LIVE UPDATES
Bota

Analiza e REL: Një vit i ngarkuar dhe i rëndësishëm për NATO-n

Ajo aplikoi qysh në pranverë të vitit 2022 dhe shumica priste anëtarësimin e saj po atë vit, por Turqia dhe Hungaria kishin plane të tjera. Ndërsa Finlanda u bë anëtare në prill të vitit të kaluar, Stokholmi duhej të priste.

23 Janar 2024, 15:55 Nga N.F
Analiza e REL: Një vit i ngarkuar dhe i rëndësishëm për
Foto ilustruese

BRUKSEL- Për NATO-n, viti 2024 do të lidhet me Suedinë, pasardhësin e sekretarit të përgjithshëm, stërvitjet Steadfast Defender 2024, shpenzimet, samitin... Ndoshta, lajmi më i afërt i ri do të jetë fundi i sagës së anëtarësimit të Suedisë në aleancë.

Ajo aplikoi qysh në pranverë të vitit 2022 dhe shumica priste anëtarësimin e saj po atë vit, por Turqia dhe Hungaria kishin plane të tjera. Ndërsa Finlanda u bë anëtare në prill të vitit të kaluar, Stokholmi duhej të priste.

Por, përpara takimit të parë ministror të NATO-s këtë vit, që do të mbahet më 14-15 shkurt në Bruksel, ka shpresa për zhvillimin e një ceremonie të ngritjes së flamurit dhe Suedia të bëhet anëtarja numër 32.

Kjo bazohet kryesisht në shenjat e vogla pozitive të Ankarasë. Komiteti i Punëve të Jashtme i Turqisë e miratoi instrumentin për ratifikimin e Suedisë si anëtare më 26 dhjetor të vitit të kaluar, dhe kur seanca plenare u hap sërish javën e kaluar, kjo çështje ishte e fundit në mesin e 42 pikave të rendit të ditës.

Megjithatë, nuk duhet pasur pritje të mëdha. Ankaraja është ende në kërkim të avionëve luftarakë F-16 nga Shtetet e Bashkuara; në Turqi do të mbahen zgjedhjet lokale më 31 mars, ndërsa vendi nisi edhe një fushatë të sulmeve ajrore kundër milicive kurde në Irakun verior dhe në Siri. Të gjitha këto çështje mund ta vonojnë procesin e ratifikimit.

E, pastaj, vjen edhe Hungaria. Budapesti premtoi se nuk do të jetë i fundit që do ta ratifikojë anëtarësimin e Suedisë në NATO, por plani i legjislacionit pranveror i Qeverisë hungareze, dërguar Parlamentit të këtij vendi, nuk përmbante asnjë referencë për anëtarësinë e Suedisë.

Mund të ndodhë që ceremonia e ngritjes së flamurit do të duhet të presë për takimin e ardhshëm ministror të NATO-s, që do të mbahet në prill.Në prill mund të zbulohet, po ashtu, se kush do të jetë pasardhës i sekretarit të përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg, i cili ka dhjetë vjet që shërben në këtë detyrë.

Ai zyrtarisht do të largohet në vjeshtë, por ka zëra se aleanca do që ta konfirmojë një kandidat, përpara se Bashkimi Evropian t’i zgjedhë udhëheqësit e tij të rinj për Këshillin Evropian dhe Komisionin Evropian, si dhe shefin e politikës së jashtme, pas zgjedhjeve parlamentare të qershorit.

Skenari më i mundshëm është që vendet më të mëdha të NATO-s, të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara, ta gjejnë një kandidat të përshtatshëm kompromisi, me të cilin mund të pajtohen të gjithë.Favorit është kryeministri holandez, Mark Rutte, i cili pritet të largohet nga politika kombëtare sapo të formohet Qeveria e re holandeze.

Por, nuk duhet përjashtuar mundësia që vendet e krahut lindor ta shtyjnë përpara një kandidat tjetër, duke argumentuar se ato, për një kohë të gjatë, kanë shpenzuar burime të konsiderueshme buxhetore për mbrojtjen dhe se e kuptojnë më mirë kundërshtarin më të madh të NATO-s - Rusinë.

