LIVE UPDATES
Aktualitet

Gara e heshtur për armatime/ Polonia pesha e rëndë e rajonit, gazeta Gjermane: Shqipëria dhe Kosova, po rriten së bashku

31 Korrik 2019, 13:02 Nga DOSJA
Gara e heshtur për armatime/ Polonia pesha e rëndë e rajonit,

GJERMANI– Në Evropën juglindore mund të blini armë si kurrë më parë. Ndërkohë, tensionet midis grupeve etnike armiqësore janë në rritje. Në të gjitha këto, Rusia po bashkon forcat në maksimumin e aftësisë së saj duke e shtuar potencialin për konflikte në periferi të BE-së.

Një më 26 korrik Rumania njoftoi se kishte ndaluar një transfertë armësh të nisur nga Rusia drejt Serbisë. Ngarkesa ishte një arsenal i vërtëtë që përbëhet nga mjete të modernizuara: 30 tanke; T-72 dhe 30 makina të blinduara. Një dhuratë modeste e popullit rus për serbët.

Rumania ndaloi transportin për shkak të sanksioneve aktuale të BE kundër Rusisë pas pushtimit të gadishullit të Krimesë në vitin 2014. Por rusët nuk u ndalën duke i çuar me avionë tanket për në Serbi – mbi hapësirën ajrore të Hungarisë, kreu i shtetit të të cilit Viktor Orbán gjithmonë përpiqet për marrëdhënie të mira me presidentin rus Vladimir Putin.

Më pas presidenti serb Aleksandër Vuçiç shprehimisht falënderoi Putinin më 29 korrik sepse ai kishte “forcuar forcën luftarake të Serbisë”.

Kjo është eksploziv – sepse Serbia mbështetet tek Rusia një vend që ka treguar në Ukrainë vullnetin për të rritur sferën e vet të ndikimit me forcën e armëve.

Për më tepër, Serbia drejtoi luftëra kundër Kroacisë dhe Kosovës nën diktatorin e atëhershëm Slobodan Miloseviç duke ndihmuar edhe serbët në Bosnje.

Kjo gjë tingëllon kërcënuese pasi qeveria serbe ka njoftuar se do të sulmojë Kosovën nëse është e nevojshme, pasi edhe kjo e fundit do të krijojë ushtrinë e saj. Krijimi i një ushtrie nga Kosova ka sjellë edhe fuqizimin e asaj serbe.

Polonia është pesha e rëndë e rajonit

Polonia, Hungaria dhe Bullgaria po modernizojnë me shpejtësi arsenalin e tyre të vjetëruar të stilit Sovjetik. Të gjitha vendet e rajonit kanë programe afatgjata të armatimit, në varësi të vendit nga 2014 ose 2017 deri në 2026 apo edhe 2030.

Këto vende janë gjithashtu anëtare të NATO-s. Ata i blejnë armët e tyre të reja në ekuilibër të mirë politik pjesërisht në SH.B.A. dhe pjesërisht në BE. Mëgjithatë Polonia është pesha e rëndë e rajonit. Vendi ka rritur masivisht shpenzimet e tij ushtarake – në vitin 2017 u shpenzuan dhjetë miliardë, ndërsa në 2018 plot dymbëdhjetë miliardë dollarë. Tani është një nga të paktët anëtarë të NATO-s që plotëson mandatin e shpenzimeve për mbrojtjen e SHBA për dy përqind të Prodhimit të Brendshëm Bruto (PBB) të kërkuar nga Presidenti i SHBA Donald Trump. Deri në vitin 2030 Varshava dëshiron ta tejkalojë atë shifër dhe të shpenzojë 2.5 përqind të PBB-së së saj për armatime, veçanërisht për të blerë aeroplanët e fshehtë supermodern – dhe super-amerikan – F35.

Hungaria po konsideron gjithashtu blerjen e F35 dhe do të rrisë përsëri buxhetin e saj ushtarak me 20 përqind vitin e ardhshëm. Tanket gjermane të Leopardit dhe helikopterët e sulmit Airbus janë gjithashtu të njohura. Rumania ka rritur në mënyrë të ngjashme shpenzimet e saj të mbrojtjes: vetëm në vitin 2017, ajo dyfishoi shpenzimet e saj të mbrojtjes nga 2 miliardë në 4 miliardë dollarë. Dhe Kroacia dëshiron të blejë aeroplanët luftarakë amerikanë F-16 sa më shpejt të jetë e mundur për të zëvendësuar MiG 21-të e vjetëruara të saj.

E gjithë kjo është në forcimin e NATO-s në rajon, kështu që nuk është për t’u habitur që Rusia është kundër. Ndërsa NATO në ish-Jugosllavi përqendrohet kryesisht në Shqipëri, Kosovë dhe Kroaci, Rusia po përqendrohet në Serbi dhe republikën serbe të Bosnjës, Republika Srpska. SH.B.A. ka një nga bazat e saj më të mëdha ushtarake në Kosovë, Camp Bondel. Dhe si kundërpërgjigjie Rusia dëshiron të krijojë një bazë ushtarake në Republikën Serbe të Bosnjës.

Rusia i jep Serbisë tanke dhe avionë luftarakë

Meqenëse serbët janë ekonomikisht më të dobët se anëtarët e BE të rajonit, Moska u jep atyre armë: Serbia mori, përveç tankeve të përmendura më lart, gjashtë bomba të tipit MiG 29, ndërsa Bjellorusia shtoi tetë të tjerë. Dorëzimi i fundit ishte në shkurt të këtij viti. Serbia tani – me modernizimin e avionëve të përfunduar është forca ajrore më e fortë në rajon.

Avionët dhe tanket janë dhurata, por gjithsesi ato kushtojnë.

Sipas njoftimeve të mediave, vetëm Beogradi duhet të paguajë 185 milion dollarë për modernizimin e avionëve. Sistemet e mbrojtjes ajrore të tipit BUK 2 dhe BUK 3 duhet të ndiqen.

Serbia harxhon më shumë para për blerjet e armatimit nga vendet e ish-Jugosllavisë – duke kapur shifrën e 731 milionë dollarë në vitin 2017.

Shqipëria u rendit e dyta me 168 milion dollarë. Nëse dikush përfshin planet e Kosovës për të shpenzuar 98 milion dollarë vitin e ardhshëm në ushtrinë e saj të planifikuar (forca e synuar 5000 ushtarë), atëherë faktori shqiptar peshon shumë në bilancin e balancës ushtarake në Ballkan.

Gara e re e armëve është gërshetuar me argumente politike. Shqipëria dhe Kosova kanë vendosur për një bashkim doganor dhe po rriten së bashku ekonomikisht. Në Serbi, kjo shihet si një përpjekje për të krijuar një “Shqipëri të Madhe” – një term me të cilin qeveria shqiptare i pëlqen të provokojë.

Për më tepër, ekziston ende ideja e Presidentit serb Vuçiç dhe kosovarit Hashim Thaçi që po përpiqen për të zgjidhur konfliktin e Kosovës politikisht me anë të një shkëmbimi territoresh – Luginës së Preshevës me popullsi shqiptare me atë të Mitrovicës në veri të Kosovës. Kjo nga ana tjetër mund të çojë në efekte domino – siç është ndarja e Bosnjës. Ose edhe një ndarje në Maqedoni, ku jetojnë shumë shqiptarë.

Pikërisht për shkak se idetë e tilla mbajnë shumë potencial për konflikte, BE po përpiqet ta shuajë këtë debat. Për momentin, tema nuk është më në rendin e ditës. Sidoqoftë, SH.B.A., duket se është e hapur për një shkëmbim tokash nëse sjell stabilitet në afat të gjatë. Gjë nuk është ende jashtë tryezës.

Çfarë është e sigurt, sidoqoftë, është se sa më shumë të rinovohen të gjithë ata që përfshihen, aq më shumë bëhen konflikte politike potencialisht të rrezikshme në rajon.

Marrë dhe përkthyer nga Welt.de

(k.m/dosja.al)

Tirana është boshatisur për ditët e pushimit. Cilën nga ritet e shenjta po ndiqni:

View Results

aktualitet aktualitet forcat ushtarake konfliktet ne ballkan shqiperia forcat ushtarake konfliktet ne ballkan shqiperia

Sondazh

Poll
Aktualitet 31 Korrik 2019, 11:58

GJERMANI– Një 33-vjeçar nga Kosova është arrestuar nga policia gjermane pasi ishte dëbuar një vit më parë.Ai u ndalua nga policia gjermane pasi ishte duk...

Mbahet seanca plenare e radhës në Kuvend, deputetët e PD-së largohen të gjithë nga salla

Mbahet seanca plenare e radhës në Kuvend, deputetët e PD-së largohen të gjithë nga salla

Vdekja e Gert Bogdanit, nis me 1 minutë heshtje seanca e sotme plenare

Përfundojnë homazhet në Kuvend, ish-deputeti Gerti Bogdani përcillet për në banesën e fundit

Peleshi në homazhe për Gerti Bogdanin: Djalë i shkëlqyer dhe politikan model

Homazhet për ndarjen nga jeta të Gerti Bogdanit/Liri Berisha: Për Edlirën sot detyra shumë të rënda

Argita Malltezi dhe Liri Berisha marrin pjesë në homazhet në nder të ish-deputetit Gerti Bogdani

Bashkëshortja e përlotur, deputetët e PD-së mbërrijnë me lule, homazhet në nder të Gerti Bogdanit

Berisha: Anëtarët e organizatës kriminale SPAKU i Partisë janë bërë më vrasës se vrasësit

Berisha: Procesi i privatizimit të Klubit Partizani është i zhvilluar në mënyrën transparente

Berisha: SPAK i partisë fsheh emrat e ministrave socialistë që propozuan tjetërrsimin e pronësisë

Berisha: Prokuroria private e Ramës fsheh të vërtetën se procesi i privatizimit të Klubit Partizani

Ndarja nga jeta e ish-deputetit Bogdani/ Berisha në konferencë për mediat mban një minutë heshtje

Ndarja nga jeta e Gerti Boganit, Komisioni Mandateve ndërpret mbledhjen, Bardhi: Lajm tronditës!

Berisha i përgjigjet Ramës: Në çdo zgjedhje të lirë, do të marrë ato që mori Ramiz Aliaj

Jamarbër Malltezi dhe Argita paguan shpenzimet shëndetësore dhe gjyqësore të tij, Berisha

Berisha: Rama e ndryshoi destinacionin pa asnjë kërkesë nga pronarët dhe nga institucionet

Berisha: SPAK fshehu dokumentin që tregonte se Edi Rama ndryshoi destinacionin e zonës

Berisha: SPAK shkon deri aty sa të më shpallin mua si kryetar të Bashkisë së Tiranës

"Puç parlamentar!" Mandati i Xhaçkës/ Vokshi: Ka rënë shteti! Keni vënë grupin e PS mbi GjK

PS rrëzoi Kushtetuesen për mandatin e Xhaçkës, Peleshi: S’lidhet me emrin e një deputeteje

Interpelanca për aksin Thumanë- Kashar/ Balluku: Rrugë e kategorisë A! Ka rrugë alternative

PD homazhe për 26-vjetorin e vrasjes së Azem Hajdarit, ndërpritet për një orë seanca plenare

Shtyu gazetarët në nisje të seancës, Majko: I kërkoj ndjesë sidomos gazetares që ishte shtatzënë

Salianji: Po gjeti një raport prej meje për t’iu shmangur përballjes me këta unë e lë mandatin!

"Nuk kishe kallëzuar Olsi Ramën, por.." Rama- Bardhit: Pres kur SPAK të nxjerrë të vërtetën

"Turp që duartrokisni fjalorin e tij", Vokshi- Spiropalit: Përjashtoni dhe merrni masa për Ramën

"Jeni qeveria e plehrave dhe e korrupsionit",Bardhi:Çështja e mbetjeve të rrezikshme nuk do harrohet

Bardhi-Ramës: Nuk dhe asnjë përgjigje, ku do i çosh mbetjet, si do i përpunosh?

Bardhi lexon përgjimet e Sky ECC: Do ta them unë kush e emëroi drejtorin e policisë në Shkodër

Rama:Vetëm në fantazinë e atyre që nuk e kanë haberin e punëve të shtetit bëhen analiza të ngarkesav

U pyet nëse ndihej i rrezikuar nga listat e hapura, nxehet Majko, shtyn me forcë mikrofonat

"Akuza ekstreme nga goja shumë tellallëshe",Rama:Mallrat në kontenierë nuk janë mbetje të rrezikshme

Interpelanca me Ramën për mbetjet toksike/ Bardhi: Si u lejuan të eksportohen nga porti i Durrësit?

"Mjekësia falas është farsë e maxhorancës"/ Vokshi: Po përpiqet të shtihet në dorë Urdhri i Mjekut

"Merrni masa urgjente", Açka: Më keni emëruar anëtare të Komisionit të Edukimit pa më pyetur!

"Ndryshimi i ligjit për Gardën, me sponsorizim", Bardhi-Spiropalit: Ngrini një komision etike!

Berisha pasi doli nga SPAK: Kandidat për kryeministër jam unë

A do të ketë zbutje të masës së sigurisë pas komunikimit të akuzës? Flet Berisha

Berisha tregon çfarë pa në SPAK: Ishte ora 500 mijë euro e qëndisur me diamante

“Lironi doktorin”- Sali Berisha mbërrin në SPAK, hipën në makinë dhe i përshëndet me dy gishta

Berisha mbërrin në SPAK, mbështetësit e presin me ovacione

Berisha pritet të paraqitet në SPAK, policia "blindon" Pokurorinë e Posaçme

Berisha del për herë të parë nga banesa që prej 15 janarit: Më i motivuar se kurrë

Doktori rrëfen dashurinë e parë në gjimnaz, Rama nuk e kalon pa batuta: Sot e mora vesh që je qejfli

Rama:Nuk mund t’i gënjejmë gjyshërit duke thënë nëse na jepni votën do jua bëjmë pensionin 500 euro

Rama: Ambicia jonë është që PS 2023 të jetë partia e 1 milion shqiptarëve aktivë!

Mblidhet Kryesia e re e PS-së, Rama prezanton platformën "Deputeti që Duam"

“Ju na bëni krenarë ditë për ditë!" E reja nuk përmbahet para Ramës: Je himni ynë!

Shehu për Aktin Normativ për Urdhrin e Mjekut: Antikushtetues, si në kohën e Enver Hoxhës

Bardhi pyet Ministrin e Financave: Pse dyfishuat vlerat e tre projekteve të përcaktuara më para