LIVE UPDATES
Sport

Stadiumi 974 / Planet e Katarit për një Kampionat Botëror neutral ndaj klimës

2 Dhjetor 2021, 07:55 Nga DOSJA

“The Big O” quhej dikur me simpati stadiumi në Montreal, i ndërtuar për Lojërat Olimpike Verore të vitit 1976. Sot në metropolin kanadez atë e quajnë “Big Owe”. Për më shumë se 30 vjet janë derdhur 264 milionë dollarë kanadezë në ndërtimin dhe mirëmbajtjen komplekse të stadiumit me strukturën ekstravagante të çatisë.

Pas lojërave stadiumi përdorej rregullisht nga ekipet e bejsbollit dhe futbollit me qendër në Montreal. Por ata janë larguar prej kohësh nga qyteti, kështu stadiumi pjesën më të madhe të kohës mbetet si elefanti i bardhë (që shkakton vetëm shpenzime). I stërmadh, i përdorur rrallë, i kushtueshëm për t’u mirëmbajtur.

Jo vetëm në Montreal stadiumet pa një funksion të vërtetë gllabërojnë pafundësisht para. Të tillë “elefantë të bardhë” gjenden në shumë nga vendet mikpritëse të lojërave olimpike apo të kampionateve botërore të futbollit, një numër i madh në Afrikën e Jugut, mikpritëse e Kampionatit Botëror 2010. Për kampionatin e parë në kontinentin afrikan ato u ndërtuan në shumë vende, ku nuk qe aspak e nevojshme.

Stadiumi 974 në Katar

Edhe Katari mund të ketë një ditë “elefantë të bardhë”. Në 2022 në këtë shtet të vogël në shkretëtirë do të zhvillohet kampionati botëror i futbollit. Prej vitesh aty ndërtohen stadiume të reja për këtë megaevent. Stadiume, në kantieret e të cilave punojnë në kushte katastrofike punëtorë kryesisht nga Nepali, Pakistani apo Bangladeshi, dhe që pas kampionatit mund të mos kenë më funksion.

Por shteti i Gjirit Persik, i kritikuar fort për shkak të kushteve të punës dhe vdekjeve të shumta në kantieret e stadiumeve, dëshiron të tregojë se mund të bëjë edhe ndryshe dhe prezanton një stadium, i cili mund të çmontohet tërësisht pas turneut dhe përbëhet nga materiale të ricikluara dhe sërish të përdorshme.

“Stadiumi 974”, i emërtuar sipas kodit telefonik ndërkombëtar të Katarit dhe numrit të anijeve, që transportuan një pjesë të madhe të materialit për ndërtimin e stadiumit, do të çmontohet pas Kampionatit Botëror në Katar dhe do të rindërtohet diku tjetër. Kjo është ideja e Katarit, i cili e reklamon stadiumin si “inovacion” në aspektin e të punuarit në përputhje me klimën dhe ambientin.

“Një lëvizje e zgjuar propagandistike”

Stadiumi 974 do të jetë një nga tetë stadiumet, ku do të luhen 64 ndeshjet e Kampionatit Botëror nga 21 nëntori deri më 18 dhjetor 2022. “Nëse shikoni kritikat për të gjitha stadiumet e mëdha, që janë ndërtuar nëpër botë dhe më pas nuk janë përdorur, atëherë ky është si të thuash i dobishëm”, thotë Zeina Khalil Hajj për DW. Por aktivistët e klimës me fokus Lindjen e Mesme shohin te ky projekt edhe një “lëvizje të zgjuar propagandistike” nga vendi me emetimet më të larta të CO2 për frymë në botë.

“Kjo nuk do të thotë se ata janë ndotësi më i madh në botë. Kjo vetëm do të thotë, se kanë një detyrim dhe luajnë një rol të rëndësishëm”, shpjegon Hajj. “Ata kanë përgjegjësi si komb i pasur. Dhe duhet të japin kontributin e vet. Kjo do të thotë, që duhet ta ndryshojnë sjelljen si konsumatorë. Por ajo që bëjnë në vend të kësaj, është e gjithë kjo makineri propagandistike”

Një kampionat neutral për klimën?

Bodour Al Meer e kundërshton këtë: “Katari është një vend i vogël, me zhvillim të shpejtë dhe përgatitja për kampionatin ka përshpejtuar planet tona kombëtare të zhvillimit”, thotë kryetarja e komitetit organizativ në përputhje me mjedisin. “Vizioni që kemi për vendin tonë, është harmonia mes rritjes ekonomike, zhvillimit social dhe mbrojtjes së mjedisit.”

Në këtë kontekst Katari dhe FIFA shpallën kampionatin e parë botëror neutral ndaj klimës në histori. Dokumenti përkatës përmban reduktimin e emetimeve, stadiume me efikasitet energjetik dhe rrugë të shkurtra transporti. Në dokument theksohet gjithashtu se “emetimet e mbetura pashmangshmërisht duhet të kompensohen”.

“Greenwashing” – kompensim në vend të shmangies

Të gjitha synime per t’u përshëndetur”, thotë Phillip Sommer nga Deutsche Umwelthilfe (Organizata Ndihma Gjermane për Mjedisin). Por të kompensosh “emetimet e pashmangshme” duke mbjellë një milion pemë, siç ka premtuar Katari, në vend që të përdorë energjinë e diellit ose të erës për ftohjen e shtatë prej tetë stadiumeve (stadiumi 974 nuk ftohet) dhe furnizimin me rrymë elektrike, nuk mund të quhet “mbrojtje mjedisi.” “Është një lloj greenwashing vetëm për të kompensuar”, thotë Sommer për DW.

Ftohja e stadiumeve kërkon shumë energji, prandaj turneu është shtyrë pesë muaj për të shmangur vapën përvëluese të verës. Megjithatë pritet që Katari në nëntor dhe dhjetor të vazhdojë përdorimin e ajrit të kondicionuar nga lëndët djegëse fosile në stadiumet e hapura, si dhe në qendra tregtare, tregje dhe përgjatë trotuareve me kalimtarë.

“Ata duhet të kalojnë tërësisht në energjitë e ripërtëritshme. E gjithë rryma dhe ajri i kondicionuar duhet të mundësohen nga energjitë e ripërtëritshme”, thotë Sommer. “Dhe nëse ndërtojnë sisteme të reja energjetike me këtë rast, sigurisht që ato mund të shfrytëzohen më vonë për popullsinë atje.”

Marrë nga DW

Cila mendoni se është alternativa më e mirë:

View Results

sport sport katar kupa e botes stadium katar kupa e botes stadium


Sondazh

Poll

Rishfaqet Gledis Nano në Policinë e Shtetit pas shkarkimit

Rishfaqet Gledis Nano në Policinë e Shtetit pas shkarkimit

Berisha sfidon Ramën: Hajde të dalim në shesh të burrave dhe t’i themi njëri-tjetrit gjërat!

Berisha: Ata të cilët kishin parashikuar zhdukjen tonë, me 11 maj do të marrin disfatën e merituar!

34 vjetori i themelimit të PD/ Berisha nga Lezha: Donin të na linin si Kuba në brigjet e Adriatikut

"Çfarë nuk kanë fantazuar për shtëpinë time", Rama: Paraja nuk ka qenë tundim për mua!

Dosja Xibraka/ Rama paralajmëron masa ligjore: Do padis Gazment Bardhin për kallëzim të rremë

"Gati çerek shekulli akuza pa asnjë çerek prove", Rama: Nuk kam kryer kurrë një krim!

"Më kanë bërë skizofren me kartelë mjekësore", Rama: S'kisha si të mos akuzohesha për këtë

Dosja Xibraka/ Rama pas vendimit: Drejtësia foli me prova! Do dënoj Bardhin për kallëzim të rremë

"Fidel, të lus të ruash faturat se kështu si ka ardhur koha",Veliaj ankohet për SPAK në sy të Ramës

Me dhuratë me vete/ Sali Berisha në burgun e Fierit, viziton ish-deputetin demokrat Ervin Salianji

Lëvizja e makinave me grafik, Balluku: Athina e aplikon prej 35 vitesh, ka reduktuar lëvizjen me 50%

Fashë oraresh për automjetet e tonazhit të rëndë/ Balluku: Ka qenë në fuqi

Ulja e çmimit të energjisë/ Balluku: Vjen për shkak të performancës së sektorit energjetik

Ulet çmimi i energjisë elektrike/ Balluku: Ky është një vendim i cili hap një epokë të re

Ulja e çmimit të energjisë/ Rama: Rritje e ekonomisë, së shpejti do shkojmë në Abu Dabi

Rama: Shqipëria e para në rajon për energjinë diellore

Ulet çmimi i energjisë elektrike/ Rama: Arritje gjatë këtyre 35 viteve, e mirëmenduar dhe konsultuar

Berisha: Kemi një atmosferë jashtëzakonisht optimiste nga shqiptarët jashtë vendit

"Pandeli Majko është kriminel i madh elektoral"/ Berisha: U përgjua me vendim gjykate

Berisha: Ky është programi i emergjencës i PD, vendosje minimumi jetik, rritje pensionesh

Berisha: Rama e pranoi se ka përdorur SkyEcc, por tha të tjerë e kanë përdorur më shumë

Berisha: Shteti do marrë përsipër pagesën për fëmijën e tretë nga lindja deri 23-vjeç

Berisha: Karta e konsumatorit do rimbursojë TVSH-në e ushqimeve dhe produkteve bazë

Berisha premton: Do përgjysmojnë taksat për naftën!

Berisha: Çmimet stratosferike të naftës vijnë edhe për shkak të kontrabandës qeveritare

"Për 1 litër naftë paguajnë 1.1 euro taksa!" Berisha: Shqiptarëve po u bëhet plaçkitja më e madhe

"Tre prokurorë të SPAK në dosjen Toyota Yaris"/ Berisha: Taulant Balla garantoi arrestimin

"Kjo masë sigurie do të më shtojë votat!" Berisha: E kam fituar 100 përqind kauzën time

Berisha nxjerr përgjimet: Taulant Balla bëri arrestime me listë

Berisha: Gjeta aty Veliajn, po rrihej me kolegët sepse ju thërrisni Ajolën!

Berisha pas daljes nga SPAK: Kreu i Prokurorisë së Posaçme fle mbi dosje krimi

Berisha del nga SPAK: Iu kërkua gjykatësit kukull që të më rikthejnë në "arrest shtëpie"

Berisha mbërrin në SPAK, Kreu i PD-së hipën në makinë dhe përshëndet me dy gishta protestuesit

Gazetari i publikoi foton me Çapjan, Rama për bisedat e Sky ECC: Ka të tjerë "ku e ku" me atë person

"Po linçohet një udhëheqës i PS",Rama për hetimin e Veliajt: Nuk mund të marr qëndrime për një çorbë

Kush e ka hartuar listën e kandidatëve të deputetëve të PS në Durrës? Rama anashkalon përgjigjet

Gjykatat sekuestruan bazën detare të Limionit, Rama kapet mat duke komentuar vendimet e drejtësisë

"Ata merren me seksin e ëngjëjve" Rama për partitë e Opozitës: Lufta për vendin e dytë duket e fortë

Rama: Asnjë përfaqësues i PS nuk është i lejuar të bëj komente për Veliajn

Hetimi i SPAK për Veliajn/ Rama: Po i cënohet jeta familjare nga gjyqi publik

"Drejtësia jo në duart e pushtetit politik”, Rama: Reformën e propozuam që kur ishim në opozitë

Rama: Këtë vit ka pasur dy “spektakle”, rasti në Pogradec dhe ai i 14-vjeçarit

Untitled 15

"Beteja për qeverinë teknike vazhdon," Berisha: Mosbindja civile nuk ndalet deri ditën e zgjedhjeve!

Berisha: Samitin e vitit 2027 do e organizojë ai që anëtarësoi Shqipërinë në NATO

Rama: Po punojmë për të arritur marrëveshje binjakëzimi me spitalin SHIBA të Izraelit

Berisha: Unë jam këtu për të qëndruar kundër narkodiktaturës me gjithë potencialin tim

“TikTok do mbyllet”, Rama: Do na duhen 6-8 javë

Berisha: Thirrja ime është për SHBA, të marrin çdo masë për rikthimin e Erion Veliajt në Shqipëri