TRONDITËSE në Greqi/ Shqiptari dhunon dhe mban peng për 2 vite gruan dhe fëmijën! DETAJET- Ditën kur u arrestua tentoi ta mbyste
DETAJE/ Krimi mostruoz në Greqi, zbulohet dëshmia e 22 vjeçares së torturuar nga shqiptari: I kam shpëtuar disa her&e...
DETAJE/ Krimi mostruoz në Greqi, zbulohet dëshmia e 22 vjeçares së torturuar nga shqiptari: I kam shpëtuar disa her&e...
Mc Gonigal pranoi të gjitha akuzat lidhur me Shqipërinë/ Berisha: Bashkëfajtor me Ramën! Në shkurt, të dy n&e...
'Jam amerikan, jo shqiptar'/ Klered Bozhanaj shfaqi probleme para gjykatës, avokati kërkon ekspertizën mjeko-ligjore 23 Shtator,...
Polici i Portit të Durrësit e la të ikte jashtë shtetit! Zbulohet emri i të kërkuarit, Elidon Çela më ...
Romani "1984" zhvillohet në Londër, por burim frymëzimi për autorin ishin konfliktet e armatosura në Barcelonë.
Nuk kalon asnjë dekadë, vit apo javë pa ndodhur diçka për të na rikthyer te romani i George Orwell, në "1984". Fuqia e librit është e tillë që konceptet e tij – si Big Brother dhe Policia e Mendimit – janë të njohura për miliona njerëz edhe nëse nuk e kanë lexuar librin. 1984 mund të lexohet si një distopi, një profeci, një satirë, një tezë politike, një roman fantastiko-shkencor, një thriller psikologjik ose histori horror, një makth gotik, një tekst postmodern dhe një histori dashurie. Është gjithashtu një nga veprat më të famshme të letërsisë artistike në botë.
{ërvoja e Orwellit në Luftën Civile Spanjolle u bë forca shtytëse pas krijimit të vëllimit.
"Historia ndaloi në vitin 1936,"- i tha Orwell mikut të tij Arthur Kessler, autor i Darkness at Noon. I referohej momentit kur totalitarizmi u shfaq në Evropë. Në atë kohë historia ndaloi dhe lindi “1984”.
Spanja ishte një moment përfaqësues i këputjes në jetën e Orwellit, pika e tij zero. Romani zhvillohet në Londër, por idetë e tij lindën në rrugët e Barcelonës gjatë Luftës Civile Spanjolle. Orwell mbërriti në Spanjë plot optimizëm revolucionar, por pas disa muajsh në frontin e Aragonit, atmosfera e terrorit që përjetoi në Barcelonë në maj të vitit 1937 është ajo që ai e përcolli më vonë në '1984'.
Kjo ngjarje e veçantë ndodhi kur komunistët, pas urdhrave të Kremlinit, u ngritën kundër ish-aleatëve të tyre anarkistë. Pasuan pesë ditë dhunë, duke lënë mijëra të vdekur. Orwell e dëshmoi këtë sepse ai luftoi në radhët e POUM (Partia e Punëtorëve të Bashkimit Marksist), një grup komunist spanjoll anti-stalinist. Ai gjithashtu kuptoi se jeta e tij dhe e gruas së tij, Eileen O'Shaughnessy (e cila ishte gjithashtu në qytet), ishin në rrezik. Çifti anglez ishte me fat: ata u larguan nga Barcelona dhe i mbijetuan luftës, por nuk i harruan kurrë ngjarjet.
Tensionet midis grupeve të ndryshme politike nuk e befasuan Orwell-in, por gënjeshtra e thënë me qëllim. Një nga këto gënjeshtra ishte se komunistët kishin arritur të "çmontonin" një rrjet tradhtarësh anarkistë që komunikonin - nëpërmjet radiostacioneve sekrete dhe mesazheve të shkruara me bojë të padukshme - me fashistët që komplotonin për të vrarë liderët republikanë.
Gjatë spastrimit komunist, Barcelona pati një atmosferë makthi dhe u bë "një azil të çmendurish", siç thoshte Orwell. Ishte një vend ku paranoja, shpifjet dhe thashethemet krijuan një atmosferë kaq toksike saqë edhe ata që nuk ishin përfshirë në intriga e shihnin veten si komplotistë.
Orwell ishte shtyrë në Spanjë nga urrejtja e tij ndaj fashizmit, por ai u largua 6 muaj më vonë me një armik të dytë: mizoria dhe pandershmëria e komunistëve e tronditën atë.
Orwell besonte se e vërteta ishte gjëja më e rëndësishme, edhe nëse ishte e pakëndshme. Kur mbërriti në Londër, autori kërkoi një vend për të botuar atë që kishte parë në Barcelonë. Por i gjithë shkrimi i Orwell thekson vlerën e përvojës së jetuar. Pra, gënjeshtrat politike të thëna në Spanjë dhe fshehja e së vërtetës në Angli ndryshuan perceptimin e tij për realitetin.
"Çdo vepër që kam shkruar që nga viti 1936 është shkruar, drejtpërdrejt ose tërthorazi, kundër totalitarizmit dhe në favor të socializmit demokratik," deklaroi Orwell në esenë e tij të vitit 1946 "Pse shkruaj", pak para se të fillonte punën për romanin e tij.
Më pas, në ishullin skocez të Jura, Orwell shkroi "1984" në një shtëpi që po huazonte nga miku i tij gazetar në The Observer. Ai pinte duhan me zjarr, edhe pse ishte i dobësuar nga bronkiti, i cili përfundimisht u shndërrua në tuberkuloz. Orwell mbante një armë me vete në çdo kohë, sepse ishte i bindur se një anëtar i Partisë Komuniste Angleze mund të shfaqej atje për ta vrarë. Romani u botua në vitin 1949.
Që atëherë, "1984" është kthyer në një ikonë kulturore me aludime pothuajse të pafundme. “1984” mbetet libri të cilit i drejtohemi kur e vërteta gjymtohet, gjuha shtrembërohet, pushteti abuzohet. Libri është interpretuar në mënyra të ndryshme me kalimin e kohës. Gjatë Luftës së Ftohtë të gjatë, ajo u lexua si një vepër antistaliniste, dhe në të vërtetë shumë u burgosën ose u ekzekutuan për leximin ose shpërndarjen e saj. Të burgosurit politikë të Evropës Lindore e panë atë një mrekulli letrare, duke i shtyrë ata të pyesin me emocion gazetarët perëndimorë: Si mund t'i dinte Orwell të gjitha këto? Ata ishin të habitur që libri mund të shpjegonte me kaq saktësi kushtet në të cilat jetonin, si ndiheshin, si u vëzhguan.
Ashtu si në të kaluarën, sot "1984" funksionon si një medium mbi të cilin çdokush mund të hidhte vizionin e tij për të ardhmen. Këto ditë, romani i Orwell-it shihet mbi të gjitha si një alegori për lajmet e rreme dhe realitetet alternative të promovuara nga qeveri si ajo e Donald Trump-it, ku shfaqeshin personazhe orwellian si Rudy Giuliani.
“1984” është një libër me shumë qëllime, por mbi të gjitha është një libër zgjimi, i krijuar për të na zgjuar, sepse flet për brishtësinë e së vërtetës përballë pushtetit. Ne jemi paralajmëruar. Në qershor 1949, disa muaj para se të vdiste, George Orwell informoi redaktorin e tij Frederic Warburg se “morali për t'u tërhequr nga kjo situatë e rrezikshme makthi është e thjeshtë: Mos e lini të ndodhë. Kjo varet nga ju."
Loredana Zefi TIRANË- Këngëtarja Loredana Zefi ka treguar mbështetjen e saj për shqiptart që janë pjesë...
Sabri Fejzullahu dhe Adelina Ismaili KOSOVË- Sabri Fejzullahu dhe Adelina Ismaili janë bërë bashkë! Ka qenë këngëta...
Dua Lipa BRITANI E MADHE- Deri vonë, eksporti më i njohur i Shqipërisë ishin aktorët John dhe Jim Belushi. Pas vdekjes së par...
Demna SHBA- Më në fund ka folur Demna. Drejtori kreativ i Balenciaga kërkoi falje për fushatën e diskutueshme të markës ...
Bora Zemani dhe Ori Nebiaj TIRANË- Bora Zemani ka konfirmuar se do të rikthehet sërish si moderatore e emisionit “Për’puthe...
Lart, në Alpet shqiptare, në Rugovë të Kosovës apo Mal të Zi ku kishte shqiptarë vajzat malësore e vishnin të par...
Will dhe Jada Smith SHBA- Will Smith po përpiqet të kapërcejë plagën e lënë nga nata e çmimeve Oscar kur goditi ...
Horoskopi Dashi Sot nuk do jeni shumë në qejf për të duruar të tjerët dhe në shumë momente do e teproni me fjal&eu...
Don Phenom TIRANË- Reperi Marin Sterkaj, i njohur si Don Phenom ka zbuluar skenën që e ka tronditur. I ftuar në emisionin 'Gl...
Robert de Niro SHBA- Netflix po bashkëpunon me legjendën e kinemasë Robert de Niro për një mini-serial të ri thriller, Zero D...
