LIVE UPDATES
Bota

Situata në Ukrainë: Çfarë është NATO dhe pse Rusia nuk i beson?

16 Shkurt 2022, 15:27 Nga DOSJA

EUROPË- Vendet anëtare të NATO-s po peshojnë se sa larg nwse duhet të shkojnë për të ndihmuar Ukrainën, përballë një pushtimi të mundshëm rus. Aleanca – e cila përfshin SHBA-në, Britaninë e Madhe, Francën dhe Gjermaninë – po rrit gatishmërinë ushtarake dhe ndihmën për Ukrainën.

Çfarë është NATO?

NATO – Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut – është një aleancë ushtarake e formuar në vitin 1949 nga 12 vende, duke përfshirë SHBA-në, Kanadanë, Britaninë e Madhe dhe Francën. Anëtarët bien dakord t’i vijnë në ndihmë njëri-tjetrit në rast të një sulmi të armatosur kundër një shteti anëtar. Qëllimi i saj fillimisht ishte të minimizonte kërcënimin e zgjerimit rus të pasluftës në Evropë. Në vitin 1955 Rusia Sovjetike iu përgjigj NATO-s duke krijuar aleancën e saj ushtarake të vendeve komuniste të Evropës Lindore, të quajtur Pakti i Varshavës. Pas rënies së Bashkimit Sovjetik në 1991, një numër i vendeve të ish-Traktatit të Varshavës u bënë anëtarë të NATO-s. Aleanca tani ka 30 anëtarë.

Cila është çështja aktuale e Rusisë me NATO-n dhe Ukrainën?

Ukraina është një ish-republikë sovjetike në kufi me Rusinë dhe BE-në. Nuk është një anëtar i NATO-s, por është një “vend partner” – kjo do të thotë se ekziston një mirëkuptim që mund të lejohet të bashkohet me aleancën diku në të ardhmen. Rusia kërkon garanci nga fuqitë perëndimore se kjo nuk do të ndodhë kurrë. Megjithatë, SHBA po refuzon të ndalojë Ukrainën nga anëtarësimi në NATO, duke thënë se si një vend sovran duhet të jetë i lirë të vendosë për aleancat e veta të sigurisë. Ambasadori i Ukrainës në Mbretërinë e Bashkuar, Vadym Prystaik tha se kohët e fundit se Ukraina ishte e gatshme të ishte “fleksibile” mbi qëllimin e saj për t’u bashkuar me aleancën ushtarake perëndimore. Megjithatë, një zëdhënës i Presidentit Volodymyr Zelensky e kundërshtoi, duke thënë se Ukraina mbetet e përkushtuar ndaj aspiratave të saj për t’u bashkuar me NATO-n dhe BE-në, siç përcaktohet në kushtetutën e saj. Ukraina ka një popullsi të madhe ruse etnike dhe lidhje të ngushta sociale dhe kulturore me Rusinë. Strategjikisht, Kremlini e sheh atë si oborrin e shtëpisë së Rusisë.

Për çfarë tjetër shqetësohet Rusia?

Presidenti Putin pretendon se fuqitë perëndimore po përdorin aleancën për të rrethuar Rusinë dhe ai dëshiron që NATO të ndërpresë aktivitetet e saj ushtarake në Evropën Lindore. Ai ka argumentuar prej kohësh se SHBA-ja thyen garancinë që dhanë në vitin 1990 se NATO nuk do të zgjerohej drejt lindjes. Ndërsa NATO hedh poshtë pretendimet e Rusisë dhe thotë se vetëm një numër i vogël i vendeve anëtare të saj ndajnë kufijtë me Rusinë dhe se ajo është veçse një aleancë mbrojtëse.

Shumë besojnë se grumbullimi aktual i trupave ruse në kufirin ukrainas mund të jetë një përpjekje për të detyruar Perëndimin të marrë seriozisht kërkesat e sigurisë së Rusisë.

Çfarë ka bërë NATO në të kaluarën për Rusinë dhe Ukrainën?

Kur ukrainasit rrëzuan presidentin e tyre pro-rus në fillim të vitit 2014, Rusia aneksoi gadishullin jugor të Krimesë të Ukrainës. Ai gjithashtu mbështeti separatistët pro-rusë që pushtuan zona të mëdha të Ukrainës lindore. NATO nuk ndërhyri, por u përgjigj duke vendosur trupa në disa vende të Evropës Lindore për herë të parë.

Ajo ka katër grupe luftarake shumëkombëshe me madhësi batalioni në Estoni, Letoni, Lituani dhe Poloni, dhe një brigadë shumëkombëshe në Rumani. NATO gjithashtu ka zgjeruar policimin e saj ajror në shtetet baltike dhe Evropën Lindore për të kapur çdo avion rus që shkel kufijtë e shteteve anëtare. Rusia dëshiron që këto forca të largohen.

Çfarë angazhimesh i ka dhënë NATO Ukrainës?

Presidenti i SHBA Joe Biden ka thënë se Rusia do të paguajë një “çmim të shtrenjtë” për pushtimin e Ukrainës dhe po dërgon përforcime në Evropë. Shtetet e Bashkuara po dërgojnë gati 3,000 trupa shtesë në Poloni dhe Rumani për të forcuar mbrojtjen e Evropës Lindore. SHBA ka vënë në gatishmëri edhe 8500 trupa të tjera të gatshme luftarake. Pentagoni thotë se ata do të vendosen vetëm nëse NATO vendos të aktivizojë një forcë të reagimit të shpejtë.

Ai shtoi se nuk ka plane për të vendosur ndonjë trupë amerikane në Ukrainë. Ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock ka paralajmëruar se çdo përshkallëzim i mëtejshëm ushtarak “do të sjellë një çmim të lartë për regjimin rus – ekonomik, politik dhe strategjik”.

Downing Street tha se Mbretëria e Bashkuar pajtohet se “aleatët duhet të marrin përgjigje të shpejta ndëshkuese, duke përfshirë një paketë të paprecedentë sanksionesh”.

A është NATO e bashkuar për Ukrainën?

Presidenti Biden ka thënë se ka “unanimitet të plotë” me liderët evropianë për Ukrainën, por ka pasur dallime në mbështetjen që kanë ofruar vende të ndryshme. SHBA thotë se po dërgon armë me vlerë 200 milionë dollarë, duke përfshirë raketat antitank Javelin dhe raketat anti-ajrore Stinger, dhe ka lejuar vendet e tjera të NATO-s të furnizojnë Ukrainën me armë të prodhuara nga SHBA.

Mbretëria e Bashkuar po furnizon Ukrainën me 2000 raketa antitank me rreze të shkurtër dhe ka dërguar personel ushtarak për të trajnuar ushtrinë ukrainase se si t’i përdorë ato. Aktualisht ka mbi 1000 trupa në grupe luftarake në Evropën Lindore, në Estoni dhe Poloni. Mbretëria e Bashkuar gjithashtu po dërgon 350 trupa të tjera në Poloni dhe i propozon NATO-s të dyfishojë fuqinë e saj në Estoni me 900 trupa shtesë. Ajo po shqyrton gjithashtu dërgimin e më shumë avionëve RAF në Evropën Jugore dhe dërgimin e një anije patrullimi detar dhe një shkatërrues në Mesdheun Lindor.

Po ashtu, ka urdhëruar 1000 trupa të jenë në gjendje gatishmërie për të ofruar mbështetje në rast të një krize humanitare të shkaktuar nga çdo agresion rus. Por sekretarja e Jashtme e Mbretërisë së Bashkuar, Liz Truss thotë se është “shumë e pamundur” që këto trupa të vendosen për të luftuar në Ukrainë. Disa anëtarë të NATO-s, duke përfshirë Danimarkën, Spanjën, Francën dhe Holandën, po dërgojnë avionë luftarakë dhe anije luftarake në Evropën Lindore për të forcuar mbrojtjen në rajon.

Megjithatë, Gjermania ka refuzuar kërkesën e Ukrainës për armë mbrojtëse, në përputhje me politikën e saj për të mos dërguar armë vdekjeprurëse në zonat e konfliktit. Në vend të kësaj do të dërgojë ndihmë mjekësore dhe 5000 helmeta. Presidenti Macron i Francës ndërkohë ka bërë thirrje për dialog me Rusinë për të de-përshkallëzuar situatën.

Marrë dhe përkthyer nga BBC

(k.m/dosaj.al)

Ndihmës-Sekretarja e Shtetit takoi Alibeajn, ndërsa Paloka deklaroi se ka firmosur peticionin kundër ambasadores Kim. Çfarë do të thotë kjo për PD?

View Results

bota bota konflikti rusi-ukraine nato konflikti rusi-ukraine nato


Sondazh

Poll

"A ka gjë më të turpshme se kjo?" Berisha: Presidenti i kërkoi mikut turk t’i ndërtojë zyra për vete

"A ka gjë më të turpshme se kjo?" Berisha: Presidenti i kërkoi mikut turk t’i ndërtojë zyra për vete

Berisha: Thirrja ime për KMSh është të hidhni poshtë përpjekjen e Ramës për përçarjen tuaj

Berisha-Ramës: Nëse guxon dhe prek një qime floku të Gazment Bardhit ose të çdo deputeti

Berisha: Nesër në ora 11:00, të gjithë tek bashkia për të kapur për zverku Erion Veliajn

Berisha: Përshëndes guximtarët e 7 tetorit që po përballen me terrorin policor të Ramës

Xhamia e Namazgjasë , Rama: Kryemyftiu i Tiranës Bilal Teqja do të jetë kujdestari i këtij tempulli

Inagurohet xhamia e Namasgjasë, pritet shiriti nga Erdogan dhe Rama

“Kemi përgjegjësi ndaj myslimanëve”, Erdogan thirrje ndërkombëtarëve nga Tirana: Të kemi një qëndrim

"Xhami ekziston në qendër të civilizimit", Erdogan: Kemi dhënë një shembull me ndërtimin e spitalit

Erdogan: E kemi projektuar si strukturë që në brendësinë e saj mbart vlera që nga lashtësia

Inaugurimi i xhamisë së Namazgjasë, Erdogan: Jam me fat sot që ndodhem në këtë ambient të shenjtë

Inagurohet xhamia e Namasgjasë, Rama: Erdhi dita e çeljes së këtij tempulli

"Unë kisha vërejtje"/ Rama për xhaminë e Namasgjasë: Erdogan do ta inagurojmë bashkë

Rama: Pas kësaj vizite Erdogan niset për në Serbi, por është miku i padiskutueshëm i Kosovës

"Shqipëria është për armëpushim"/ Rama: Hamasi duhet të ndalohet

Turqia i dhuron Shqipërisë dronë kamikazë, Rama: Fuqizojmë industrinë ushtarake

"Ejvallah Erdogan"/ Rama: Marrëveshjet tregtare me Turqinë duhet të arrijmë në 2 miliardë eurove

Lufta në Lindjen e Mesme, Erdogan:Gjenocidi në Gazë është turpi i njerëzimit,Izraeli duhet të ndalet

Erdogan: Xhamia e Namasgjasë është dhuratë e Turqisë për shqiptarët

Erdogan: Me Ramën diskutuam dhe luftën kundër organizatave terroriste FETO

Erdogan: Thelluam bashkëpunimet mes dy vendeve, do ofrojmë mbështetje për Forcat e Armatosura

Qyli/ Duke qeshur me zor, Begaj i lyp Erdoganit një ndërtesë tjetër për vete

Qyli/ Duke qeshur me zor, Begaj i lyp Erdoganit një ndërtesë tjetër për vete

Presidenti turk Erdogan mbërrin në Kryeministri, takim kokë më kokë me Ramën

Presidenti turk Erdogan mbërrin në Presidencë, pritet me ceremoni zyrtare nga Begaj

Mbërrin në aeroportin e Rinasit presidenti turk, Erdogan

Erion Braçe futet në mbledhjen e Komisionit Hetimor,Vokshi i kthehet, deputeti socialist:Hec er dreq

Incident në Komisionin Hetimor të Shëndetësisë, Xhelal Mziu shtyn Milva Ekonomin

Nesër Erdogan zhvillon vizitë zyrtare në Shqipëri, pritet inaugurimi i xhamisë së Namazgjasë

"Nëse doni të bëni rrugaçin…"/ Debate dhe përplasje në Komisionin për Shëndetësinë

Deputetet e opozitës-mazhorancës: Vendosët Gardën te dera mos të futemi brenda

"Te legalizimet duhet shumë fokus", Rama-kryebashkiakëve: Shijaku është bashkia model

"Ka bashki këtu që nuk kanë bërë një projekt dhe nuk kanë çarë kokën", Rama: Po me ça merreni ju

Rama me kritika për kryebashkiakët: Situata me zjarret ka shfaqur dobësi

Pëmbytjet në Vlorë, Rama: Ka ndryshuar formacioni i reshjeve

Protesta e Opozitës, qytetari mbulohet nga flakët

U bllokua në trafik për shkak të protestës së PD, gruaja lind foshnjën në automjet

Njëri prej protestuesve nuk ndihet mirë, shoqërohet nga Bardhi dhe Nallbati

Qytetarët thyejnë stacionin e urbanit dhe mbajtëset e reklamave në Tiranë

Qytetarët në Parlament, Policia i kundërsulmon me gaz lotsjellës

Një fëmijë i lënduar nga gazi lotsjellës i hedhur nga policia te bashkia e Tiranës

Policia u kundërpërgjigjet protestuesve, nis shpërndarjen me ujë

Rriten tensionet/ Pas Selisë së PS-së, protestuesit djegin edhe ministrinë e Brendshme

Protestuesit i hedhin molotov, merr flakë hyrja e selisë së Partisë Socialiste

Demokratët i vënë flakën selisë së PS-së/ Molotovët "djegin" edhe kryemisnitrin Rama

Duke kaluar mes automjeteve, protestuesit nisen drejt selisë së PS-së

Bardhi dhe Noka udhëheqin protestën, çfarë po ndodh në Bulevard, ku po shkojnë protestuesit

Sërish zjarr, protestuesit i vënë flakën stacionit të urbanit

Largohen nga kryeministria/ Deputetët e opozitës dhe qytetarët nisin marshimin

Shpërthimet e molotovëve, merr flakë pema pranë kryeministrisë