LIVE UPDATES
Insights

Një këndvështrim për vràsjen e Qazës nga një vend pa qeveri!

5 Janar 2020, 06:38 Nga DOSJA
Një këndvështrim për vràsjen e Qazës nga

Meqë Lëvizja Vetëvendosje dhe Lidhja Demokratike e Kosovës po na mbajnë të varur dhe të pashpresë, atëherë nuk na mbetet gjë tjetër përveçse t’i analizojmë vatrat e krízave nëpër vende të ndryshme të botës. Edhe atë hiç më pak se Lindjen e Mesme.

Argumenti kryesor pro vràsjes së Kasëm Sylejmanit – që ne në Kosovë kemi vendosur ta quajmë Qazim, ose vetëm Qazë – ishte se ai gjatë veprimtarisë së tij, 30-40 vjeçare, kishte qenë i përfshirë në kríme dhe akte terroriste, brenda dhe jashtë shtetit të tij.

Duke qenë lùftëtar i zoti në lùftën dhjetëvjeçare Iran-Irak, të zhvilluar në vitet e 80’ta, Sylejmani ishte ngritur shumë shpejt brenda ushtrisë iraniane. I biri i një familje të varfër kishte arritur që në fund të viteve 90’ta të emërohej edhe komandant i Gàrdës Revolucionare të këtij shteti, dhe për më tepër edhe udhëheqës i forcave Quds, të cilat forca ishin përgjegjëse për veprimtari ushtàrake jashtë territorit të Iranit.

Me fjalë të tjera, që nga vitit 1998 e deri në momentin kur veturën në të cilën gjendej një dron e bëri pifti, Sylejmani kishte organizuar formacionet paramilitare në Liban, Palestinë, Irak, Siri, Afganistan, Jemen etj., etj. Pas Ajatollahut, Sylejmani ishte konsideruar njeriu i dytë më i rëndësishëm në vend, madje edhe më i rëndësishëm se sa vetë Presidenti. Jeta e tij e thjeshtë prej asketi, e kaluara e tij si ushtar, por edhe veprimtaria aktuale, e kishin shndërruar atë si një prej figurave më të respektuara në vend.

Hezbollahu, Hamasi, por edhe organizata të tjera të ndryshme radikale, sipas disa edhe terroriste, kanë qenë të financuara dhe orkestruara nga Irani, respektivisht Sylejmani. Ai së bashku me regjimin teokratik të ajatollahëve janë në pushtet në Iran që tash e 40 vjet.

Në vitin 1979, në atë që njihet si revolucioni islamik, iranianët e kishin dëbuar nga pushteti Shah Reza Pahllavin e korruptuar, duke e instaluar aty fillimisht Ajatollahun Ruhollah Khomeinin bashkë me klikën e tij.

Që prej atëherë e deri më sot regjimi në Iran armik primar i konsideron Shtetet e Bashkuara të Amerikës,  Arabinë Saudite dhe Izraelin. Këtë të fundit synon që ta zhdukë nga faqja e dheut. Shumëkush beson që politika agresive e Iranit kundër Izraelit nuk është aq e thjeshtë sa duket. Një politikë agresive e Iranit kundër Izraelit i ka ndihmuar shtetit islamik shiit që t’i bëjë për vete edhe forcat radikale islamike sunni, siç është Hamasi dhe jo vetëm.

Mirëpo të gjitha këto vatra të krízave mund të konsiderohen deri diku si lojëra për fëmijë në krahasim me atë se çfarë ndodhi në Irak që nga viti 2003 e tutje, kohë kjo kur Iraku u pushtua/çlirua nga trupat amerikane.

Rrëzimi nga pushteti i Sadam Hysenit i hapi dyert e ferrit në tokë. Diktatori irakian, bashkë me djemtë e tij, sipas të gjitha standardeve ishin sadistë të ndyrë, mirëpo pas heqjes së tij nga pushteti rajoni nuk përfitoi ndonjë qetësi për t’u admiruar.

Përkundrazi ikja e tij e shndërroi Irakun në një teatër të përgjakshëm. Atje çdokush lufton kundër çdokujt. Numri i të vrarëve që nga viti 2003 e deri më sot i afrohet rreth 1 milionë vetave, duke e përfshirë në këtë bilanc dhe në këto statistika edhe vràsjen e fundit të z. Sylejmani, i cili po udhëtonte drejt Bagdadit, qytet ky në të cilin për të kushedi-satën-herë në këto 16 vjet situata po eskalonte. Komandanti i Gardës Revolucionare ishte person mjaft i dashur për një pjesë të shiitëve në Irak. Për të demonstruar ndikimin që kishte në këtë shtet, por edhe për të treguar mungesën e frikës, Sylejmani viteve të fundit vizitat në Irak i bënte në mënyrë mjaft transparente, madje duke realizuar selfie të pafundme me banorë të ndryshëm. Ekspozimi i tij kaq i madh i muajve të fundit shumëkënd e kishte bërë të mendonte që ai po përgatitej që të futej në zgjedhje për t’u zgjedhur edhe president legal i Republikës Islamike.

Mirëpo të kthehemi prapë në Irak, atje ku Qazim Sylejmanin të premten e braktisi fati.

Mijëra qytetarë irakianë kishin protestuar muajve të fundit kundër qeverisë së tyre, duke e konsideruar atë të korruptuar dhe si kukull të Iranit. Madje çuditërisht dhe pazakonshëm kundër kësaj qeverie tashmë po protestonin edhe myslimanët shiit, që normalisht nuk do të ishte e pritshme që të protestonin me kërkesa të tilla dhe kundër një shteti si Irani, marrë parasysh fenë e përbashkët.

Shiitët në Irak, ani pse shumicë, kishin jetuar nën pushtetin e pakicës Sunni të Sadam Hysenit.

Sido që të jetë, pas një presioni të madh publik kishte rënë qeveria në Irak. Një gjë e tillë e kishte brengosur Iranin zyrtar. Ata nuk e kishin pritur që qytetarët e Irakut të ktheheshin kundër tyre, e për më tepër kishin filluar edhe t’i digjnin edhe përfaqësitë diplomatike iraniane në Irak.

Deri në fund të dhjetorit çdo gjë atje po shkonte në drejtim të acarimit të raporteve Irak – Iran, kur i pari po kërkonte pavarësi të plotë nga i dyti. Kjo gjendje vazhdoi që nga shtatori deri me 29 dhjetor, kur në konflikt u përfshinë Shtetet e Bashkuara të Amerikës, të cilat në një sulm ajror në Irak i vranë së paku 25 kryengritës të Hezbollahut, duke e ndryshuar kështu trajektoren e protestave. Të nesërmen në Bagdad shpërthyen protesta antiamerikane, ku mijëra irakianë u nisën në drejtim të ambasadës SHBA’ve e cila gjendet në atë që njihet si Zona e Gjelbër. Në këtë mënyra situata politik u përmbys prej një revolte antiiraniane në një revoltë antiamerikane. Prapa këtij realiteti të ri siç duket fshihet Qazim Sylejmani, i cili në ditën kur është vra po udhëtonte nga Siria në Irak, të cilin ai e konsideronte sferë të interesave të tij dhe të shtetit të tij. Madje, në mënyrë krejtësisht të pazakontë, Sylejmani në vitin 2008 këtë gjë ua kishte bërë të qartë edhe amerikanëve. Ai kishte shkuar aq larg sa i kishte nisur një SMS komandantit të sapoemëruar amerikan në Irak, gjeneralit David Petraeus.
“Iraku, Libani, Gaza, Afganistani janë zona të miat të interesit”, i kishte shkruar gjenerali iranian gjeneralit amerikan. Në Pentagon ishin çuditur më këtë sjellje të tij.

Sido që të jetë, raportet Amerikë – Iran në këto 40 vite nuk kanë qenë gjithmonë skandaloze. Ka pasur momente kur, bie fjala, Irani kishte shprehur simpati për SHBA’në. Kjo gjë ka ndodhur në kohën e sulmeve terroriste të vitit 2001. Këto sulme, ani pse kundër armikut kryesor të vet, Irani i kishte dënuar. Në anë tjetër, në heshtje, Amerika dhe Irani kanë bashkëpunuar në njëfarë mase edhe në lùftën kundër ISIS’it në Siri dhe Irak.

Trupat tokësore të Qazim Sylejmanit që po i luftonin forcat terroriste të ISIS’it janë mbështetur nga forcat ajrore amerikane. Këto dy shtete, në momente të caktuara, ndonëse jo shpesh, janë pajtuar për të ndalur dhunën në Irak, e cila po shkatërronte çdo gjë para 10 vitesh. Ndoshta për këto arsye, por edhe për ca të tjera, administrata e Barack Obamas dhe ajo e George Bushit të Ri kishin refuzuar ta vritnin Sylejmanin, ndonëse atë e kanë pasur në dorë së paku në dy raste. Njëherë në Irak, dhe njëherë në Liban. Në të dyja rastet e kishin kursyer.

Sylejmani edhe atëherë, sikurse edhe sot, prej qeverive Perëndimore është konsideruar si një figurë e errët mbi të cilin rëndojnë shumë kríme, por që megjithatë vrasja e tij, ose atentati mbi të, sipas tyre, mund ta përshkallëzonte situatën, e jo që ta qetësonte atë. Qazim Sylejmani, përkundër që ka përgjegjësi direkte për shumë kríme, ai megjithatë ishte vetëm njëri prej krerëve, ndoshta i dyti më i rëndësishmi, në aparatin shtetëror iranian.

Irani, ndonëse është sponsorizues direkt i shumë organizatave terroriste, ndonëse shpërndan destabilitet në të gjithë rajonin, vazhdon të jetë një shtet i fuqishëm dhe me raporte të qëndrueshme me shtete si Rusia dhe Kina.

Prandaj pak kush beson dhe shpreson që një vràsje e një zyrtari të një shteti do të ndikojë pozitivisht në rajon. Përkundrazi, pas ngjarjes së djeshme, Irani është zotuar që do të hakmerret për vràsjen e zyrtarit të vet. Kohën, mënyrën dhe kushtet e hakmarrjes Irani do ta përzgjedhë ashtu siç i leverdisë atij. Njohësit e situatës në Lindje të Mesme vlerësojnë që shteti islamik ka opsione të pafundme për t’u hakmarrë. Pastaj mbetet të shihet se cila do të jetë përgjigja amerikane ndaj hakmarrjes iraniane. Pastaj sërish do të mbetet të shihet përgjigja iraniane ndaj përgjigjes amerikane. Nisur nga këto supozime shumëkush po druan që vrasja e Qazimit mund ta eskalojë situatën në mënyrë të paparashikueshme. Kështu që pyetja që është duke u shtruar është kjo: Pse u vra Qazim Sylejmani tash?, nëse vetëm disa javë më parë Donald Trump kishte deklaruar që SHBA po tërhiqeshin prej Lindjes së Mesme, duke mos dashur që të bëheshin më pjesë e lùftërave të pakuptimta? A mund të përfshihesh në vrasje të këtilla të niveleve kaq të larta dhe në të njëjtën kohë të mos përfshihesh në lùftëra? Çfarë do të ndodhë nëse hakmarrja e Iranit e tejkalon imagjinatën tonë? A do t’i përgjigjet SHBA me të gjithë forcën? Ose, a i ka menduar të gjithë këta skenarë Presidenti Trump, në momentin kur ka dhënë urdhër për ta asgjesuar Qazim Sylejmanin dhe eskortën e tij, apo kur e ka dhënë këtë urdhër atë e ka bërë thjesht dhe vetëm për të kënaqur egon personale, duke i anashkaluar të gjitha komplikimet e mëvonshme. Ne të gjithë e mbajmë në mend tërheqjen e forcave amerikane nga Siria dhe shpjegimet që i kishte dhënë Trump për këtë tërheqje. Nëse eskalon situata, a do t’i kthejë ato forca prapë aty ku kanë qënë dhe qindëra mijëra të tjera më shumë në të gjithë rajonin?

Është konstatim i mbarë botës së lirë që Qazim Sylejmani nuk ishte një person vdekja e të cilit duhet ta pikëllojë dikë. Siç u tha edhe në këtë shkrim, ai në emër të shtetit të tij ka kryer dhe ka nxitur kríme të shumta në të gjithë rajonin. Të gjithë e dinë që ai i ka mbajtur të destabilizuara disa shtete për rreth. Mirëpo askush nuk e di nëse Trump është i përgatitur edhe për episodet e tjera që do të pasojnë. Marrë nga Gazeta Ekspress

Tirana është boshatisur për ditët e pushimit. Cilën nga ritet e shenjta po ndiqni:

View Results

opinione opinione berat buzhala qazim sylejmani vrásja e gjeneralit iranian berat buzhala qazim sylejmani vrásja e gjeneralit iranian

Sondazh

Poll
Insights 2 Janar 2020, 16:47

Endri Shabani: Prindër, na gënjyet!

Kur ishim të vegjel, në fillim të viteve 1990, ju na thatë “meso se pa shkollë do mbetesh gjithë jetën pa pune”. Por po shohim Noizin, me 4 klasë shkollë që pro...

Insights 2 Janar 2020, 07:54

TIRANË- Dosja.al raportoi dje ekskluzivisht deportimin e 41-vjeçarit, Harun Çelik drejt Turqisë. Harun Çelik, u dërgua në Turqi, megji...

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni

Newsroom/ Karabolli: Shqipëria do kohë të përshtatet me TikTok, e provuan edhe gazetarët, s’ia dolën