimi i Shqipërisë në BE bazuar në reforma

Berisha: Do vendoset minimumi jetik që asnjë shqiptar që mos marrë më pak se 200 euro në muaj

Berisha: Shqipëria Madhështore do jetë Shqipëria që nuk do njohë varfëri ekstreme

Berisha: Duam që Shqipëria të jetë vendi i ëndrrave të ditës të rinisë shqiptare!

Rama: Brezi i ri duhet të kuptojë se politika nuk është e keqja

Rama: Nuk është mirë të shohësh njerëz që i njeh prej kohësh të vihen në hetim

Rama: Që nga dalja prej diktaturës, për herë të parë shohim mundësi reale për tu bashkuar me BE

Rama

Mbyllja e TikTok/ Rama: Prindërit më shihnin si mundësi që t’i shpëtoja fëmijët nga ajo mortje!

"Gjeli detit ngeli pa parti!" Rama:Ndërtoi Dash Sula forcë politike në Peqin,shkuan ia prishën natën

Rama vijon komentet për drejtësinë: Nuk kishte shpatë në dorë Altini, e kishte pushteti politik

Rama për procesin e integrimit: Patronazhistët e PS nuk janë asgjë para atyre të BE-së

"Fusin baballarët dhe tezet në lista"/Rama vijon ironitë:Në11Maj populli do i jap një mesazh kënetës

Zgjedhjet e 11 Majit/ Rama: Tani është mundësia për të bërë histori! Na është hapur dritarja e BE-së

Ramës nuk i del e keqja me opozitën: PS është shanci i fundit për të dalë nga këneta!

Zgjedhjet e 11 Majit/ Rama: Mandati më i fortë për PS-në! Qielli do të jetë kufiri i fitores!

Liria individuale e shqiptarëve është e kërcënuar/Rama:Anëtarësimi në BE proces jetik për Shqipërinë

"Rama çoi Pojen te qelia e Veliajt"/ Berisha: Kamerat do të tregojnë shumë gjëra...

Përgjimet e Veliajt/ Berisha: Redaktori është Rama, natën i ndërsen kundër Skapit, ditën i mbron

"Kishe pyt ku është Luli"/Rama ironizon Bashën:Na thave sytë o zotni! Jam tremb se ti do fitosh prap

Përgjimet e Veliajt/ Berisha: Ulsiu e futi në kurth! I vendosi çimka në të gjitha anët...

Përgjimet e Veliajt/ Berisha: Ulsiu e futi në kurth! I vendosi çimka në të gjitha anët...

Berisha publikon përgjimet e ministrit Balla: Ja si i bën pazare Suel Çela me dosjet e SPAK-ut

Listat e PS-së/ Rama: Kemi një skuadër që përfshin të gjitha moshat!

Protestuesi Ramës: Mund të mbyllësh TikTokun por do marrësh Noc Rrokun

Protestuesi Ramës: Mund të mbyllësh TikTokun por do marrësh Noc Rrokun

Mbyllja e TikTok/ I riu nga protesta: Shqipëria e sëmurë ka nevojë për një doktor dhe jo një artist

“Grekët i vunë flakën Athinës, serbët e shqyen Beogradin”/ Mehdi Malkaj: Po ne, dele jemi?

"Mu bë një padrejtësi në zyrat e NATO-s!" Romina:E kam nisur duke aspiruar për t'u bërë violiniste

"Je bërë edhe meme!" Muzhaqi për nisjen e karrierës në PS: Kur mora telefonatën u impresionova

Rama: Kush e do pasaportën e BE-së të na japë mandatin

Thirrja e Berishës: Asnjë votë për patericat e Ramës

Berisha: Dita e Verës i gjen shqiptarët më optimist se kurrë në ndryshimin e madh të 11 majit

"Vura dy verore, për Shqipërinë dhe BE-në", Marta Kos në Elbasan: Ende shumë punë dhe reforma

"Vura dy verore, për Shqipërinë dhe BE-në", Marta Kos në Elbasan: Ende shumë punë dhe reforma

Largimi i Dashnor Sulës/ "Midis betejës në sheshin e burrave zgjodhi Tikun", Berisha: Bëri gabim

"Do ndërtojmë unazën periferike të Shqipërisë"/ Berisha: Do i rikthehemi infrastrukturës rurale

Berisha: Aksi Milot-Lezhë-Shkodër do jetë përparësi e të gjitha përparësive

Berisha: 12 miliardë euro janë dhënë nga Rama për infrastrukturën

Rama bie brenda me fjalët e veta: Nuk do ndodhte pa perspektivën e BE

Marta Kos nxjerr bllof Ramën: Të gjithë reformat do të vijojnë dhe pas zgjedhjeve

Marta Kos: Shqipëria ka ecur shumë mirë, BE do të japë 1 mld euro për reformat

"Marta ne duam lekët tona"/Rama: Ambicia jonë është që të marrim pasaportën e BE brenda kësaj dekade

Konferenca me Marta Kos/ Rama: Për ne s'ka alternativë tjetër, bashkimi në BE është e vetmja