LIVE UPDATES
Aktualitet

Çmimet e pijeve të alkoolit do të rriten në 2022, prodhimi më i lartë se para krizës

23 Janar 2022, 06:15 Nga DOSJA
Çmimet e pijeve të alkoolit do të rriten në 2022, prodhimi

SHQIPËRI – 2022 do të sjellë rritje të çmimeve për pijet alkoolike. Arsyeja e shtrenjtimit të çmimeve do të jenë shtimi i kostove nga çmimet e larta të lëndëve të para. Prodhuesit parashikojnë se rritja mesatare e çmimeve do të jetë deri në 10%. Edhe pijet e importit do të jenë më të shtrenjta. Importuesit më të mëdhenj pohojnë se prej disa muajsh po përballen me ndryshime të çmimeve në tregun e huaj.

Sektori i pijeve alkoolike në tërësi arriti të rikuperojë shumë shpejt prodhimin dhe sasinë e importit në vitin 2021, në raport me periudhën para krizës. Pas një 2020 që krijoi rënie në konsumin e pijeve alkoolike për shkak të mbylljes së bareve dhe restoranteve në periudhë karantine, në 2021, zgjerimi i kërkesës u ndikua nga shtimi i fluksit të turistëve dhe kthimi i emigrantëve në atdhe që munguan vitin pandemik, për shkak të kufizimit të lëvizjeve nga pandemia e Covid-19.

Por një pjesë e kërkesës në vitin 2021 u plotësua nga stoku i pashitur në 2020-n që krijoi periudha 3-mujore e karantinës. Stoku i pashitur në pandemi ka detyruar prodhuesit të ulin prodhimin në vitin 2021. Në muajt janar-nëntor 2020 janë prodhuar 1,3 mln litra pije alkoolike në vend nga 1 mln litra  të prodhuara në 2021 (rënia 24%). Shqetësuese për prodhimin vendas mbetet edhe tregu informal, sidomos i produktit të rakisë që po dëmton sipërmarrësit e licencuar.

Prodhimi i pijeve alkoolike, më i lartë se para krizës

Sipas të dhënave të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave (DPT) për 11-mujorin 2021, prodhimi vendas i pijeve alkoolike vendas ishte 19% më i ulët se në 2020-n. ndonëse kërkesa ishte në rritje, ajo u plotësua nga stoku i mbetur nga prodhimi i vitit 2020.

Faktorët kryesorë që ndikuan te rritja e kërkesës janë hapja e ekonomisë dhe fluksi i turistëve, sidomos të huajve. Drejtori i Përgjithshëm i kantinës së pijeve “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”, Denis Zhilla, pohon se më shumë shitje ka pasur në muajt e verës.

“Ecuria e 2021 ka qenë shumë pozitive për shitjen e pijeve alkoolike. Në krahasim me 2019-n, kërkesa është 10% më shumë. Fluksi i lartë i turistëve të huaj, por edhe emigrantëve, si dhe  rritja e preferencës për pije alkoolike të prodhuara në Shqipëri ndikuan pozitivisht te kërkesa. Turistët e huaj zgjedhin  të konsumojnë gjithnjë pijet tradicionale shqiptare.

Pija që parapëlqehet më tepër është konjaku shqiptar. Edhe kufizimet dhe rregullat që u zbatuan në vendet europiane, favorizuan moslargimin e shqiptarëve për pushime jashtë. Parashikojmë që edhe për 2022-shin, kërkesa të jetë 10% më shumë”.

Në 2020, pandemia krijoi stok të prodhimit

Në kohën e izolimit, njerëzit ndryshuan ndjeshëm zakonet e pijes, duke zhvendosur vendet e konsumit nga baret dhe restorantet në shtëpi. Për shumë njerëz, alkooli është pjesë e jetës  sociale dhe kjo nuk u ndërpre as në karantinë. Pavarësisht mosndërprerjes të shitjes së alkoolit nga dyqanet e pakicës edhe në muajt e izolimit, efektet e krizës nuk u amortizuan.

Për muajt janar-nëntor 2021, prodhimi vendas i pijeve  alkoolike  është ulur 24%, në raport me 2020. Operatorët pohuan se prodhimi është në rënie, për shkak të stokut të lartë që u krijua në 2020. Një pjesë e kërkesës së tregut për këtë vit po plotësohet me mallrat e pashitura në 2020.

Denis Zhilla, nga kantina e pijeve “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”, thotë se tashmë, tendenca e sjelljes konsumatore post-karantinë është që  pijet alkoolike preferohen  të konsumohen më tepër në bare dhe restorante sesa në shtëpi. Sipas tij, mbyllja e pub-eve të natës, por edhe orari i kufizuar i lëvizjeve nuk ka ndikuar te shitjet e kompanive.

Problematikat e sektorit

Kompanitë vendase prodhojnë më tepër konjak, i cili kryesisht eksportohet por edhe konsumohet nga konsumatorët shqiptarë. Ky produkt zë 62% të totalit të pijeve alkoolike të prodhuara në vend, ndjekur nga rakia dhe më pas ponçi, fërneti, vodka dhe likeri.

Prodhimi i rakisë në Shqipëri, që konsiderohet pija alkoolike tradicionale, mendohet të jetë shumë i madh, në kushtet kur një pjesë e konsiderueshme prodhohet nga familjarë apo në punishte të palicencuara. Pavarësisht se kërkesa për pije alkoolike është rritur, për drejtuesin e kompanisë “Aquila Group”, z. Edmond Ziso, mbetet shqetësues informaliteti i lartë i tregut, sidomos për prodhimin dhe tregtimin e kompanisë.

Sipas tij, informaliteti i lartë i tregut po dëmton financiarisht operatorët e licencuar që paguajnë akcizën për prodhimin. “Prej vitesh, në tregun shqiptar, vijon të mbetet i pazgjidhur problemi i informalitetit të tregut. Rakia shitet 90% në treg informal, ndërsa informaliteti në pijet e tjera alkoolike arrin në nivelet 60-70%. Kjo situatë po dëmton rëndë kompanitë e licencuara, pasi kemi shumë raste të zbuluara të falsifikimit të logos.

Pavarësisht se nga kompanitë prodhuese  janë propozuar disa masa për zgjidhjen e situatës, nuk ka ende  vullnet për miratim masash që do të ulnin informalitetin. Dukuria është e pranishme edhe në shtete të Europës, por te ne është në nivele kritike. Shqetësuese në tregtimin e pijeve alkoolike të palicencuara për shkak të mungesës së kontrollit është edhe shëndeti i konsumatorit, duke shkaktuar probleme të rënda shëndetësore”.

Ecuria e eksporteve 

Eksporti i pijeve alkoolike në 2021, sipas administratorit të Aquila Group nuk ka arritur ende nivelet e parakrizës, për shkak të kufizimeve që po zbatojnë shumë shtete të Europës, që nga moslejimi i frekuentimeve të zonave të gjelbra për të pavaksinuarit deri te detyrimi për përsëritjen çdo javë të testit tampon.

“Aquila Liquori”, që prej vitit 2016, si rezultat i investimeve moderne të vazhdueshme që nga rinovimi i teknologjisë së prodhimit të lëndëve të para të kontraktuara nga ndërmarrje të njohura italiane dhe bashkëpunimit me partnerët francez “Tradexal”, nisi eksportin e whisky-t dhe brandyt drejt vendeve të BE, Francë, Itali, Sllovaki, Angli, Spanjë dhe Poloni.

Marrëveshje afatgjata me këto vende kanë qenë synimi i kompanisë për të mbajtur prodhimin në kapacitet të plotë. Nevoja për të gjetur tregje të mëdha ka bërë që “Aquila Liquori” të eksportojë në Kinë dhe Meksikë.

Situata paraqitet ndryshe për prodhuesin e pijeve “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”. Denis Zhilla pohon se eksportet për 2021 janë 30% më shumë se vitin e kaluar. Sipas tij, pritshmëritë janë për rritje të nivelit të eksporteve për 2022, duke ndryshuar edhe çmimet e shitjes. Kompania eksporton në Austri, Zvicër, Slloveni, Kosovë, SHBA, Australi. 

Rritja e importeve

Në 3 vitet e fundit, importet e pijeve alkoolike kanë shënuar rritje. Referuar të dhënave të DPT-së, importet e 11-mujorit 2021 janë 15% më tepër në krahasim me të njëjtën periudhë të 2019-s. Importet e këtij viti në krahasim me 2020 janë 39% më shumë.

Përfaqësuesit e Grupit AGNA thonë se zgjerimi i kërkesës këtë vit erdhi nga shtimi i numrit të turistëve dhe ndryshimit të sjelljes konsumatore pas hapjes së ekonomisë në 2020-n, ku shumë individë zgjodhën të konsumojnë më tepër pijet alkoolike në bare dhe restorante, sesa në shtëpi.

Kujtojmë që në 2020, distributorët e pijeve u shprehën se rritën importet nga frika e një mbyllje të dytë të ekonomisë. Në 2020-n, konsumi për pijet e importit shënoi rënie rreth 15% nga mbyllja e dasmave, klubeve të natës, etj.