Kryeministrja e Estonisë, Kaja Kallas, është një emër që përmendet, ashtu si dhe ministri i Jashtëm i Letonisë, Krisjanis Karins.Këtë pranverë, NATO-ja do t’i kryejë edhe stërvitjet e saj më të mëdha ushtarake në disa dekada, të koduara si Steadfast Defender 2024. Mbi 90.000 trupa pritet të marrin pjesë në to.

Nisur nga fundi i janarit, stërvitjet do të zgjasin më shumë se katër muaj në të gjithë Evropën. Aleanca ushtarake do të testojë aspekte të ndryshme të planit të ri të mbrojtjes. Dokumenti prej 4.000 faqesh u miratua vitin e kaluar dhe ofron detaje për dislokimin dhe rolet strategjike të vendeve anëtare, nëse NATO-ja sulmohet.

Megjithatë, ngjarja kryesore e vitit për NATO-n do të jetë Samiti i Uashingtonit, që do të mbahet më 9-11 korrik. Takimi treditor pritet të jetë më shumë se një festë e ditëlindjes për NATO-n, e cila këtë vit mbush 75 vjet. Por, ngjarja mund të ngatërrohet edhe me ciklin e zgjedhjeve në SHBA, pasi konventa e Partisë Republikane do të zhvillohet vetëm disa ditë më pas.

Gjatë kësaj konvente, Donald Trump mund të konfirmohet si kandidat i Partisë Republikane për zgjedhjet presidenciale të nëntorit. Në mandatin e mëparshëm si president, nga viti 2017 deri më 2021, Trump ishte kritik ndaj anëtarëve të tjerë të NATO-s për shpenzime të pamjaftueshme për mbrojtjen.

Ukraina, padyshim, do të përmendet shumë si në samit, ashtu edhe në të ardhmen. Por, derisa rezultati i luftës mbetet i vështirë për t’u parashikuar, ashtu mbetet edhe integrimi i Ukrainës në NATO. Pas ngurrimit të SHBA-së për ta inkurajuar më shumë Kievin në Samitin e Vilniusit, më 2023, pak besojnë se melodia do të ndryshojë në vitin e zgjedhjeve në SHBA.
Duket se Samiti i Uashingtonit nuk do të jetë një “samit i zgjerimit”. Edhe vende të tjera që aspirojnë të anëtarësohen në NATO, si Bosnje e Hercegovina dhe Gjeorgjia, do të përfaqësohen vetëm nga ministrat, e jo udhëheqësit.

Marrë nga REL

nato suedi samit

Sondazh

Poll

Bardhi: Kuvendi gjatë 12 viteve ka dështuar të reflektojë rekomandimet e OSBE/ODIHR

Bardhi: Kuvendi gjatë 12 viteve ka dështuar të reflektojë rekomandimet e OSBE/ODIHR

Spiropali: Vota e diasporës një nga arritjet më të shënuara të legjislaturës!

Presidenti letër në Kuvend, Bardhi: Pse nuk e sollët kësaj here apo meqë nuk kishte protestë opozita

Berisha: Kontrabanda e naftës bëhet vetëm me pjesëmarrjen e qeverisë, tani vjen vetëm me anije

Berisha: Nuk kanë motive politike! Familjarët i shohin padrejtësitë që u bëhen

Berisha: Të votojnë të gjithë emigrantët pavarësisht kur i skadon dokumenti i lëshuar në Shqipëri

Vota e diasporës/ Berisha: Çdo dokument biometrik i shteteve ku ata ndodhen, duhet të konsiderohet

Berisha:Transparenca dhe parashtrimi i programit te shqiptarët,dy shtyllat kryesore tëPDnë parlament

Berisha: Taulant Balla dhe Lulzim Basha janë një binom i pandarë si tymi dhe bloza

Berisha prezanton programin për shëndetësinë: Do ndjekim modelin gjerman dhe do dyfishojmë buxhetin

"Fitorja e Trump"/ Berisha: Do të kërkoj rishikimin për vendimin që përbën një grusht shteti

Berisha: Qeveria jonë do garantojë çdo ilaç dhe pajisje për të sëmurët neoplazikë

Berisha: Shëndetësia është rikthyer në vitin 1960

"Qeveria amerikane kërkoi të hetohet organizatori!" Berisha: Rama pengoi hetimet e 21 janarit

Vrasja e Martin Canit/ Berisha: Hetimet u fshehën! Shoku thotë me futi thikën një person tjetër...

Berisha: Zaho Koka është dosja që ka ardhur këtu për Olsi Ramën dhe klanin Rama

Zbardhi pjesë nga dosja Toyota Yaris, Berisha: Do publikoj edhe kodin e Taulant Ballës

Berisha zbardh pjesë nga dosja Toyota Yaris: Taulant Balla dhe Astrit Vladi i kishin paratë bashkë

"E majta në 76 vende u ndëshkua!" Berisha para SPAK: Koha e Soros-it mori goditje fatale

Berisha pas daljes nga SPAK:I kishin dhënë urdhër OPGJ që në procesverbal të mos shënohet vërejtje

Berisha në SPAK/ Qytetarët mblidhen në protestë para Prokurorisë së Posaçme

Primaret/ Berisha: Ka një statut dhe unë do ta zbatoj, shumë shpejt do të hapet gara

Vendimi i Kushtetueses/ Berisha: Shpikën një çështje që nuk ekziston, janë repart i PS-së

Regjistrimi i diasporës/ Berisha: PS nuk pranon dokumentet biometrike të BE-së, kjo është absurde

Berisha: Dëmshpërblim të plotë për ish-të përndjekurit brenda mandatit të parë qeverisës

Ulja e çmimit të naftës/ Berisha: Zgjidhja vjen duke prerë me gërshërë kontrabandën

Berisha: Pollet janë mashtrim i madh! PD në muajt e fundit ka rritjen më të madhe

Berisha: Turizmi i Ramës është piramidë mashtrimi!

Berisha: Bonus për dy fëmijët e parë, për të tretë shteti do të paguajë shpenzimet deri në 23-vjeç

Berisha: Do bëjmë gjithçka që pasuritë e vjedhura gjatë qeverisjes Rama, tu rikthehet shqiptarëve!

Partitë e reja/ Berisha: Problem kryesor nuk është opozita, është teza e Edi Ramës

"Do të dyfishojmë buxhetin për arsimin",Berisha:Transformimi i sistemit aktual, është objektiv i yni

Berisha: Qëndrimi ynë është asnjë kullë dhe zero tolerancë ndaj krimit të organizuar dhe narkoeurove

Minimumi jetik 200 euro/Berisha: Disponojmë të gjitha fondet, mundësitë dhe vullnetin për ta zbatuar

Investimi në ishullin e Sazanit/ Berisha: Rama po e përdor për të blerë influenca politike

Regjistrimi i diasporës/ Berisha: Po bëjmë gjithçka që procesi të jetë transparent!

Berisha: PD ka një zotim solemn, kompensimin financiar ose fizik të çdo prone

Berisha: Për votën e diasporës kemi bërë ç’është e mundur që të jetë e sigurtë!"

Berisha: Po paraqesim një program shumë të suksesshëm, pala tjetër është në një betejë mes tyre

Rishfaqet Gledis Nano në Policinë e Shtetit pas shkarkimit

Berisha sfidon Ramën: Hajde të dalim në shesh të burrave dhe t’i themi njëri-tjetrit gjërat!

Berisha: Ata të cilët kishin parashikuar zhdukjen tonë, me 11 maj do të marrin disfatën e merituar!

34 vjetori i themelimit të PD/ Berisha nga Lezha: Donin të na linin si Kuba në brigjet e Adriatikut

"Çfarë nuk kanë fantazuar për shtëpinë time", Rama: Paraja nuk ka qenë tundim për mua!

Dosja Xibraka/ Rama paralajmëron masa ligjore: Do padis Gazment Bardhin për kallëzim të rremë

"Gati çerek shekulli akuza pa asnjë çerek prove", Rama: Nuk kam kryer kurrë një krim!

"Më kanë bërë skizofren me kartelë mjekësore", Rama: S'kisha si të mos akuzohesha për këtë

Dosja Xibraka/ Rama pas vendimit: Drejtësia foli me prova! Do dënoj Bardhin për kallëzim të rremë

"Fidel, të lus të ruash faturat se kështu si ka ardhur koha",Veliaj ankohet për SPAK në sy të Ramës

Me dhuratë me vete/ Sali Berisha në burgun e Fierit, viziton ish-deputetin demokrat Ervin Salianji