LIVE UPDATES
Aktualitet

Analiza e REL: Pse është zbehur roli i sindikatave në Shqipëri?

Këto shkelje bëhen për shkak të boshllëqeve ligjore apo mungesës se disa praktikave të garantimit të të drejtave të punës, thuhet në indeksin e të Drejtave Globale të Punonjësve, të publikuar më 30 qershor nga Konfederata Ndërkombëtare e Sindikatave.

16 Korrik 2023, 09:07 Nga I.A
Analiza e REL: Pse është zbehur roli i sindikatave në
Foto Ilustruese

TIRANË- Qeveria dhe kompanitë në Shqipëri ndërhyjnë rregullisht në të drejtat kolektive të punës ose dështojnë në garantimin e aspekteve të këtyre të drejtave.

Këto shkelje bëhen për shkak të boshllëqeve ligjore apo mungesës se disa praktikave të garantimit të të drejtave të punës, thuhet në indeksin e të Drejtave Globale të Punonjësve, të publikuar më 30 qershor nga Konfederata Ndërkombëtare e Sindikatave.

Shqipëria mbeti në nivelin e tretë në këtë indeks, që bazohet në një sistem pikës nga një deri në pesë, sipas të cilit, radhitja me pikën një nënkupton respektim maksimal të të drejtave në punë dhe pesë është niveli më i ulët.

Përfaqësues të organizatave për të drejtat e punëtorëve thonë se mosrespektimi i të drejtave të punëtorëve lidhet edhe me mosfunksionimin e organizatave sindikale.

Elson Jaçaj, është infermier në Shqipëri. Ai ka punuar prej vitit 2009 në urgjencës e Qendrës Spitalore Universitare “Nënë Tereza” në Tiranë. Por, është pushuar nga puna për shkak se ka denoncuar për kushtet e këqija në punë.

“Në 2018 jam pushuar nga puna nga drejtoria e spitalit, pasi kisha disa kohë që ngrija zërin edhe në media për kushtet e punës, pagat e ulëta, presionet në punë. Isha drejtues i Shoqatës së Infermierëve, kështu që e ndieja detyrim të ngrehja zërin. Ishte një vendim i pritshëm për mua, duke e ditur se si funksionon sistemi i shëndetësisë”, thotë Jaçaj për Radion Evropa e Lirë.

Ai thotë se fillimisht se në vendimin për largim nga puna, drejtoria e spitalit kishte shkruar si motiv “shkelje e kontratës individuale”. Më pas atij i dorëzuan një tjetër shkresë ku thuhej se Jaçaj kishte “shkelur rregulloren e brendshme të Qendrës Spitalore Universitare ‘Nënë Tereza’ (QSUT)”.

“As unë dhe asnjë koleg i imi nuk ishim njohur ndonjëherë me këtë rregullore, që të pretendohej se e kisha shkelur. Dolën shumë vetë vullnetarë për ta ndjekur çështjen time sepse ishte e dukshme që nuk kisha asnjë shkelje. E fitova në gjykatën e Shkallës së Parë, ndërsa drejtoria e spitalit e apeloi, procesi do të zgjatet shumë për shkak të problemeve që po kalon drejtësia, kështu që nuk kam më nerva për ta ndjekur sepse e di se si do të përfundojë”, thotë infermieri që është larguar nga puna në sistemin shëndetësor publik.

Përveç anës ligjore, Jaçaj ka ngritur zërin edhe pranë organizatave sindikale në Shqipëri, me qëllim që, siç thotë ai, “të mos e pësonin” edhe kolegët e tij.
Por, nga sindikatat ai nuk mori asnjë mbështetje.

“U jam drejtuar sindikatave në Shqipëri. Kam shkuar te Konfederata e Sindikatave dhe tl Bashkimi i Sindikatave të Pavarura të Shqipërisë. Fatkeqësisht, të dy këto organizata sindikale janë lidhur me politikën në vend. Nuk duan të përfshihen në çështje madhore se ju prishen interesat e tyre personale. Edhe Sindikata për punonjësit e Sistemit Shëndetësor asnjëherë nuk ika mbrojtur këta punonjës. Mbështetje kam gjetur vetëm te Komisioneri kundër Diskriminimit”, thekson ai.

Sipas Jaçajt, pas gjithë këtij procesi, ai u punësua në sektorin privat, ku thotë se “respektohen të drejtat e mia.

“Në sistemin shëndetësor publik kushtet e punës janë skandaloze. Bëhet presion sa herë ka zgjedhje, premtohet rritje page dhe asnjëherë nuk bëhet”, thotë infermieri Elson Jaçaj.

Sipas Qendrës për të Drejtat në Punë (CLR) ankesat më të mëdha bëhen për vonesa në dhënie page e shlyerje kontributesh, cenim i marrëdhënieve të punës, largim të padrejtë nga puna, mospagesë për orët e punës shtesë, mospagesë të punës me turne, mospagesë të orëve të punës gjatë pushimit javor apo festave, punësimi joformal si dhe të punësuar që deklarohen se marrin pagë minimale.

Gazetari i televizionit Ora News në Shqipëri, Isa Myzyraj, u përball me kërcënime dhe u padit për shpifje nga një prokurore që u shkarkua gjatë procesit të vetting-ut.

Shkak për shkarkimin e saj gjatë procesit që vlerëson pastërtinë e figurës së punonjësve të sistemit të drejtësisë u bënë postimet e Myzyrajt për prokuroren, që ai i postoi në llogaritë e tij në rrjetet sociale.

“Kam marr kërcënime dhe jam shantazhuar për shkak të postimeve. Prokurorja më hodhi në gjyq. Jo mbrojtje, por as ndihmë nuk kam pasur nga organizatat e gazetarëve. Organizatat e gazetarëve dhe mediave në Shqipëri janë inekzistente. Janë organizata që puna e tyre është tërësisht jo transparente. Nuk reagojnë në raste sulmesh ndaj gazetarëve. Nuk kryejnë këtë funksion. Isha një person që po shkoja në gjyq. Ky proces kishte shpenzime dhe nuk mora asnjë përkrahje”, tha ai.

Rasti i Isa Myzyrajt mori shumë vëmendje në fillim të vitit 2022 pas angazhimit të organizatave ndërkombëtare të mediave.

Ai i është drejtuar Qendrës Evropiane për Lirinë e Mediave dhe organizatave të tjera, që thotë se i ofruan ndihmë financiare dhe mbështetje për procesin gjyqësor.

“Mora mbështetje nga thuajse të gjitha organizatat ndërkombëtare. Tek ata dorëzova të gjitha provat që isha i kërcënuar. Ndihem i shqetësuar, jo pse jam dërguar në gjyq. Të gjitha postimet e mia janë ende publike. I mbroj dhe sot deri në fund të këtij procesi. Ajo që më shqetëson më shumë është mosfunksionimi i organizatave vendase. Ka pasur shqetësime të kolegëve vendas dhe të huaj për këto organizata. Këto organizata kanë dështuar për të mbrojtur gazetarët dhe punonjës të tjerë të medias. Në këto kushte ne detyrohemi që t’i drejtohemi organizatave të tjera ndërkombëtare që punojnë çdo ditë”, thotë Myzyraj për REL-in.

Drejtuesi i Qendrës për të Drejta në Punë, Edison Hoxha, thotë se në qendrën që ai drejton deponohen ankesa nga sektorë të ndryshëm.

“Kemi raste nga punonjës të qendrave të thirrjeve, nga sektori i ndërtimit, naftëtarët, punonjësit e pastrimit, të shëndetësisë dhe arsimit. Me gazetarët kemi bashkëpunuar në vazhdimësi dhe kemi folur edhe për ngritjen e një sindikate, por nuk kemi konkretizuar gjë për shkak të frikës së gazetarëve për t’u bërë bashkë për të kërkuar të drejtat e tyre në punë”, thotë ai.

Hoxha e pranon se sindikalizmi nuk funksionon dhe deri te kjo situatë kanë ardhur për disa arsye.

“Arsyet se përse nuk funksionojnë sindikatat janë të ndryshme. Ato më të rëndësishmet kanë të bëjnë me humbjen e besimit të punonjësve. Për shkak të zhgënjimit që kanë pasur kur janë angazhuar në sindikata, nuk kanë gjetur mbështetjen që prisnin sepse sindikatat janë rreshtuar krah punëdhënësve, qoftë në sektorin publik apo në atë privat. Gjithashtu, edhe mungesa e angazhimit të institucioneve për të dhënë zgjidhje, është një arsye tjetër. Por, problem mbetet zbatimi i ligjit kur punonjësit kanë kërkuar të drejtat e tyre në punë”, thotë Hoxha.

Në vitin 2015, në një takim me investitorë italianë, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, kishte ftuar ata që të investonin në Shqipëri, duke deklaruar se do të gjenin krah të lirë pune “dhe nuk ka sindikata që t’iu bezdisin”. Vetë drejtues të Bashkimit të Sindikatave të Pavarura të Shqipërisë dhe të Konfederatës së Sindikatave e kanë pranuar se roli i sindikatave është zbehur.

Marrë nga REL

elson jaçaj edison hoxha

Sondazh

Poll

Rama nga Skrapari: Reformën në drejtësi e donim dhe e sollëm ne...

Rama nga Skrapari: Reformën në drejtësi e donim dhe e sollëm ne...

"Të thajmë kënetën që është bërë një pengesë!" Rama në Skrapar:Më 11 maj të shtyjmë Shqipërinë në BE

Rama në Skrapar: Shiu, oguri i bereqetit për mandatin e katërt

Berisha: Siguria në shkolla prioritet, orari në shkolla do të jetë 8 orë, që fëmijët të ushqehen

Berisha: Ne do e ndryshojmë atë dhe reformën territoriale

Berisha: Ju garantoj se situata që ekziston në Spitalin Onkologjik do të marrë fund me urgjencë

Berisha për studentët: Do hiqet mesatarja, do vendoset bursa 200 euro dhe do përgjysmohet

Berisha: Barra fiskale mbi çmimin e naftës do jetë njësoj si në Kosovë

Berisha premton reformë: Arben Rakipi është një mafioz që përdor Shkollën e Magjistraturës

Berisha: Sistemi i ri fiskal mbi ndërtimet do të reflektohet edhe në uljen e çmimeve të qirave

Berisha: Diaspora do përcaktojë ndryshimin e madh, po ndjekim me shqetësim, problemet e raportuara

Berisha: Amnistia ndaj gjobave absurde të gjobëvënësve do jetë një nga aktet më të para të qeverisë

Berisha: Kabineti ynë do jetë një kabinet me përfaqësim mbarëkombëtar të shqiptarëve në Shqipëri

Berisha: Do japim 30 mijë euro grant dhe do ulim të paktën 10 herë taksat mbi sipërfaqen e ndërtimit

Berisha: Fëmijët autik përjashtohen nga detyrimi për tu paraqitur çdo vit në KEMP

Berisha: Çdo punonjës i administratës do konsiderohet një shërbëtor i çmuar i shtetit

" Edi Rama refuzon të përballet në debat"/ Berisha: Në 11 maj censura merr përgjigjen përfundimtare

Berisha: Ta injorojmë narrativën e Edi Ramës, ai flet si Nuredin Dumani!

Dhurata Çupi: PD e vetmja forcë politike me një program për të gjitha moshat dhe target grupet!

Berisha: Do falim çdo gjobë dhe kamatë të vendosur që nga viti 1992 deri më 11 maj!

Berisha me gratë: Mediat po e censurojnë opozitën, katër TVSH-të janë njësoj!

Rama u tregon rekordet personale fermerëve në Berat: Jam piktori më i mirë mes kryeministrave

Rama replika me fermerin në Berat: Demokratët ndahen në dy kategori

Rama në Berat: Të bëhesh pjesë e BE, është si të vendosësh mushkëri të reja

Rama: Merrni kredi me 70 për qind kolateral të garantuar nga shteti

Benet Beci është i pandehur/Tom Doshi:Si mund të drejtojë fushatën një njeri që ka vjedhur qytetarët

Berisha thirrje nëpunësve të shtetit: Në takime shkoni se ju heqin nga puna, por votën mos ia jepni

Berisha: Një familje e fortë është themeli i të gjitha arritjeve tona, është kushti i mirëqenies

'Që ta çojmë tek 5-sa do votojmë 1-shin'/ Vrenozi: Më 11 maj Shqipëria përsëri do të buzëqesh!

Rama i përgjigjet biznesmenit në Përmet: Hajde bujrum, bëje ti! Unë po bëj sa mundem

Rama me bizneset e turizmit: Kush pranon paqen nuk ka kontrolle nga inspektorët!

“Thonë se kam mbaruar, s'kam çfarë them!" Rama: Pasaporta europiane është kapërcim historik

“Gjysma e burrave çyrykë!” Rama: Bëjnë moral dhe habiten pse po shkojmë në drejtimin e duhur!

Rama: Në hetim apo të dënuar kemi ato të mandatit të parë, nuk kemi asnjë të burgosur nga qeveria

"Nëse zgjedh kënetën dhe jo BE-në, je autik", Rama për LaCivita: Latifi kishte kandidat në Amerikë

Rama: Plani është që në "Shqipërinë 2030" paga mesatare për mësuesit të jetë 1200 euro

Rama takim me pensionistët:Nga dhjetori i 2024 në shkurt të 2025 kemi ndarë 165 mln euro për bonuset

Berisha: Këta të rinjtë si Enver Hoxha dhe Rama e kanë dëmtuar më shumë Shqipërinë

Berisha:Edi Rama po rrokulliset! Mos u ndikoni nga përpjekjet primitive për të manipuluar opinionin

"LaCivita është makthi i Edi Ramës"/ Berisha:Me Chris dhe gjithë ekipin e tij jemi në lidhje nonstop

"Nëse zgjedh kënetën, je politikisht autik",Berisha për deklaratën e Ramës:Ky është një superskandal

Berisha: Ata që kanë kryer akte të tilla, janë përjashtuar nga gara zgjedhore dhe janë ndëshkuar

Berisha: Do bëjmë gjithçka për rivendosjen e sigurisë ushqimore, zero tolerancë ndaj korrupsionit

Berisha: Agjencia e Sigurisë Ushqimore do ketë të gjithë kompetencat ekzekutive

Berisha: Në vend futen substanca kancerogjene nga mafia

Banori

Rama-banori

Rama-komentuesit: Europa na ka dhënë planin, të mbyllim negociatat deri në 2027!

"Pse nuk bën debat me Berishën?"/ Rama: Nuk bëhet debat me bufin e kënetës

Rama: Më 11 Maj do të marrin rezultatin më të keq që nga ’97 e këtej!