LIVE UPDATES
Insights

Sulmi kibernetik nga Irani, The Hill: Vendimi i Shqipërisë shembull për Shtetet e Bashkuara dhe botën

Sipas gazetës, vendimi i Shqipërisë, të cilin e quan një reagim të guximshëm, duhet të shërbejë si udhëzues për SHBA por edhe pjesën të botës për tu përpjekur që të ringjallin një marrëveshje ndërkombëtare që Irani ti japë fund programit të armëve bërthamore.

16 Shtator 2022, 13:45 Nga d.a.

Sulmi kibernetik nga Irani, The Hill: Vendimi i Shqipërisë shembull


ambasada iraniane

TIRANË- E përditshmja The Hill i ka kushtuar një artikull vendimit të qeverisë shqiptare për të ndërprerë marrëdhëniet diplomatike me Iranin pas sulmit të dyfishtë kibernetik ndaj sistemeve dhe faqeve shtetërore shqiptare.

Sipas gazetës, vendimi i Shqipërisë, të cilin e quan një reagim të guximshëm, duhet të shërbejë si udhëzues për SHBA por edhe pjesën të botës për tu përpjekur që të ringjallin një marrëveshje ndërkombëtare që Irani ti japë fund programit të armëve bërthamore.

Në pvrfundim të shkrimit thuhet se qasja e bashkësisë ndërkombëtare duhet të frymëzohet nga realiteti i ashpër se nëse sjellja e Iranit tolerohet pa përgjigje, ajo jo vetëm që do të vazhdojë, por do të bëhet më e guximshme dhe më e rrezikshme për të gjithë ne. 

Shkrimi i plotë

Shqipëria mund të jetë ndër anëtarët më të vegjël dhe më të rinj të Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO). Megjithatë, vendimi i fundit i qeverisë së saj për të ndërprerë marrëdhëniet diplomatike me qeverinë iraniane për shkak të një sulmi masiv kibernetik ndaj Tiranës këtë verë qëndron me të vërtetë. Shqipëria ka akuzuar Iranin për një sulm të dytë kibernetik, që synonte policinë e saj kombëtare, të zbuluar më 9 shtator.

As mësimet nga veprimet e Iranit dhe as reagimi i guximshëm i Shqipërisë nuk duhet të humbasin për Shtetet e Bashkuara dhe komunitetin global. Të dy duhet të peshojnë në mënyrë udhëzuese në përpjekjet që synojnë ringjalljen e një marrëveshjeje ndërkombëtare që Irani t'i japë fund programit të tij të armëve bërthamore dhe të merret me përgjegjësi me kërcënimet e vazhdueshme të regjimit iranian ndaj stabilitetit rajonal dhe global.

Ndër objektivat e tjerë të tij të poshtër, sulmi mizor i Iranit ndaj platformave të qeverisjes elektronike të Shqipërisë në korrik u përpoq të shkatërronte infrastrukturën kritike nga e cila varet populli shqiptar për shërbime publike jetësore. Pse një sulm i tillë ndaj shqiptarëve të pafajshëm? Sepse gjashtë vjet më parë Tirana tregoi dhembshuri humanitare dhe kurajo morale në dhënien e strehimit për mërgimtarët iranianë të synuar prej kohësh për t'u zhdukur nga Teherani për dëshirën e tyre për një Iran demokratik. Regjimi e konsideroi të patolerueshëm deri në pikën e dhunës vizionin e grupit për një Iran të ri, një Iran i përkushtuar ndaj respektimit të të drejtave të njeriut, duke jetuar në mënyrë paqësore dhe progresive midis familjes së kombeve.

Mbi 100 nga disidentët, shumë prej tyre gra dhe fëmijë, ishin vrarë në kampin e tyre të gjatë në Irak në një seri sulmesh nga forcat nën kontrollin e Teheranit. Gati 2500 të mbijetuarit po kërkonin me dëshpërim një port të sigurt kur Shqipëria hapi krahët për t'i pranuar në paqe. Megjithëse Irani nisi komplote të mëvonshme kundër disidentëve ndërsa ishin në tokën shqiptare, përpjekjet u dështuan nga shërbimet shqiptare të sigurisë. Për të mos u penguar, Teherani iu kthye sulmeve kibernetike kundër vetë Shqipërisë më 15 korrik.

Kur vendi u godit për herë të parë, sponsorët e sulmit kibernetik ishin të panjohur. Pas kësaj, ekspertët e sigurisë kibernetike të SHBA dhe Mbretërisë së Bashkuar punuan me qeverinë shqiptare për të hetuar burimin dhe për të ndihmuar një tjetër aleat të NATO-s të rimëkëmbet nga ndërhyrja. Shtetet e Bashkuara vendosën sanksion ndaj Iranit për sulmin. Bashkëpunimi ilustron bashkëpunimin aleat gjithnjë e më të nevojshëm për të parandaluar, për t'iu përgjigjur dhe për të rikuperuar nga hakimet në infrastrukturën kritike të demokracive.

