LIVE UPDATES
Bota

“Më futën në gojë një pilulë helmuese dhe donin të më hidhnin në lumë”, E mbijetuara e kampit Aushvic tregon si do

27 Janar 2020, 08:43 Nga DOSJA
“Më futën në gojë një pilulë helmuese dhe

UKRAINË– Frances Malkin ishte 4 vjeç kur familja e saj u përpoq ta helmonte atë ku ata u strehuan në mesin mijëra njerëzve në Poloni, kur ekzistonte kampi famëkeq Aushvic.

Malkin nuk ndalonte së qari, ndërsa familja e saj fshihej nga fati i zi dhe ata shqetësoheshin që ajo do të zbulonte vendndodhjen e tyre dhe nazistët do t’i vrisnin.

Dhe si mënyrë të fundit për ta hequr qafe, ata i futën një pilulë helmuese në gojë.

Për gjithë këto dekada në heshtje, Malkin ka ndarë historinë e saj të mbijetesës me qytetarët amerikanë, vend në të cilin ajo jeton dhe punon sot.

Ajo nis ta tregojë tmerrin e jetës së saj, si një histori filmash apo librash duke prekur të gjithë dëgjuesit para saj.

“Ne po mundohemi të gjejmë të vërtetën historike dhe tokën e përbashkët. Ndërsa presidentët luftojnë njëri-tjetrin, njerëzit duhet të gjejnë bazën e përbashkët.”- thotë Igor Kotler, Drejtori i Përgjithshëm i Muzeut me bazë në New Jersey me të Drejtat e Njeriut, Lirinë dhe Tolerancën, i cili ka një partneritet me Qendrën Ruse të Holokaustit.

Për Malkin, është e paimagjinueshme e historia e jetës së saj.

Malkin lindi në 1938 në pjesën lindore të Polonisë që tani është Ukraina. Familja e saj zotëronte një dyqan ëmbëlsirash, dhe ata bënin një jetë normale derisa u bënë pjesë e kampit ku vdiqën me mijëra njerëz.

Pastaj, në vitin 1939, Adolf Hitler dhe Josef Stalin nënshkruan një pakt joagresioni, të dy vendet pushtuan Poloninë dhe filloi Lufta e Dytë Botërore.

“Komunistët hynë dhe morën gjithçka. Nuk ju lejohet të zotëroni pronë.”- tregon Malkin.

Malkin ishte një fëmijë i vogël, kështu që ajo kujtohej shumë kur komuniteti hebre në Sokal u detyrua të marrë një geto, “disa milje katrorë e rrethuar me tela me gjemba”.

Për të ndihmuar të tregojë historinë e saj, ajo mbështetet në ditarin e xhaxhait të saj, shkruar në gjuhën Judeisht dhe përkthyer në anglisht dhe të quajtur “Vite të Tmerrit, Ditari i një familje në fshehje”.

Shumë nga hebrenjtë e Sokal u rrëmbyen dhe u vunë në trena dhe u dërguan në një kamp nazist.

Rreth gjysmë milioni hebrenj vdiqën në Bełżec, i cili ishte ndër kampet më vdekjeprurëse. Bełżec ishte një kamp shfarosjeje dhe ato pak njerëz që u internuan sot tregojnë historitë e trishta. Nga famija e Maklin babai i saj, detyrua të punojë në kamp.

“Ai hyri, më kapi dhe më puthi. Ne nuk e zbuluam deri dy vjet më vonë. Kur Judenjtë arritën, një turmë e ukrainasve i prisnin. Ata përzgjodhën 400 prej tyre, dhe më pas nisën të qëllonin.”- u shpreh ajo. Fshehja e Judenjve ishte e dënueshme me vdekje.

“Të gjithë thanë jo”, thotë Malkin. “Të gjithë thanë jo, përveç një gruaje.”

Francisca Halamajoëa kishte dëbuar burrin e saj, një nazist. Më 1942, ajo dhe vajza e saj ranë dakord të strehojnë dy familje.

“Brenda hambari të derrave të Halamajoëa-s, ne jetuam për 20 muj dhe ajo u bë shtëpia jonë.”-shprehet Maklin.

Malkin ku ishte e vogël u kishte premtuar prindërve se nuk do të qante, pasi zëri i saj do t’i zxbulonte ku ishin fshehur, dhe më pas mund të vdisnin.

“Dhe këtë mbaj mend, kur lamë getot, njerëzit ishin lëenduar kiste njerëz të plagosur dhe nisa të qaja.”– tha ajo.

Kur Malkin nuk po ndalej së qari, familja e saj mori vendimin e tmerrshëm.

Ata arsyetuan se mënyra e vetme për të mposhtur gjermanët ishte mbijetesa. Ata do të duhej të sakrifikonin Malkin për të shpëtuar jetët e tyre.

Të afërmit e saj siguruan helmin, dhe i dhanë Malkin një dozë vdekjeprurëse.

“Vazhdova ta nxirrja jashtë,” thotë ajo. “Ata e futën atë. Unë rashë në gjumë.”

Më pas kur ajo kishte qenë në gjumë prindërit e saj e kishin futur në një thes dhe donin ta linin pranë një lumi aty pranë. Por pas disa orësh ajo kishte ndjerë që frymonte dhe ishte gjallë.

Burimi: usatoday

A.C/Dosja.al

Tirana është boshatisur për ditët e pushimit. Cilën nga ritet e shenjta po ndiqni:

View Results

bota bota 75-vjetori i clirimit te kampit aushvic frances malkin kampi aushvicit 75-vjetori i clirimit te kampit aushvic frances malkin kampi aushvicit

Sondazh

Poll

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni