Dyshohet se ka shpërdoruar detyrën, Jurgis Çyrbja paraqitet në SPAK i shoqëruar nga avokatja e tij
11 Tetor, 09:57
...
Bota
Situata në Ukrainë: Çfarë është NATO dhe pse Rusia nuk i beson?
16 Shkurt 2022, 15:27Nga DOSJA
EUROPË- Vendet anëtare të NATO-s po peshojnë se sa larg nwse duhet të shkojnë për të ndihmuar Ukrainën, përballë një pushtimi të mundshëm rus. Aleanca – e cila përfshin SHBA-në, Britaninë e Madhe, Francën dhe Gjermaninë – po rrit gatishmërinë ushtarake dhe ndihmën për Ukrainën.
Çfarë është NATO?
NATO – Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut – është një aleancë ushtarake e formuar në vitin 1949 nga 12 vende, duke përfshirë SHBA-në, Kanadanë, Britaninë e Madhe dhe Francën. Anëtarët bien dakord t’i vijnë në ndihmë njëri-tjetrit në rast të një sulmi të armatosur kundër një shteti anëtar. Qëllimi i saj fillimisht ishte të minimizonte kërcënimin e zgjerimit rus të pasluftës në Evropë. Në vitin 1955 Rusia Sovjetike iu përgjigj NATO-s duke krijuar aleancën e saj ushtarake të vendeve komuniste të Evropës Lindore, të quajtur Pakti i Varshavës. Pas rënies së Bashkimit Sovjetik në 1991, një numër i vendeve të ish-Traktatit të Varshavës u bënë anëtarë të NATO-s. Aleanca tani ka 30 anëtarë.
Cila është çështja aktuale e Rusisë me NATO-n dhe Ukrainën?
Ukraina është një ish-republikë sovjetike në kufi me Rusinë dhe BE-në. Nuk është një anëtar i NATO-s, por është një “vend partner” – kjo do të thotë se ekziston një mirëkuptim që mund të lejohet të bashkohet me aleancën diku në të ardhmen. Rusia kërkon garanci nga fuqitë perëndimore se kjo nuk do të ndodhë kurrë. Megjithatë, SHBA po refuzon të ndalojë Ukrainën nga anëtarësimi në NATO, duke thënë se si një vend sovran duhet të jetë i lirë të vendosë për aleancat e veta të sigurisë. Ambasadori i Ukrainës në Mbretërinë e Bashkuar, Vadym Prystaik tha se kohët e fundit se Ukraina ishte e gatshme të ishte “fleksibile” mbi qëllimin e saj për t’u bashkuar me aleancën ushtarake perëndimore. Megjithatë, një zëdhënës i Presidentit Volodymyr Zelensky e kundërshtoi, duke thënë se Ukraina mbetet e përkushtuar ndaj aspiratave të saj për t’u bashkuar me NATO-n dhe BE-në, siç përcaktohet në kushtetutën e saj. Ukraina ka një popullsi të madhe ruse etnike dhe lidhje të ngushta sociale dhe kulturore me Rusinë. Strategjikisht, Kremlini e sheh atë si oborrin e shtëpisë së Rusisë.
Për çfarë tjetër shqetësohet Rusia?
Presidenti Putin pretendon se fuqitë perëndimore po përdorin aleancën për të rrethuar Rusinë dhe ai dëshiron që NATO të ndërpresë aktivitetet e saj ushtarake në Evropën Lindore. Ai ka argumentuar prej kohësh se SHBA-ja thyen garancinë që dhanë në vitin 1990 se NATO nuk do të zgjerohej drejt lindjes. Ndërsa NATO hedh poshtë pretendimet e Rusisë dhe thotë se vetëm një numër i vogël i vendeve anëtare të saj ndajnë kufijtë me Rusinë dhe se ajo është veçse një aleancë mbrojtëse.
Shumë besojnë se grumbullimi aktual i trupave ruse në kufirin ukrainas mund të jetë një përpjekje për të detyruar Perëndimin të marrë seriozisht kërkesat e sigurisë së Rusisë.
Çfarë ka bërë NATO në të kaluarën për Rusinë dhe Ukrainën?
Kur ukrainasit rrëzuan presidentin e tyre pro-rus në fillim të vitit 2014, Rusia aneksoi gadishullin jugor të Krimesë të Ukrainës. Ai gjithashtu mbështeti separatistët pro-rusë që pushtuan zona të mëdha të Ukrainës lindore. NATO nuk ndërhyri, por u përgjigj duke vendosur trupa në disa vende të Evropës Lindore për herë të parë.
Ajo ka katër grupe luftarake shumëkombëshe me madhësi batalioni në Estoni, Letoni, Lituani dhe Poloni, dhe një brigadë shumëkombëshe në Rumani. NATO gjithashtu ka zgjeruar policimin e saj ajror në shtetet baltike dhe Evropën Lindore për të kapur çdo avion rus që shkel kufijtë e shteteve anëtare. Rusia dëshiron që këto forca të largohen.
Çfarë angazhimesh i ka dhënë NATO Ukrainës?
Presidenti i SHBA Joe Biden ka thënë se Rusia do të paguajë një “çmim të shtrenjtë” për pushtimin e Ukrainës dhe po dërgon përforcime në Evropë. Shtetet e Bashkuara po dërgojnë gati 3,000 trupa shtesë në Poloni dhe Rumani për të forcuar mbrojtjen e Evropës Lindore. SHBA ka vënë në gatishmëri edhe 8500 trupa të tjera të gatshme luftarake. Pentagoni thotë se ata do të vendosen vetëm nëse NATO vendos të aktivizojë një forcë të reagimit të shpejtë.
Ai shtoi se nuk ka plane për të vendosur ndonjë trupë amerikane në Ukrainë. Ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock ka paralajmëruar se çdo përshkallëzim i mëtejshëm ushtarak “do të sjellë një çmim të lartë për regjimin rus – ekonomik, politik dhe strategjik”.
Downing Street tha se Mbretëria e Bashkuar pajtohet se “aleatët duhet të marrin përgjigje të shpejta ndëshkuese, duke përfshirë një paketë të paprecedentë sanksionesh”.
A është NATO e bashkuar për Ukrainën?
Presidenti Biden ka thënë se ka “unanimitet të plotë” me liderët evropianë për Ukrainën, por ka pasur dallime në mbështetjen që kanë ofruar vende të ndryshme. SHBA thotë se po dërgon armë me vlerë 200 milionë dollarë, duke përfshirë raketat antitank Javelin dhe raketat anti-ajrore Stinger, dhe ka lejuar vendet e tjera të NATO-s të furnizojnë Ukrainën me armë të prodhuara nga SHBA.
Mbretëria e Bashkuar po furnizon Ukrainën me 2000 raketa antitank me rreze të shkurtër dhe ka dërguar personel ushtarak për të trajnuar ushtrinë ukrainase se si t’i përdorë ato. Aktualisht ka mbi 1000 trupa në grupe luftarake në Evropën Lindore, në Estoni dhe Poloni. Mbretëria e Bashkuar gjithashtu po dërgon 350 trupa të tjera në Poloni dhe i propozon NATO-s të dyfishojë fuqinë e saj në Estoni me 900 trupa shtesë. Ajo po shqyrton gjithashtu dërgimin e më shumë avionëve RAF në Evropën Jugore dhe dërgimin e një anije patrullimi detar dhe një shkatërrues në Mesdheun Lindor.
Po ashtu, ka urdhëruar 1000 trupa të jenë në gjendje gatishmërie për të ofruar mbështetje në rast të një krize humanitare të shkaktuar nga çdo agresion rus. Por sekretarja e Jashtme e Mbretërisë së Bashkuar, Liz Truss thotë se është “shumë e pamundur” që këto trupa të vendosen për të luftuar në Ukrainë. Disa anëtarë të NATO-s, duke përfshirë Danimarkën, Spanjën, Francën dhe Holandën, po dërgojnë avionë luftarakë dhe anije luftarake në Evropën Lindore për të forcuar mbrojtjen në rajon.
Megjithatë, Gjermania ka refuzuar kërkesën e Ukrainës për armë mbrojtëse, në përputhje me politikën e saj për të mos dërguar armë vdekjeprurëse në zonat e konfliktit. Në vend të kësaj do të dërgojë ndihmë mjekësore dhe 5000 helmeta. Presidenti Macron i Francës ndërkohë ka bërë thirrje për dialog me Rusinë për të de-përshkallëzuar situatën.
SHKUP – Policia maqedonase realizoi me sukes një operacion të madh policor në Shkup në bashkëpujnim me homologë nga Holanda dhe Belgjika. Sipas “INA...
BRUKSEL – Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s akuzon Rusinë për pretendimet se ka tërhequr trupa të saj nga kufiri në jug dhe lindje të Ukrainës dje, ndërsa...
MOSKË – Rusia ka dërguar avionët bombardues MiG-31K në bazën e saj ajrore në Siri. Avionët me raketa hipersonike Kinzhal dhe Tupolev Tu-22M do të kry...
“Nëse ky ligj merr fuqi, nuk kam dyshime se parlamenti ynë ka të gjitha arsyet e nevojshme për të aprovuar ligje ekuivalente për të goditur ata që duan të...
ANGLI-Sipas mediave britanike, një shpërthimi i fuqishëm në një banesë në Sunderland ka ndarë në dysh në mënyrë të frikshme nje banesë duke bërë qe të gjitha m...
STRASBURG- Presidentja e Komisionit Europian Ursula von Der Leyen bëri thirrje që Bashkimi Europian të diversifikojë burimet e energjisë dhe të shkëputet nga ga...
ITALI– Mediat italiane kanë zbardhur detaje të tjera në lidhje me arrestimin e Giuseppe Guttadauro të njohur si ‘doktori’ i klanit mafioz Cosa Nostra. Gut...
MOSKË – Takimi prej 4 orësh midis presidentit rus Vladimir Putin dhe kancelarit gjerman Olaf Scholz nuk ka kaluar pa replika. Pasi shefi i qeverisë g...
GJERMANI– Shikuesit gjermanë u tmerruan kur gazetarja Clara Pfefer u rrëzua gjatë një transmetimi të drejtpërdrejtë. Përballë saj, gazetarja gjermane kish...