LIVE UPDATES
Aktualitet

Gara e heshtur për armatime/ Polonia pesha e rëndë e rajonit, gazeta Gjermane: Shqipëria dhe Kosova, po rriten së bashku

31 Korrik 2019, 13:02 Nga DOSJA
Gara e heshtur për armatime/ Polonia pesha e rëndë e rajonit,

GJERMANI– Në Evropën juglindore mund të blini armë si kurrë më parë. Ndërkohë, tensionet midis grupeve etnike armiqësore janë në rritje. Në të gjitha këto, Rusia po bashkon forcat në maksimumin e aftësisë së saj duke e shtuar potencialin për konflikte në periferi të BE-së.

Një më 26 korrik Rumania njoftoi se kishte ndaluar një transfertë armësh të nisur nga Rusia drejt Serbisë. Ngarkesa ishte një arsenal i vërtëtë që përbëhet nga mjete të modernizuara: 30 tanke; T-72 dhe 30 makina të blinduara. Një dhuratë modeste e popullit rus për serbët.

Rumania ndaloi transportin për shkak të sanksioneve aktuale të BE kundër Rusisë pas pushtimit të gadishullit të Krimesë në vitin 2014. Por rusët nuk u ndalën duke i çuar me avionë tanket për në Serbi – mbi hapësirën ajrore të Hungarisë, kreu i shtetit të të cilit Viktor Orbán gjithmonë përpiqet për marrëdhënie të mira me presidentin rus Vladimir Putin.

Më pas presidenti serb Aleksandër Vuçiç shprehimisht falënderoi Putinin më 29 korrik sepse ai kishte “forcuar forcën luftarake të Serbisë”.

Kjo është eksploziv – sepse Serbia mbështetet tek Rusia një vend që ka treguar në Ukrainë vullnetin për të rritur sferën e vet të ndikimit me forcën e armëve.

Për më tepër, Serbia drejtoi luftëra kundër Kroacisë dhe Kosovës nën diktatorin e atëhershëm Slobodan Miloseviç duke ndihmuar edhe serbët në Bosnje.

Kjo gjë tingëllon kërcënuese pasi qeveria serbe ka njoftuar se do të sulmojë Kosovën nëse është e nevojshme, pasi edhe kjo e fundit do të krijojë ushtrinë e saj. Krijimi i një ushtrie nga Kosova ka sjellë edhe fuqizimin e asaj serbe.

Polonia është pesha e rëndë e rajonit

Polonia, Hungaria dhe Bullgaria po modernizojnë me shpejtësi arsenalin e tyre të vjetëruar të stilit Sovjetik. Të gjitha vendet e rajonit kanë programe afatgjata të armatimit, në varësi të vendit nga 2014 ose 2017 deri në 2026 apo edhe 2030.

Këto vende janë gjithashtu anëtare të NATO-s. Ata i blejnë armët e tyre të reja në ekuilibër të mirë politik pjesërisht në SH.B.A. dhe pjesërisht në BE. Mëgjithatë Polonia është pesha e rëndë e rajonit. Vendi ka rritur masivisht shpenzimet e tij ushtarake – në vitin 2017 u shpenzuan dhjetë miliardë, ndërsa në 2018 plot dymbëdhjetë miliardë dollarë. Tani është një nga të paktët anëtarë të NATO-s që plotëson mandatin e shpenzimeve për mbrojtjen e SHBA për dy përqind të Prodhimit të Brendshëm Bruto (PBB) të kërkuar nga Presidenti i SHBA Donald Trump. Deri në vitin 2030 Varshava dëshiron ta tejkalojë atë shifër dhe të shpenzojë 2.5 përqind të PBB-së së saj për armatime, veçanërisht për të blerë aeroplanët e fshehtë supermodern – dhe super-amerikan – F35.

Hungaria po konsideron gjithashtu blerjen e F35 dhe do të rrisë përsëri buxhetin e saj ushtarak me 20 përqind vitin e ardhshëm. Tanket gjermane të Leopardit dhe helikopterët e sulmit Airbus janë gjithashtu të njohura. Rumania ka rritur në mënyrë të ngjashme shpenzimet e saj të mbrojtjes: vetëm në vitin 2017, ajo dyfishoi shpenzimet e saj të mbrojtjes nga 2 miliardë në 4 miliardë dollarë. Dhe Kroacia dëshiron të blejë aeroplanët luftarakë amerikanë F-16 sa më shpejt të jetë e mundur për të zëvendësuar MiG 21-të e vjetëruara të saj.

E gjithë kjo është në forcimin e NATO-s në rajon, kështu që nuk është për t’u habitur që Rusia është kundër. Ndërsa NATO në ish-Jugosllavi përqendrohet kryesisht në Shqipëri, Kosovë dhe Kroaci, Rusia po përqendrohet në Serbi dhe republikën serbe të Bosnjës, Republika Srpska. SH.B.A. ka një nga bazat e saj më të mëdha ushtarake në Kosovë, Camp Bondel. Dhe si kundërpërgjigjie Rusia dëshiron të krijojë një bazë ushtarake në Republikën Serbe të Bosnjës.

Rusia i jep Serbisë tanke dhe avionë luftarakë

Meqenëse serbët janë ekonomikisht më të dobët se anëtarët e BE të rajonit, Moska u jep atyre armë: Serbia mori, përveç tankeve të përmendura më lart, gjashtë bomba të tipit MiG 29, ndërsa Bjellorusia shtoi tetë të tjerë. Dorëzimi i fundit ishte në shkurt të këtij viti. Serbia tani – me modernizimin e avionëve të përfunduar është forca ajrore më e fortë në rajon.

Avionët dhe tanket janë dhurata, por gjithsesi ato kushtojnë.

Sipas njoftimeve të mediave, vetëm Beogradi duhet të paguajë 185 milion dollarë për modernizimin e avionëve. Sistemet e mbrojtjes ajrore të tipit BUK 2 dhe BUK 3 duhet të ndiqen.

Serbia harxhon më shumë para për blerjet e armatimit nga vendet e ish-Jugosllavisë – duke kapur shifrën e 731 milionë dollarë në vitin 2017.

Shqipëria u rendit e dyta me 168 milion dollarë. Nëse dikush përfshin planet e Kosovës për të shpenzuar 98 milion dollarë vitin e ardhshëm në ushtrinë e saj të planifikuar (forca e synuar 5000 ushtarë), atëherë faktori shqiptar peshon shumë në bilancin e balancës ushtarake në Ballkan.

Gara e re e armëve është gërshetuar me argumente politike. Shqipëria dhe Kosova kanë vendosur për një bashkim doganor dhe po rriten së bashku ekonomikisht. Në Serbi, kjo shihet si një përpjekje për të krijuar një “Shqipëri të Madhe” – një term me të cilin qeveria shqiptare i pëlqen të provokojë.

Për më tepër, ekziston ende ideja e Presidentit serb Vuçiç dhe kosovarit Hashim Thaçi që po përpiqen për të zgjidhur konfliktin e Kosovës politikisht me anë të një shkëmbimi territoresh – Luginës së Preshevës me popullsi shqiptare me atë të Mitrovicës në veri të Kosovës. Kjo nga ana tjetër mund të çojë në efekte domino – siç është ndarja e Bosnjës. Ose edhe një ndarje në Maqedoni, ku jetojnë shumë shqiptarë.

Pikërisht për shkak se idetë e tilla mbajnë shumë potencial për konflikte, BE po përpiqet ta shuajë këtë debat. Për momentin, tema nuk është më në rendin e ditës. Sidoqoftë, SH.B.A., duket se është e hapur për një shkëmbim tokash nëse sjell stabilitet në afat të gjatë. Gjë nuk është ende jashtë tryezës.

Çfarë është e sigurt, sidoqoftë, është se sa më shumë të rinovohen të gjithë ata që përfshihen, aq më shumë bëhen konflikte politike potencialisht të rrezikshme në rajon.

Marrë dhe përkthyer nga Welt.de

(k.m/dosja.al)

Tirana është boshatisur për ditët e pushimit. Cilën nga ritet e shenjta po ndiqni:

View Results

aktualitet aktualitet forcat ushtarake konfliktet ne ballkan shqiperia forcat ushtarake konfliktet ne ballkan shqiperia

Sondazh

Poll
Aktualitet 31 Korrik 2019, 11:58

GJERMANI– Një 33-vjeçar nga Kosova është arrestuar nga policia gjermane pasi ishte dëbuar një vit më parë.Ai u ndalua nga policia gjermane pasi ishte duk...

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni

Newsroom/ Karabolli: Shqipëria do kohë të përshtatet me TikTok, e provuan edhe gazetarët, s’ia dolën