LIVE UPDATES
Bota

BBC: Pse u ndezën konfliktet mes serbëve dhe shqiptarëve në Kosovë, a është e përfshirë Rusia?

Ekzistonte frika se dhuna midis serbëve etnikë dhe shqiptarëve etnikë mund të ndizet përsëri, 23 vjet pas luftës në Kosovë.

27 Nëntor 2022, 19:39 Nga F.M
BBC: Pse u ndezën konfliktet mes serbëve dhe shqiptarëve në
Foto Ilustruese

KOSOVË- Tensionet u ngritën midis serbëve etnikë dhe qeverisë së udhëhequr nga shqiptarët në Kosovë, Evropën Juglindore, lidhur me një mosmarrëveshje për targat e makinave në Kosovën veriore. Ekzistonte frika se dhuna midis serbëve etnikë dhe shqiptarëve etnikë mund të ndizet përsëri, 23 vjet pas luftës në Kosovë. Megjithatë, më 23 nëntor, të dy palët arritën një marrëveshje për të zbutur grindjen.

Ku është Kosova dhe kush jeton atje?

Kosova është një vend i vogël, pa dalje në det në Ballkan, në kufi me Shqipërinë, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi dhe Serbinë. Por nga 1.8 milionë njerëz që jetojnë në Kosovë, 92% janë shqiptarë dhe vetëm 6% serbë. Pjesa tjetër janë boshnjakë, goranë, turq dhe romë.

Si e fitoi Kosova pavarësinë?

Pas shpërbërjes së Jugosllavisë në vitet 1990, Kosova, një krahinë e ish-vendit, kërkoi autonominë dhe pavarësinë e saj. Serbia u përgjigj me një goditje brutale kundër shqiptarëve etnikë që kërkonin pavarësinë. Kjo përfundoi në vitin 1999, me një fushatë bombardimi të NATO-s kundër Serbisë, midis marsit dhe qershorit. Forcat serbe u tërhoqën nga Kosova, por për shumë shqiptarë dhe serbë të Kosovës, konflikti nuk është zgjidhur kurrë.

Forca e Kosovës (KFor) e udhëhequr nga NATO është ende e bazuar në Kosovë, me një forcë aktuale prej 3,770 anëtarësh. Në vitin 2008, Kosova shpalli pavarësinë.

Gjithsej 99 nga 193 vende të Kombeve të Bashkuara e njohin tani pavarësinë e Kosovës, duke përfshirë SHBA-në, Britaninë e Madhe dhe 22 nga 27 vende të BE-së. Por Rusia dhe Kina, të cilat nuk e bëjnë këtë, e kanë bllokuar anëtarësimin e Kosovës në OKB. Dhe presidenti serb Aleksandër Vuçiç është zotuar se Serbia kurrë nuk do ta njohë Kosovën si një vend të pavarur.

As Kosova dhe as Serbia nuk janë në BE - por:

Serbia është një vend kandidat për në BE që nga viti 2012

Kosova ka treguar se dëshiron të aplikojë deri në fund të vitit 2022

Pse janë ndezur telashet tani?

Marrëdhëniet ndërmjet qeverisë së dominuar nga shqiptarët dhe pakicës serbe kanë qenë të tensionuara prej vitesh. Në vitin 2022, tensionet çuan në mosbindje civile. Qeveria e Kosovës donte t'i detyronte ata në zonat me shumicë etnike serbe të ndërronin targat e tyre të makinave të lëshuara nga Serbia me ato të Kosovës. Rreth 50,000 njerëz në këto zona refuzuan të përdorin targat e Kosovës sepse nuk e njohin pavarësinë e Kosovës.

Në verë, serbët etnikë në rajonin verior të Kosovës, i cili kufizohet me Serbinë, barrikaduan rrugët dhe qëlluan me armë në shenjë proteste. Qeveria e Kosovës shtyu zbatimin e rregullave të reja. BE ndërmjetësoi një marrëveshje midis dy palëve, duke ulur tensionin. Sipas marrëveshjes, Kosova do të heqë dorë nga plani i saj për të gjobitur mbajtësit e targave të lëshuara nga Serbia dhe Serbia do të ndalojë lëshimin e regjistrimeve me inicialet e qyteteve në Kosovë.

A ishte e përfshirë Rusia?

Në gusht, qeveria e Kosovës tha se Serbia po nxiste tensione etnike dhe pretendoi se Rusia po e mbështeste atë. Serbia dhe Rusia janë aleatë tradicionalë. Pas pushtimit rus të Ukrainës, Serbia refuzoi t'i bashkohej regjimit të sanksioneve të vendeve të tjera evropiane. Në maj, Vuçiç nënshkroi atë që ai tha se ishte një marrëveshje e favorshme gazi me presidentin rus Vladimir Putin. Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse Maria Zakharova fajësoi për tensionin në Kosovë autoritetet kosovare që vendosin "rregulla të pabaza diskriminuese".

Një deputet nga partia e Vuçiçit tha se Serbia së shpejti do të detyrohet të fillojë "denazifikimin e Ballkanit", duke përdorur të njëjtën gjuhë që Presidenti Putin përdori për të justifikuar pushtimin e tij në Ukrainë. Më vonë ai kërkoi falje për fjalët e tij.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, tha se Putin mund ta përdorë Kosovën për të zgjeruar konfliktin aktual në Ukrainë dhe për të destabilizuar më tej Evropën.

Marrë dhe përshtatur nga BBC

tensionet në veri të kosovës

Sondazh

Poll

"Nëse doni të bëni rrugaçin…"/ Debate dhe përplasje në Komisionin për Shëndetësinë

"Nëse doni të bëni rrugaçin…"/ Debate dhe përplasje në Komisionin për Shëndetësinë

Deputetet e opozitës-mazhorancës: Vendosët Gardën te dera mos të futemi brenda

"Te legalizimet duhet shumë fokus", Rama-kryebashkiakëve: Shijaku është bashkia model

"Ka bashki këtu që nuk kanë bërë një projekt dhe nuk kanë çarë kokën", Rama: Po me ça merreni ju

Rama me kritika për kryebashkiakët: Situata me zjarret ka shfaqur dobësi

Pëmbytjet në Vlorë, Rama: Ka ndryshuar formacioni i reshjeve

Protesta e Opozitës, qytetari mbulohet nga flakët

U bllokua në trafik për shkak të protestës së PD, gruaja lind foshnjën në automjet

Njëri prej protestuesve nuk ndihet mirë, shoqërohet nga Bardhi dhe Nallbati

Qytetarët thyejnë stacionin e urbanit dhe mbajtëset e reklamave në Tiranë

Qytetarët në Parlament, Policia i kundërsulmon me gaz lotsjellës

Një fëmijë i lënduar nga gazi lotsjellës i hedhur nga policia te bashkia e Tiranës

Policia u kundërpërgjigjet protestuesve, nis shpërndarjen me ujë

Rriten tensionet/ Pas Selisë së PS-së, protestuesit djegin edhe ministrinë e Brendshme

Protestuesit i hedhin molotov, merr flakë hyrja e selisë së Partisë Socialiste

Demokratët i vënë flakën selisë së PS-së/ Molotovët "djegin" edhe kryemisnitrin Rama

Duke kaluar mes automjeteve, protestuesit nisen drejt selisë së PS-së

Bardhi dhe Noka udhëheqin protestën, çfarë po ndodh në Bulevard, ku po shkojnë protestuesit

Sërish zjarr, protestuesit i vënë flakën stacionit të urbanit

Largohen nga kryeministria/ Deputetët e opozitës dhe qytetarët nisin marshimin

Shpërthimet e molotovëve, merr flakë pema pranë kryeministrisë

Tym dhe përplasje me policinë, çfarë po ndodh para Kryeministrisë

Tensione dhe përplasje në protestë, hidhet molotov drejt kryeministrisë

Protesta e opozitës/ Qytetarët bllokojnë makinat

"Rama ik"/ Nis protesta e Opozitës me ovacione e thirrje

Nis protesta e opozitës, deputetët e PD lënë selinë dhe nisen drejt Kryeministrisë

Protesta e opozitës, flakë para Presidencës

Për pak minuta nis protesta, qytetarët 'pushtojnë' selinë blu

Situatë alarmante në Vlorë! Rrjedha e ujit merr para një qytetare

Berisha: Unë do të jem i pranishëm edhe njëherë në krah të çdo protestuesi

Mesazhet në telefonin e Bardhit/ Berisha: Fabrikim i nisur nga SPAK dhe zyrat e Ramës!

Refuzimi i komisionit ‘Xhafaj’ nga institucionet e drejtësisë/ Berisha: Luftë klanesh

Berisha: SPAKU i partisë është shndërruar në instrumentin më të shëmtuar të narkoshtetit shqiptar

"Qëllimet tona janë qëllimet demokratike"/ Berisha: Beteja jonë gjer në krijimin e qeverisë teknike

21 janari u ndërtua mbi një mashtrim/ Berisha:7 tetori, dita për të hapur dyert e zgjedhjeve të lira

Protesta e 7 tetorit/ Berisha drejtuar policisë: Mjerë ai që provokon qytetarët dhe zemërimin e tyre

Qeveria teknike/ Berisha: Ne jemi të bindur se Rama nuk e do këtë, por ne nuk do heqim kurrë dorë

Berisha: Të bashkohemi në Tiranë në marshimin tonë për qeveri teknike, zgjedhje të lira

Protesta e 7 tetorit/ Berisha: Të gjithë marshim në Tiranë për të drejtat tona më themelore

Deputetët e opozitës sjellin manekinë me fotot e Olsi Ramës dhe Geron Xhafës të veshur si të burgos

Manekinë me foto e vëllezërit Rama dhe Xhafaj të veshur si të burgosur, Noka u vendos flakën

Gjithçka me votat e mazhorancës, mbyllet seanca plenare në Kuvend brenda pak minutave

Opozita u la jashtë!71deputetë të pranishëm në Kuvend, mazhoranca voton dy projektligje në rend dite

“Nuk meritojnë të trajtohen në atë mënyrë”/ Spiropali shpreh mirënjohje për Gardën

Salla gjysëm e boshatisur, nis seanca plenare në Kuvend

U godit me këmbën e karriges, Spiropali: Më ruajti fati dhe paaftësia e goditësit

Deputeti socialist shfrenon gojën: Nuk ka bir kurve të më ndalojë mua

Peleshi futet në Kuvend, Noka dhe Bardhi: Keni shpallur armik opozitën!

"Mos më prek me dorë!' Përplasje fizike mes Gardës dhe deputetëve të PD-së para Kuvendit

“Tmerr ka Rama nga opozita", dyert e Kuvendit me zinxhirë, Noka: Bunkerizohet parlamenti