Pasi përgjegjësia iraniane u vendos fort, kryeministri Edi Rama hodhi poshtë përpjekjet e praktikuara mirë të Iranit për të mohuar dhe shmangur përgjegjësinë. Duke kuptuar se e keqja duhet përballur, Rama ndërmori një veprim vendimtar për të shkëputur marrëdhëniet me qeverinë e mullahëve dhe për të dëbuar diplomatët iranianë nga Shqipëria. Ky veprim i guximshëm nuk mund të ishte një vendim i lehtë për një komb paqedashës. Por ishte historikisht e rëndësishme. Përgjigja e tij dërgoi një mesazh të rëndësishëm dhe në kohë për regjimin iranian se brutalitetet e tij nuk do të tolerohen. Për më tepër, është një shembull për vendet e tjera në rajon - dhe në mbarë botën - të kërcënuara nga hakerimi iranian. Mbi të gjitha, ai i tregoi komunitetit global vendosmërinë e nevojshme në trajtimin e sundimtarëve të Iranit dhe litanisë së tij të zemërimit ndërkombëtar.

Para dhe që nga sulmet kibernetike ndaj Tiranës, regjimi i mullahëve ka vazhduar të tregojë ngjyrat e tij të vërteta në kundërshtim me normat ndërkombëtare dhe rendin global. Ajo dërgon drone për të ndihmuar Rusinë të ndjekë penalisht luftën e saj të paligjshme kundër Ukrainës. Ajo ruan sponsorizimin e organizatave ndërkombëtare terroriste që vrasin dhe gjymtojnë të pafajshëm. Ai sulmon anijet që operojnë në ujërat ndërkombëtare. Dhe, më kërcënuese nga të gjitha, ajo vazhdon të kërkojë të marrë një aftësi bërthamore për të kërcënuar dhe zhvatur Lindjen e Mesme dhe botën, ndërkohë që ofron fjalë për ringjalljen e një marrëveshjeje bërthamore.

Ndër kërcënimet më të qëndrueshme të botës për paqen dhe stabilitetin global, regjimi ka bërë një art të shmangies së angazhimeve të tij ndërkombëtare, duke gjeneruar strategjikisht fërkime globale për të ushtruar kontroll më të madh të brendshëm mbi qytetarët e tij. Ai i konsideron rezolutat e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara dhe ligjin ndërkombëtar si pengesa që duhen injoruar. Sipas vlerësimit të Teheranit, të drejtat e njeriut, normat ndërkombëtare dhe moderniteti janë kërcënime që duhen shuar. Udhëheqja iraniane mbetet antagonisti kryesor i demokracisë dhe liberalizimit në të gjithë Lindjen e Mesme, ku një e ardhme më e mirë për miliona njerëz lufton për të dalë. Kjo përfshin refuzimin e të drejtës së Izraelit për të ekzistuar, duke përfshirë edhe kundërshtimin dhe minimin aktiv të procesit të paqes në Lindjen e Mesme.

Ky model sjelljeje, duke përfshirë sulmet ndaj Shqipërisë, flet shumë për sinqeritetin e Teheranit për të qenë një anëtar i përgjegjshëm i komunitetit global, duke përfshirë përfundimin e programit të tij të armëve bërthamore. Mohimet e çalë të regjimit rreth hakimit të korrikut reflektojnë drejtpërdrejt në besueshmërinë e tij të nevojshme për të mbështetur çdo marrëveshje efektive të kontrollit bërthamor. Nga ana e saj, Shqipëria u ka treguar demokracive më të mëdha dhe më të vjetra, duke përfshirë edhe tonën, llojin e qartësisë morale, guximit dhe vendosmërisë që kërkohet për t'iu kundërvënë sjelljes së jashtëligjshme të Iranit në format e saj të shumta. 

Qasja e bashkësisë ndërkombëtare duhet të frymëzohet nga realiteti i ashpër se nëse sjellja e Iranit tolerohet pa përgjigje, ajo jo vetëm që do të vazhdojë, por do të bëhet më e guximshme dhe më e rrezikshme për të gjithë ne. Mësime të tilla bota e lirë i injoron me rrezikun e saj.

Menjëherë kryeministri Edi Rama akuzoi Iranin se fshihet pas këtij sulmi. Kreu i ekzekutivit u shpreh se po punohej me aleatët që sistemet të mbetën të pa penetrueshme nga sulmet dhe një ditë më pas sqaroi opinionin publik se asnjë e dhënë nuk është prekur nga sulmi. Më herët vendi ynë shkëputi marrëdhëniet diplomatike me Iranin pas vërtetimit të akuzave se ishte pikërisht Irani ai që fshihej pas sulmeve kibernetike më datë 17 korrik që nxorrën jashtë funksionit faqen e shërbimeve qeveritare e-Albania duke rrezikuar seriozisht sigurinë kombëtare për shkak të të dhënave të qytetarëve që mund të ekspozoheshin.

irani sulmon shqiperine

Sondazh

Poll
Insights 15 Shtator 2022, 16:46 k.m.

Ku e gjen Rusia shpëtimin?

Vladimir Putin Për të funksionuar reaktorët, centralet kanë nevojë për furnizim të rregullt me karburant bërthamor ...

Insights 14 Shtator 2022, 16:13 Klodian Tomorri

Para ruse apo para korrupsioni nuk ndryshon shumë

Foto ilustruese Kjo historia e lobimit te PD-se se Bashes ne SHBA eshte shume interesante. Ne 20 mars te vitit 2017 lidhet nje kontrate e cuditshme mes Bi...

Insights 5 Shtator 2022, 11:24 Ben Blushi

6 shtator, hapet ekspozita për Ukrainën

Foto ilustruese Duke përshkruar Ukrainën, mendoja se arsyeja pse ky vend nuk është pushtuar nga Perëndimi, janë fushat e paf...

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni