LIVE UPDATES
Bota

Zbulohet “qyteti i humbur” në Kamboxhia, lashtësia e tij daton që nga Perandoria Khmer

18 Tetor 2019, 11:30 Nga DOSJA
Zbulohet “qyteti i humbur” në Kamboxhia, lashtësia e tij

AZI- Studiuesit kanë zbuluar dhe identifikuar “qytetin e humbur” të lashtë të Kamboxhias. Ky lajm është bërë i ditur në CNN, ku shkruhet se zbulimi erdhi gjatë një projekti që ka zgjatur me vite, zhvilluar nga një grup shkencëtarësh ndërkombëtarë. Ata përdorën një teknologji të re me skanim lazer ajror nga lart në fluturim. Zbulimi i madh u bë falë kësaj teknologjie të re që quhet “LIDAR”. Sipas arkeologëve mendohet se qyteti i zbuluar mund të jetë rreth 1200 vjeçar.

Qyteti i zbuluar, Mahendraparvata ishte një nga kryeqytetet e Perandorisë Kmera, perandori e cila zgjati shekulli i 9-15 pas Krishtit. Shkencëtarët thonë se qyteti ishte vendosur në rrafshnaltën Phnom Kulen, rreth 48 kilometra në veri të Siem Reap. Rrafshnalta ishte e largët, e paarritshme, e mbuluar me bimësi dhe potencialisht shtëpi për minat tokësore të instaluara nga regjimi Khmer Rouge në vitet 1970.

I rrethuar nga misteri për dekada me radhë, Mahendraparvata është quajtur “qyteti i humbur”. Tani shkencëtarët thonë se e kanë identifikuar atë më siguri. “Këtu në konfirmojmë hipotezën bazuar në prova se Mahendraparvata, kryeqyteti i shekullit të 8 deri në shekullin e 9 ishte vendosur në masivin Phnom Kulen“, thuhet në një raport të publikuar në revistën Antikiteti. “Studiuesit përdorën skanimin me lazer nga ajri, teknologji kjo që kishte aftësi unike për të parë përmes bimësisë dhe për të siguruar modele me rezolucion të lartë të dyshemesë së pyllit“, thuhet më tej në rapot.

Arkeologët duhej të ndanin zonën në dy operacione të veçanta, së pari në vitin 2012 duke mbuluar rreth 37 kilometra katrorë dhe përsëri në vitin 2015 duke mbuluar tërë vargmalin, me një sipërfaqe prej 975 kilometrash katrore. Rezultatet e hartës ajrore, së bashku me informacionin e mbledhur nga hetimet në terren u përdorën më pas për të krijuar një hartë që tregon shtigjet kryesore të reja të zbuluara dhe akset e koordinimit. Harta detajon vendndodhjen e tipareve si një rezervuar i papërfunduar, disa dia, mure rrethuese të tempujve dhe madje edhe një pallat.

Këto zbulime hapin një derë të re për të mësuar më shumë rreth Perandorisë Khmeriane dhe rajonit Angkor. Harta tregon se qyteti përdori planifikimin urban, një “sistem i sofistikuar hidraulik“. Një zbulim i mrekullueshëm ishte se qyteti ishte ndërtuar në akse lineare që përputhen afërsisht me udhëzimet, si një version i hershëm modern i rrjetit të qytetit.

Përpara asaj periudhe kohore, vendbanimet njerëzore në zonë nuk kishin një rrjet zyrtar, nuk kishin kufij të qartë dhe duket se nuk ishin zhvilluar organikisht. Kjo do të thotë se Madendraparvata është qyteti i parë i njohur në rrjetet e mëdha në botën Khmer. “Puna e përshkruar këtu në mënyrë efektive tërheq në një punë gati 150 vite të hartës arkeologjike në rajonin e Angkorit të Madh”, thuhet në raport. Angkor ishte kryeqyteti më i njohur i Perandorisë Khmera, i cili dikur qeveriste pjesën më të madhe të Tajlandës, Vietnamit dhe Laos së ditëve moderne.

(E.S. Dosja.al)

Tirana është boshatisur për ditët e pushimit. Cilën nga ritet e shenjta po ndiqni:

View Results

bota bota kamboxhia qyteti i humbur kamboxhia qyteti i humbur

Sondazh

Poll

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni

Newsroom/ Karabolli: Shqipëria do kohë të përshtatet me TikTok, e provuan edhe gazetarët, s’ia dolën

Newsroom 9 |Tik-Tok Kultura, platformë krijimi apo dizinformimi?

Shoqata e Biznesit: Rënia e euros po na falimenton, BSH po fsheh atë që po ndodh!

Vasili në SPAK/ Meta: Asnjë shqetësim me drejtësinë, por afera e inceneratorëve

'Jemi pro protestave'/ Takoi Berishën, Meta: Do bashkëpunojmë për sezonin e ardhshëm parlamentar

Proteste per guroren

Tragjedi në Gramsh! Mbyten në Liqenin e Banjës, polumbarët nxjerrin trupat e babait dhe 2 djemve

“Rama ik” thirrje ne Rogozhine

Veliaj shthur gojën për kandidatin e Rrogozhinës: Ik o bixhozxhi, për sumën tate paske lekë!

VIDEO/ Veliaj shthur gojën për kandidatin e Rrogozhinës: Ik o bixhozxhi, për sumën tate paske lekë!