Kompania importuese e pijeve alkoolike “Eurolab Internacional Grup” pohon se kërkesa është rritur çdo vit. “Viti 2021, krahasuar me vitin 2020, ka  shënuar rritje me 59% dhe krahasuar me vitin 2019 me 23%. Faktorët  që kanë ndikuar në këtë rritje janë hapja e HoReCa-s (Hotele-Restorante-Kafene), dëshira për të konsumuar në ambiente jashtë shtëpisë  si dhe zgjedhja konsumatore për të konsumuar produkte cilësore dhe premium”.

Aktualisht “Eurolab” ushtron aktivitetin për menaxhimin e kategorive të produkteve të konsumit në territorin e Shqipërisë, Maqedonisë të Veriut, Kosovës dhe Malit të Zi. Prania e kompanisë është zgjeruar kohët e fundit në Serbi, Kroaci, Bosnjë-Hercegovinë dhe Slloveni. 

Shtrenjtohen kostot e prodhimit, çmimet e pijeve alkoolike, drejt rritjes

Rritja e kërkesës për produkte të ndryshme, pas rimëkëmbjes post-karantinë solli rritje të kostove edhe për prodhuesit e pijeve alkoolike. Shtrenjtimi i lëndës së parë dhe tarifave të transportit do të ndikojë te rritja e çmimeve të alkoolit. Rritja e çmimeve paralajmërohet nga prodhuesit vendas dhe kompanitë e importit.

Përfaqësuesi i kantinës “Skënderbeu” nënvizon se për 2022 do të ndryshojnë të gjitha çmimet e pijeve alkoolike, pasi lëndët e para si qelqi, tapa,  po blihen më shtrenjtë se një vit më parë.

“Në 2022 do të ketë rritje të çmimeve, si për tregun e brendshëm, por edhe atë të eksportit, për shkak të shtrenjtimit të kostove. Çmimi i qelqit është rritur 10% më shumë se në 2020-n, materialet e kartonit dhe letrës janë shtrenjtuar 15%, tapa dhe plastika 10%. Për disa produkte finale rritja do të jetë më e lartë.

Mesatarisht rritja e çmimeve do të jetë 8%. Ecuria e ndryshimit të çmimeve në treg pritet të qartësohet në 6-mujorin e parë të vitit 2022”, pohon z. Zhilla. Rritja e kostove të produkteve dhe të transportit, do të ketë  ndikim dhe tek çmimi i konsumatorit final edhe te pijet e importit, sipas kompanive AGNA dhe Eurolab.

Sa alkool konsumohet në Shqipëri

Oferta në treg për pije alkoolike mbulohet si nga prodhimi vendas ashtu edhe nga importi. Tregu vendas i pijeve alkoolike në 2021 zuri rreth 46% të tregut, kurse pjesa tjetër është nga importet. Në 2020-n, shqiptarët kanë konsumuar 2,3 mln litra alkool (prodhim vendas dhe importe).

Sipas të dhënave të Ministrisë së Bujqësisë, për 2020, pija më e prodhuar ishte konjaku në sasinë e 240,800 litrave. Raki është prodhuar 203,000 litra kurse 192,000 litra janë ponç, fërnet, liker dhe vodka. Kompania Eurolab Internacional Grup thekson se pijet alkoolike të importit më të preferuara nga shqiptarët janë brandy, liker/biter dhe vodka.

Konsumi i pijeve alkoolike në Shqipëri për 2021, sipas të dhënave të Worlddata, është në sasinë e 6,8 litrave/vit, duke na renditur ndër shtetet e fundit  në rajon dhe Europë  për sasinë e litrave të pijeve alkoolike të konsumuara për individ. Sasinë më të ulët të konsumit të pijeve alkoolike e shënon Maqedonia e Veriut, me 6,4 litra/vit për person. Konsumin më të lartë e ka Gjermania me 12,8 l/vit për person.

Pozicionohet për konsum në rënie Spanja 12,6 litra/vit;  Bullgaria 12,4 litra/vit;  Rumania 12,3 litra/vit; Franca 12,2 litra/vit; Mali i Zi 12,2 litra/vit; Sllovenia 12 litra/vit;  Hungaria 11 litra/vit; Greqia 10 litra/vit; Serbia 8,8 litra/vit, Italia 8 litra/vit dhe Bosnjë-Hercegovina 7,8 litra/vit për individ.

Si ndikoi pandemia te konsumi në botë?

Çdo shtetas britanik i moshës 15 vjeç e lart konsumoi 9,3 litra alkool nga 1 prilli 2020 deri më 31 mars 2021.  Sipas të dhënave të shitjes së alkoolit të analizuara nga Instituti Kanadez i Universitetit të Viktorias për Kërkimin e Përdorimit të Substancave, konsumi i alkoolit arriti shkallën më të lartë të shënuar në 20 vjet. Norma aktuale e konsumit për frymë është më e larta e regjistruar.

Të dhënat sfidojnë teoritë mbizotëruese për konsumimin e alkoolit, sipas drejtorit të institutit, Tim Naimi. “Kjo na tregon se nivelet më të larta të konsumit në muajt e parë të COVID nuk ishin rezultat i grumbullimit të rezervave, por i një rritje të përgjithshme të pijeve të qëndrueshme gjatë vitit“ tha ai. Nga të dhënat e Institutit Kanadez të Universitetit të Viktorias, në muajt e parë të karantinës, rezultoi se individët konsumonin më pak alkool në bare dhe restorante.

Konsumi në bare ra 60% dhe 46% në restorante. Rritjen e konsumit të alkoolit e kompensuan përmes blerjeve në dyqanet e pakicës, që përbënin 55% të shitjeve. Në periudhën e karantinës që u zbatua në mbarë botën, sipas të dhënave të Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD), rezulton se në përgjithësi, shumica e njerëzve nuk ndryshuan sasinë që pinin, por, në mesin e atyre që pinin, një pjesë më e madhe e njerëzve pinin më shumë.

Duke parë të dhënat e arkëtimeve të taksave, shitjet e alkoolit u rritën me 3 deri 5% në Gjermani, Angli dhe SHBA në vitin 2020 krahasuar me 2019. Shitjet e alkoolit në bare dhe restorante ranë, duke prekur rëndë këtë sektor, ndërsa jashtë shitjet online dhe të dyqaneve me pakicë, u rritën ndjeshëm.

Në SHBA, shitjet  online u rritën deri në 234%. Disa nga problemet që lidhen me konsumimin e dëmshëm të alkoolit u intensifikuan nga kriza e Covid-19, edhe pse ndikimet afatgjata të infeksionit në konsumimin e alkoolit janë të pasigurta.

Sipas OECD, në periudhën e izolimit gratë, prindërit e fëmijëve të vegjël, njerëzit me të ardhura më të larta dhe ata me ankth dhe simptoma depresioni raportuan rritjen më të lartë të konsumit të alkoolit, në shtetet, si: Australi, Belgjikë, Francë, Angli dhe SHBA. Thirrjet e urgjencës për dhunën në familje,  ku konsumimi  i tepërt i alkoolit është faktor rreziku, u rritën me 60% në vendet e BE-së.

Ekziston gjithashtu një rrezik që Covid-19 të shkaktojë  rritje të konsumit të pijeve alkoolike në afat të mesëm, duke pasur parasysh se konsumimi i tepërt i alkoolit është i zakonshëm pas ngjarjeve traumatike, si përgjigje ndaj niveleve të larta të stresit.

Konsumimi  i tepërt i alkoolit shkakton një dëm të rëndë për njerëzit, ekonominë dhe shoqërinë. Gjatë 30 viteve të ardhshme dhe mesatarisht në vendet e OECD-së, sëmundjet dhe dëmtimet e shkaktuara nga pirja e më shumë se 1 pije në ditë për gratë dhe 1,5 pije në ditë për burrat (që korrespondojnë me pragjet më të ulëta të rrezikut nga përdorimi i alkoolit) do të rritet. (monitor)

(e.h/dosja.al)

Ndihmës-Sekretarja e Shtetit takoi Alibeajn, ndërsa Paloka deklaroi se ka firmosur peticionin kundër ambasadores Kim. Çfarë do të thotë kjo për PD?

View Results

aktualitet aktualitet pije alkoolike rriten cmimet pije alkoolike rriten cmimet

Sondazh

Poll

"Nëse doni të bëni rrugaçin…"/ Debate dhe përplasje në Komisionin për Shëndetësinë

"Nëse doni të bëni rrugaçin…"/ Debate dhe përplasje në Komisionin për Shëndetësinë

Deputetet e opozitës-mazhorancës: Vendosët Gardën te dera mos të futemi brenda

"Te legalizimet duhet shumë fokus", Rama-kryebashkiakëve: Shijaku është bashkia model

"Ka bashki këtu që nuk kanë bërë një projekt dhe nuk kanë çarë kokën", Rama: Po me ça merreni ju

Rama me kritika për kryebashkiakët: Situata me zjarret ka shfaqur dobësi

Pëmbytjet në Vlorë, Rama: Ka ndryshuar formacioni i reshjeve

Protesta e Opozitës, qytetari mbulohet nga flakët

U bllokua në trafik për shkak të protestës së PD, gruaja lind foshnjën në automjet

Njëri prej protestuesve nuk ndihet mirë, shoqërohet nga Bardhi dhe Nallbati

Qytetarët thyejnë stacionin e urbanit dhe mbajtëset e reklamave në Tiranë

Qytetarët në Parlament, Policia i kundërsulmon me gaz lotsjellës

Një fëmijë i lënduar nga gazi lotsjellës i hedhur nga policia te bashkia e Tiranës

Policia u kundërpërgjigjet protestuesve, nis shpërndarjen me ujë

Rriten tensionet/ Pas Selisë së PS-së, protestuesit djegin edhe ministrinë e Brendshme

Protestuesit i hedhin molotov, merr flakë hyrja e selisë së Partisë Socialiste

Demokratët i vënë flakën selisë së PS-së/ Molotovët "djegin" edhe kryemisnitrin Rama

Duke kaluar mes automjeteve, protestuesit nisen drejt selisë së PS-së

Bardhi dhe Noka udhëheqin protestën, çfarë po ndodh në Bulevard, ku po shkojnë protestuesit

Sërish zjarr, protestuesit i vënë flakën stacionit të urbanit

Largohen nga kryeministria/ Deputetët e opozitës dhe qytetarët nisin marshimin

Shpërthimet e molotovëve, merr flakë pema pranë kryeministrisë

Tym dhe përplasje me policinë, çfarë po ndodh para Kryeministrisë

Tensione dhe përplasje në protestë, hidhet molotov drejt kryeministrisë

Protesta e opozitës/ Qytetarët bllokojnë makinat

"Rama ik"/ Nis protesta e Opozitës me ovacione e thirrje

Nis protesta e opozitës, deputetët e PD lënë selinë dhe nisen drejt Kryeministrisë

Protesta e opozitës, flakë para Presidencës

Për pak minuta nis protesta, qytetarët 'pushtojnë' selinë blu

Situatë alarmante në Vlorë! Rrjedha e ujit merr para një qytetare

Berisha: Unë do të jem i pranishëm edhe njëherë në krah të çdo protestuesi

Mesazhet në telefonin e Bardhit/ Berisha: Fabrikim i nisur nga SPAK dhe zyrat e Ramës!

Refuzimi i komisionit ‘Xhafaj’ nga institucionet e drejtësisë/ Berisha: Luftë klanesh

Berisha: SPAKU i partisë është shndërruar në instrumentin më të shëmtuar të narkoshtetit shqiptar

"Qëllimet tona janë qëllimet demokratike"/ Berisha: Beteja jonë gjer në krijimin e qeverisë teknike

21 janari u ndërtua mbi një mashtrim/ Berisha:7 tetori, dita për të hapur dyert e zgjedhjeve të lira

Protesta e 7 tetorit/ Berisha drejtuar policisë: Mjerë ai që provokon qytetarët dhe zemërimin e tyre

Qeveria teknike/ Berisha: Ne jemi të bindur se Rama nuk e do këtë, por ne nuk do heqim kurrë dorë

Berisha: Të bashkohemi në Tiranë në marshimin tonë për qeveri teknike, zgjedhje të lira

Protesta e 7 tetorit/ Berisha: Të gjithë marshim në Tiranë për të drejtat tona më themelore

Deputetët e opozitës sjellin manekinë me fotot e Olsi Ramës dhe Geron Xhafës të veshur si të burgos

Manekinë me foto e vëllezërit Rama dhe Xhafaj të veshur si të burgosur, Noka u vendos flakën

Gjithçka me votat e mazhorancës, mbyllet seanca plenare në Kuvend brenda pak minutave

Opozita u la jashtë!71deputetë të pranishëm në Kuvend, mazhoranca voton dy projektligje në rend dite

“Nuk meritojnë të trajtohen në atë mënyrë”/ Spiropali shpreh mirënjohje për Gardën

Salla gjysëm e boshatisur, nis seanca plenare në Kuvend

U godit me këmbën e karriges, Spiropali: Më ruajti fati dhe paaftësia e goditësit

Deputeti socialist shfrenon gojën: Nuk ka bir kurve të më ndalojë mua

Peleshi futet në Kuvend, Noka dhe Bardhi: Keni shpallur armik opozitën!

"Mos më prek me dorë!' Përplasje fizike mes Gardës dhe deputetëve të PD-së para Kuvendit

“Tmerr ka Rama nga opozita", dyert e Kuvendit me zinxhirë, Noka: Bunkerizohet parlamenti