Shpërthimi me tritol në Vlorë, lokali në pronësi të familjes së Bledar Birçajt, i ekzekutuar tre vite ...
Art&Argëtim
Çfarë janë ushqimet ultra të përpunuar? Kujdesi që duhet të kemi në konsumimin e tyre
11 Qershor 2019, 09:18Nga DOSJA
Më shumë se gjysma e popullsisë në Britaninë e Madhe konsumon nga ushqimet ultra të përpunuara. Hulumtimet e reja i kanë lidhur këto ushqime me vdekjen e hershme dhe shëndetin e dobët. Por, çfarë është ushqimi ultra i përpunuar?
Cili është dallimi mes proceseve të përpunuara dhe ultra të përpunuara?
Termi ‘ushqim i përpunuar’ ka një përmbajtje të keqe, por djathi dhe buka e freskët konsiderohen si të përpunuara, kështu që mos e merrni gjithmonë për keq fjalën ‘e përpunuar’. Klasifikimi i ushqimeve NOVA i ndan ushqimet që blihen në katër grupe, nga të papërpunuara deri në ultra të përpunuara, por mund të mos jetë gjithmonë e qartë se cila është ajo, kur ju jeni në dyqane.
Grupi i parë: I papërpunuar dhe i përpunuar minimalisht.
Ushqimet e papërpunuara dhe minimumi të përpunuara përbëjnë 30% të kalorive në të ngrënë, në një dietë tipike në Mbretërinë e Bashkuar.
Ushqimet e papërpunuara përfshijnë fruta, perime, arra, farëra, kokrra, fasule dhe produkte të kafshëve natyrore si vezët, peshqit dhe qumështi.
Ushqimet e përpunuara minimalisht mund të jenë të tharë, të grimcuara, të pjekura, të ngrira, të ziera ose të pasterizuara, por nuk përmbajnë përbërës të shtuar. Ata përfshijnë fruta dhe perime të ngrira, peshk të ngrirë, qumësht të pasterizuar, lëng frutash 100 për qind, kos të shtuar pa sheqer, erëza dhe bimë të thata.
Grupi i dytë: Përbërësit e përpunuar të kuzhinës.
Përbërësit e përpunuar të kuzhinës, përfshijnë vajra, yndyra të tilla si gjalpë, uthull, sheqerna dhe kripë.
Grupi i tretë: Ushqim i përpunuar.
Ushqimet e përpunuara janë produkte që zakonisht bëhen duke përdorur një përzierje të një grupi dhe dy përbërësish. Ato përfshijnë mish të tymosur, djathë, bukë të freskët, proshutë, arra të kripura ose sheqerna, fruta të konservuara në shurup, birrë dhe verë. Qëllimi kryesor i përpunimit është të zgjasë jetën e ushqimit ose të rrisë shijen e saj.
Grupi i katërt: Ushqim shumë i përpunuar.
Ushqimet ultra të përpunuara zakonisht përmbajnë përbërës që nuk do të shtonit kur gatuani ushqimin shtëpiak. Ju nuk mund të njihni emrat e këtyre përbërësve, pasi shumë do të jenë kimikate, ngjyrues, embëlsira etj. Ushqimet më të zakonshme të ngrira ultra të përpunuara në Britani janë:
Bukë e industrializuar (11%)
Ushqimet e para-paketuara (7.7%)
Drithërat për mëngjes (4.4 %)
Salcice dhe produkte të tjera të mishit të rindërtuar (3.8 %)
Mund të jetë e vështirë të identifikosh ushqimin që është ultra i përpunuar, sepse në disa raste i njëjti lloj ushqimi mund të përpunohet minimalisht, pavarësisht se si është bërë. Për shembull:
Buka e bërë nga miell gruri, ujë, kripë dhe maja është përpunuar, por nëse shtoni fryrës ose ngjyrues bëhet ultra i përpunuar.
Mielli i misrit dhe gruri i copëtuar përpunohen minimalisht, por kur prodhuesi shton sheqer, aromatizime ose ngjyra, ato bëhen drithëra të mëngjesit ultra të përpunuar.
Kos i thjeshtë është përpunuar minimalisht, por shtoni ëmbëlsues, ngjyrues bëhet ultra i përpunuar.
Kur ushqimi është i përpunuar, studimet tregojnë se disponueshmëria e lëndës ushqyese në zorrën e vogël është prekur. Kjo për shkak se përbërjet e bimëve dhe qelizat e kafshëve janë ndryshuar. Çështjet lindin kur ushqimet ultra të përpunuara fillojnë të zëvendësojnë ushqimet e papërpunuara dhe të përpunuara minimalisht, të cilat përmbajnë lëndë ushqyese vitale, nëdietën tuaj.
E njohur si ish-velina e Stopit, Alesia Bamin tashmë e kemi parë të jetë pjesë e Top Channel në “E diell”. Ajo ka qenë gjithmonë në qendër të vëmend...
Modelja e njohur, Adrola Dushi ka qenë në qendër të vëmendjes që pas ndarjes nga bashkëshorti i saj, me të cilin kanë dhe një djalë. Ajo e ka mohuar të ketë kri...
Këngëtarja, Elvana Gjata duket se këtë periudhë ka vendosur t’i dedikohet tërësisht familjes së saj. Dy njerëzit më të rëndësishëm, prindërit e Elvanës po shijo...
Tiranë- Moderatorja Xhemi Shehu na ka treguar detaje nga jeta e saj. Ajo është rrëfyer së fundmi në emisionin “Sekretet e Portokallisë” në Top Chann...
DashiKa disa vështirësi të cilat duhen kaluar për shkak të ndikimit të Hënës, e cila do të stimulojë probleme dhe keqkuptime. Kur jeni të vendosur për të bërë d...
MANCHESTER- Një pasagjer gjatë një fluturimi nga Mbretëria e Bashkuar për në Pakistan, e më pas në aeroportin e Manchesterit, shkaktoi vonesa të mëdha, pas hapj...
TIRANË– Pas anulimit të zgjedhjeve lokale nga presidenti Ilir Meta, socialistët kanë nisur mbledhjen e firmave për shkarkimin e tij nga detyra. Që pa...
TIRANË- Reperi Arkimed Lushaj, i njohur ndryshe si Stresi prej disa muajsh ndodhet në qelinë e burgut. Kjo ka detyruar bashkëshorten e tij, Kejsin që të le...