LIVE UPDATES
Bota

Dimri në lagjet e varfra të Afganistanit, vajzat shiten për 700 £ (çmimi i veshkës)

23 Janar 2022, 22:02 Nga DOSJA
Dimri në lagjet e varfra të Afganistanit, vajzat shiten për 700

AFGANISTAN– Temperaturat po bien nën zero në Afganistanin perëndimor dhe Delaram Rahmati po përpiqet të gjejë ushqim për tetë fëmijët e saj. Që kur u larguan nga shtëpia e familjes në provincën Badghis të vendit katër vjet më parë, Rahmatitë kanë jetuar në një kasolle balte me një çati plastike në një nga lagjet e varfra të qytetit të Heratit. Thatësira e bëri fshatin e tyre të pabanueshëm dhe tokën të papunë. Ashtu si rreth 3.5 milionë afganë që janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre, Rahmatit tani jetojnë në një lagje për personat e zhvendosur brenda vendit (IDP). Nuk ka punë. Por 50-vjeçarja ka tarifa spitalore për të paguar për dy djemtë e saj, njëri prej të cilëve është i paralizuar dhe tjetri me sëmundje të shëndetit mendor, si dhe ilaçe për të shoqin.

“Unë u detyrova të shes dy nga vajzat e mia, një tetë dhe gjashtë vjeçe,”- thotë ajo. Rahmati thotë se ajo i shiti vajzat e saj disa muaj më parë për rreth 700 £, familjeve që nuk i njeh. Vajzat e saj do të qëndrojnë me të derisa të arrijnë pubertetin dhe më pas do tu dorëzohen të huajve.

Nuk është e pazakontë në Afganistan që të organizohet shitja e një vajze në një martesë të ardhshme, por të rritet në shtëpi derisa të vijë koha që ajo të largohet. Megjithatë, ndërsa kriza ekonomike e vendit thellohet, familjet po raportojnë se po i dorëzojnë fëmijët në moshë gjithnjë e më të re, sepse nuk kanë mundësi t’i ushqejnë. Megjithatë, shitja e së ardhmes së vajzave të saj nuk ishte i vetmi vendim i mundimshëm që Rahmati u detyrua të merrte.

“Për shkak të borxhit dhe urisë u detyrova të shes veshkën time,”- i thotë ajo Rukhshana.

Afganistani është në prag të “një krize humanitare dhe kolapsi ekonomik”, sipas OKB-së. Ambasadori i agjencisë në Afganistan ka thënë se “po përjeton krizën më të keqe humanitare të historisë së saj bashkëkohore”. Thatësira, Covid-19 dhe sanksionet ekonomike të vendosura pasi talebanët morën pushtetin në gusht 2021 kanë pasur pasoja katastrofike në ekonomi. Rritjet dramatike të inflacionit kanë ndikuar në rritjen e çmimeve të ushqimeve.

Tregtia e veshkave është rritur në Afganistan prej disa kohësh. Por që kur talebanët morën pushtetin, çmimi dhe kushtet në të cilat bëhet tregtia e paligjshme e organeve ka ndryshuar. Çmimi i një veshke, i cili dikur varionte nga 3,500 deri në 4,000 dollarë (2,600 deri në 3,000 £), ka rënë në më pak se 1,500 dollarë (1,100 £). Por numri i vullnetarëve vazhdon të rritet.

Rahmati shiti veshkën e saj të djathtë për 1,000 £. Por shërimi i saj nga operacioni nuk ka qenë i mirë dhe tashmë, ashtu si i shoqi, edhe ajo është e sëmurë, pa para për tu vizituar tek mjeku. Sipas agjencisë së OKB-së për refugjatët, UNHCR, më shumë se gjysma e popullsisë prej 40 milionësh të vendit përballet me “nivele ekstreme të urisë dhe gati 9 milionë prej tyre janë në rrezik nga uria”. Për një numër në rritje afganësh, shitja e veshkës është mënyra e vetme për të fituar para për të ngrënë.

“Ka muaj që kur kemi ngrënë për herë të fundit oriz. Mezi gjejmë bukë dhe çaj. Tre netë në javë nuk kemi mundësi të hamë darkë,”- thotë Salahuddin Taheri, i cili jeton në të njëjtën lagje me familjen Rahmati.

Taheri, një 27-vjeçar, baba i katër fëmijëve, i cili mbledh para të mjaftueshme për pesë bukë çdo ditë duke mbledhur dhe shitur mbeturina të ricikluara, është në kërkim të një blerësi për veshkën e tij. 

“Kam shumë ditë që pyes spitalet private në Herat nëse kanë nevojë për ndonjë veshkë. Madje u thashë nëse kanë nevojë urgjente, mund ta shes nën çmimin e tregut, por nuk kam marrë përgjigje,”– thotë Taheri. “Unë kam nevojë për të ushqyer fëmijët e mi, nuk kam zgjidhje tjetër.”

Në pesë vitet e fundit rreth 250 transplantime zyrtare të veshkave janë kryer në spitalet në provincën Herat, me një numër shumë të kufizuar që është një anëtar i familjes që dhuron organet e tyre, thotë Asif Kabir, një zyrtar i shëndetit publik në provincë. Por numri i vërtetë i operacioneve në veshka mund të jetë shumë më i lartë. Një mjek që punon në një nga spitalet ku bëhen shumica e transplanteve, i cili foli në kushte anonimiteti, thotë: “Kohët e fundit numri i njerëzve që duan të shesin veshkën e tyre është rritur në Herat dhe shumica e tyre jetojnë të zhvendosur në kampe, në lagjet e varfra të Heratit. Klientët shkojnë gjithashtu në kampe për të gjetur një veshkë të lirë.”

Sayed Ashraf Sadat, një aktivist i shoqërisë civile në Herat, ishte anëtar i një delegacioni të caktuar nga presidenti Ashraf Ghani për të hetuar tregtinë e paligjshme të veshkave në maj 2021.

“Kemi konstatuar se spitalet nuk funksionojnë sipas ligjit. Njerëzit po punojnë brenda dhe jashtë vendit për të inkurajuar njerëzit të shesin veshkat e tyre. Këta i marrin vizat dhe i dërgojnë në anën tjetër të kufirit. Ka më shumë kërkesa për transplante veshkash jashtë Afganistanit. Vende si Irani kanë nevojë për veshka dhe afganët e varfër janë të detyruar t’i shesin ato.

Sadat thotë se hetimi ku ai ishte pjesë e identifikimit të dy spitaleve në Herat ku kryhen operacionet e transplantit të veshkave; njëri prej tyre tha se kishte kryer 194 operacione dhe tjetri tha 32, por më shumë se 500 njerëz pretendonin se kishin shitur veshkën e tyre, 100 nga një fshat i vetëm në Herat. “Kjo tregon se veshkat janë marrë jashtë Afganistanit,” thotë Sadat.

“Për shembull, një veshkë blihet për 2,100 £ brenda Afganistanit dhe shitet për më shumë se 7,500 deri në 11,000 £ jashtë vendit,” thotë Sadat.

Kanë kaluar dy muaj nga operimi i veshkës së Rahmatit dhe tashmë paratë kanë shkuar për të shlyer borxhin mjekësor. Shërimi i saj nga operacioni vazhdon të ecë keq.

Jam shumë e sëmurë. Nuk mund të ecja dot, sepse plaga ishte e infektuar. Është shumë e dhimbshme,”- thotë ajo, duke shtuar se marrësi i veshkës së saj ka paguar vetëm tarifën e operacionit, dy netë në spital dhe faturën e parë të ilaçeve.

Në ditën e transplantit, Rahmati ishte e sëmurë dhe mjekët nuk pranuan ta operonin. 

“Nuk mund të merrja frymë siç duhet, kështu që mjekët më larguan nga spitali, por u ktheva. Unë u thashë atyre ‘Jam e lumtur me vdekjen time, por nuk mund të duroj t’i shoh fëmijët e mi të uritur dhe të sëmurë’,”- thotë ajo.

Burimi: Theguardian.

(f.m/dosja.al)

Ndihmës-Sekretarja e Shtetit takoi Alibeajn, ndërsa Paloka deklaroi se ka firmosur peticionin kundër ambasadores Kim. Çfarë do të thotë kjo për PD?

View Results

bota bota afganistan delaram rahmati afganistan delaram rahmati

Sondazh

Poll
Bota 23 Janar 2022, 19:59

Çfarë dimë mbi krizën në Ukrainë?

UKRAINË– Papa Françesku bëri thirrje për zhvillim e një dite lutjesh për paqe, të mërkurën më 26 janar. Papa tha se lutjet do t’i drejtohen &c...

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni