LIVE UPDATES
Bota

Zbulohet “qyteti i humbur” në Kamboxhia, lashtësia e tij daton që nga Perandoria Khmer

18 Tetor 2019, 11:30 Nga DOSJA
Zbulohet “qyteti i humbur” në Kamboxhia, lashtësia e tij

AZI- Studiuesit kanë zbuluar dhe identifikuar “qytetin e humbur” të lashtë të Kamboxhias. Ky lajm është bërë i ditur në CNN, ku shkruhet se zbulimi erdhi gjatë një projekti që ka zgjatur me vite, zhvilluar nga një grup shkencëtarësh ndërkombëtarë. Ata përdorën një teknologji të re me skanim lazer ajror nga lart në fluturim. Zbulimi i madh u bë falë kësaj teknologjie të re që quhet “LIDAR”. Sipas arkeologëve mendohet se qyteti i zbuluar mund të jetë rreth 1200 vjeçar.

Qyteti i zbuluar, Mahendraparvata ishte një nga kryeqytetet e Perandorisë Kmera, perandori e cila zgjati shekulli i 9-15 pas Krishtit. Shkencëtarët thonë se qyteti ishte vendosur në rrafshnaltën Phnom Kulen, rreth 48 kilometra në veri të Siem Reap. Rrafshnalta ishte e largët, e paarritshme, e mbuluar me bimësi dhe potencialisht shtëpi për minat tokësore të instaluara nga regjimi Khmer Rouge në vitet 1970.

I rrethuar nga misteri për dekada me radhë, Mahendraparvata është quajtur “qyteti i humbur”. Tani shkencëtarët thonë se e kanë identifikuar atë më siguri. “Këtu në konfirmojmë hipotezën bazuar në prova se Mahendraparvata, kryeqyteti i shekullit të 8 deri në shekullin e 9 ishte vendosur në masivin Phnom Kulen“, thuhet në një raport të publikuar në revistën Antikiteti. “Studiuesit përdorën skanimin me lazer nga ajri, teknologji kjo që kishte aftësi unike për të parë përmes bimësisë dhe për të siguruar modele me rezolucion të lartë të dyshemesë së pyllit“, thuhet më tej në rapot.

Arkeologët duhej të ndanin zonën në dy operacione të veçanta, së pari në vitin 2012 duke mbuluar rreth 37 kilometra katrorë dhe përsëri në vitin 2015 duke mbuluar tërë vargmalin, me një sipërfaqe prej 975 kilometrash katrore. Rezultatet e hartës ajrore, së bashku me informacionin e mbledhur nga hetimet në terren u përdorën më pas për të krijuar një hartë që tregon shtigjet kryesore të reja të zbuluara dhe akset e koordinimit. Harta detajon vendndodhjen e tipareve si një rezervuar i papërfunduar, disa dia, mure rrethuese të tempujve dhe madje edhe një pallat.

Këto zbulime hapin një derë të re për të mësuar më shumë rreth Perandorisë Khmeriane dhe rajonit Angkor. Harta tregon se qyteti përdori planifikimin urban, një “sistem i sofistikuar hidraulik“. Një zbulim i mrekullueshëm ishte se qyteti ishte ndërtuar në akse lineare që përputhen afërsisht me udhëzimet, si një version i hershëm modern i rrjetit të qytetit.

Përpara asaj periudhe kohore, vendbanimet njerëzore në zonë nuk kishin një rrjet zyrtar, nuk kishin kufij të qartë dhe duket se nuk ishin zhvilluar organikisht. Kjo do të thotë se Madendraparvata është qyteti i parë i njohur në rrjetet e mëdha në botën Khmer. “Puna e përshkruar këtu në mënyrë efektive tërheq në një punë gati 150 vite të hartës arkeologjike në rajonin e Angkorit të Madh”, thuhet në raport. Angkor ishte kryeqyteti më i njohur i Perandorisë Khmera, i cili dikur qeveriste pjesën më të madhe të Tajlandës, Vietnamit dhe Laos së ditëve moderne.

(E.S. Dosja.al)

Tirana është boshatisur për ditët e pushimit. Cilën nga ritet e shenjta po ndiqni:

View Results

bota bota kamboxhia qyteti i humbur kamboxhia qyteti i humbur


Sondazh

Poll

"A ka gjë më të turpshme se kjo?" Berisha: Presidenti i kërkoi mikut turk t’i ndërtojë zyra për vete

"A ka gjë më të turpshme se kjo?" Berisha: Presidenti i kërkoi mikut turk t’i ndërtojë zyra për vete

Berisha: Thirrja ime për KMSh është të hidhni poshtë përpjekjen e Ramës për përçarjen tuaj

Berisha-Ramës: Nëse guxon dhe prek një qime floku të Gazment Bardhit ose të çdo deputeti

Berisha: Nesër në ora 11:00, të gjithë tek bashkia për të kapur për zverku Erion Veliajn

Berisha: Përshëndes guximtarët e 7 tetorit që po përballen me terrorin policor të Ramës

Xhamia e Namazgjasë , Rama: Kryemyftiu i Tiranës Bilal Teqja do të jetë kujdestari i këtij tempulli

Inagurohet xhamia e Namasgjasë, pritet shiriti nga Erdogan dhe Rama

“Kemi përgjegjësi ndaj myslimanëve”, Erdogan thirrje ndërkombëtarëve nga Tirana: Të kemi një qëndrim

"Xhami ekziston në qendër të civilizimit", Erdogan: Kemi dhënë një shembull me ndërtimin e spitalit

Erdogan: E kemi projektuar si strukturë që në brendësinë e saj mbart vlera që nga lashtësia

Inaugurimi i xhamisë së Namazgjasë, Erdogan: Jam me fat sot që ndodhem në këtë ambient të shenjtë

Inagurohet xhamia e Namasgjasë, Rama: Erdhi dita e çeljes së këtij tempulli

"Unë kisha vërejtje"/ Rama për xhaminë e Namasgjasë: Erdogan do ta inagurojmë bashkë

Rama: Pas kësaj vizite Erdogan niset për në Serbi, por është miku i padiskutueshëm i Kosovës

"Shqipëria është për armëpushim"/ Rama: Hamasi duhet të ndalohet

Turqia i dhuron Shqipërisë dronë kamikazë, Rama: Fuqizojmë industrinë ushtarake

"Ejvallah Erdogan"/ Rama: Marrëveshjet tregtare me Turqinë duhet të arrijmë në 2 miliardë eurove

Lufta në Lindjen e Mesme, Erdogan:Gjenocidi në Gazë është turpi i njerëzimit,Izraeli duhet të ndalet

Erdogan: Xhamia e Namasgjasë është dhuratë e Turqisë për shqiptarët

Erdogan: Me Ramën diskutuam dhe luftën kundër organizatave terroriste FETO

Erdogan: Thelluam bashkëpunimet mes dy vendeve, do ofrojmë mbështetje për Forcat e Armatosura

Qyli/ Duke qeshur me zor, Begaj i lyp Erdoganit një ndërtesë tjetër për vete

Qyli/ Duke qeshur me zor, Begaj i lyp Erdoganit një ndërtesë tjetër për vete

Presidenti turk Erdogan mbërrin në Kryeministri, takim kokë më kokë me Ramën

Presidenti turk Erdogan mbërrin në Presidencë, pritet me ceremoni zyrtare nga Begaj

Mbërrin në aeroportin e Rinasit presidenti turk, Erdogan

Erion Braçe futet në mbledhjen e Komisionit Hetimor,Vokshi i kthehet, deputeti socialist:Hec er dreq

Incident në Komisionin Hetimor të Shëndetësisë, Xhelal Mziu shtyn Milva Ekonomin

Nesër Erdogan zhvillon vizitë zyrtare në Shqipëri, pritet inaugurimi i xhamisë së Namazgjasë

"Nëse doni të bëni rrugaçin…"/ Debate dhe përplasje në Komisionin për Shëndetësinë

Deputetet e opozitës-mazhorancës: Vendosët Gardën te dera mos të futemi brenda

"Te legalizimet duhet shumë fokus", Rama-kryebashkiakëve: Shijaku është bashkia model

"Ka bashki këtu që nuk kanë bërë një projekt dhe nuk kanë çarë kokën", Rama: Po me ça merreni ju

Rama me kritika për kryebashkiakët: Situata me zjarret ka shfaqur dobësi

Pëmbytjet në Vlorë, Rama: Ka ndryshuar formacioni i reshjeve

Protesta e Opozitës, qytetari mbulohet nga flakët

U bllokua në trafik për shkak të protestës së PD, gruaja lind foshnjën në automjet

Njëri prej protestuesve nuk ndihet mirë, shoqërohet nga Bardhi dhe Nallbati

Qytetarët thyejnë stacionin e urbanit dhe mbajtëset e reklamave në Tiranë

Qytetarët në Parlament, Policia i kundërsulmon me gaz lotsjellës

Një fëmijë i lënduar nga gazi lotsjellës i hedhur nga policia te bashkia e Tiranës

Policia u kundërpërgjigjet protestuesve, nis shpërndarjen me ujë

Rriten tensionet/ Pas Selisë së PS-së, protestuesit djegin edhe ministrinë e Brendshme

Protestuesit i hedhin molotov, merr flakë hyrja e selisë së Partisë Socialiste

Demokratët i vënë flakën selisë së PS-së/ Molotovët "djegin" edhe kryemisnitrin Rama

Duke kaluar mes automjeteve, protestuesit nisen drejt selisë së PS-së

Bardhi dhe Noka udhëheqin protestën, çfarë po ndodh në Bulevard, ku po shkojnë protestuesit

Sërish zjarr, protestuesit i vënë flakën stacionit të urbanit

Largohen nga kryeministria/ Deputetët e opozitës dhe qytetarët nisin marshimin

Shpërthimet e molotovëve, merr flakë pema pranë kryeministrisë