LIVE UPDATES
Aktualitet

Gara e heshtur për armatime/ Polonia pesha e rëndë e rajonit, gazeta Gjermane: Shqipëria dhe Kosova, po rriten së bashku

31 Korrik 2019, 13:02 Nga DOSJA
Gara e heshtur për armatime/ Polonia pesha e rëndë e rajonit,

GJERMANI– Në Evropën juglindore mund të blini armë si kurrë më parë. Ndërkohë, tensionet midis grupeve etnike armiqësore janë në rritje. Në të gjitha këto, Rusia po bashkon forcat në maksimumin e aftësisë së saj duke e shtuar potencialin për konflikte në periferi të BE-së.

Një më 26 korrik Rumania njoftoi se kishte ndaluar një transfertë armësh të nisur nga Rusia drejt Serbisë. Ngarkesa ishte një arsenal i vërtëtë që përbëhet nga mjete të modernizuara: 30 tanke; T-72 dhe 30 makina të blinduara. Një dhuratë modeste e popullit rus për serbët.

Rumania ndaloi transportin për shkak të sanksioneve aktuale të BE kundër Rusisë pas pushtimit të gadishullit të Krimesë në vitin 2014. Por rusët nuk u ndalën duke i çuar me avionë tanket për në Serbi – mbi hapësirën ajrore të Hungarisë, kreu i shtetit të të cilit Viktor Orbán gjithmonë përpiqet për marrëdhënie të mira me presidentin rus Vladimir Putin.

Më pas presidenti serb Aleksandër Vuçiç shprehimisht falënderoi Putinin më 29 korrik sepse ai kishte “forcuar forcën luftarake të Serbisë”.

Kjo është eksploziv – sepse Serbia mbështetet tek Rusia një vend që ka treguar në Ukrainë vullnetin për të rritur sferën e vet të ndikimit me forcën e armëve.

Për më tepër, Serbia drejtoi luftëra kundër Kroacisë dhe Kosovës nën diktatorin e atëhershëm Slobodan Miloseviç duke ndihmuar edhe serbët në Bosnje.

Kjo gjë tingëllon kërcënuese pasi qeveria serbe ka njoftuar se do të sulmojë Kosovën nëse është e nevojshme, pasi edhe kjo e fundit do të krijojë ushtrinë e saj. Krijimi i një ushtrie nga Kosova ka sjellë edhe fuqizimin e asaj serbe.

Polonia është pesha e rëndë e rajonit

Polonia, Hungaria dhe Bullgaria po modernizojnë me shpejtësi arsenalin e tyre të vjetëruar të stilit Sovjetik. Të gjitha vendet e rajonit kanë programe afatgjata të armatimit, në varësi të vendit nga 2014 ose 2017 deri në 2026 apo edhe 2030.

Këto vende janë gjithashtu anëtare të NATO-s. Ata i blejnë armët e tyre të reja në ekuilibër të mirë politik pjesërisht në SH.B.A. dhe pjesërisht në BE. Mëgjithatë Polonia është pesha e rëndë e rajonit. Vendi ka rritur masivisht shpenzimet e tij ushtarake – në vitin 2017 u shpenzuan dhjetë miliardë, ndërsa në 2018 plot dymbëdhjetë miliardë dollarë. Tani është një nga të paktët anëtarë të NATO-s që plotëson mandatin e shpenzimeve për mbrojtjen e SHBA për dy përqind të Prodhimit të Brendshëm Bruto (PBB) të kërkuar nga Presidenti i SHBA Donald Trump. Deri në vitin 2030 Varshava dëshiron ta tejkalojë atë shifër dhe të shpenzojë 2.5 përqind të PBB-së së saj për armatime, veçanërisht për të blerë aeroplanët e fshehtë supermodern – dhe super-amerikan – F35.

Hungaria po konsideron gjithashtu blerjen e F35 dhe do të rrisë përsëri buxhetin e saj ushtarak me 20 përqind vitin e ardhshëm. Tanket gjermane të Leopardit dhe helikopterët e sulmit Airbus janë gjithashtu të njohura. Rumania ka rritur në mënyrë të ngjashme shpenzimet e saj të mbrojtjes: vetëm në vitin 2017, ajo dyfishoi shpenzimet e saj të mbrojtjes nga 2 miliardë në 4 miliardë dollarë. Dhe Kroacia dëshiron të blejë aeroplanët luftarakë amerikanë F-16 sa më shpejt të jetë e mundur për të zëvendësuar MiG 21-të e vjetëruara të saj.

E gjithë kjo është në forcimin e NATO-s në rajon, kështu që nuk është për t’u habitur që Rusia është kundër. Ndërsa NATO në ish-Jugosllavi përqendrohet kryesisht në Shqipëri, Kosovë dhe Kroaci, Rusia po përqendrohet në Serbi dhe republikën serbe të Bosnjës, Republika Srpska. SH.B.A. ka një nga bazat e saj më të mëdha ushtarake në Kosovë, Camp Bondel. Dhe si kundërpërgjigjie Rusia dëshiron të krijojë një bazë ushtarake në Republikën Serbe të Bosnjës.

Rusia i jep Serbisë tanke dhe avionë luftarakë

Meqenëse serbët janë ekonomikisht më të dobët se anëtarët e BE të rajonit, Moska u jep atyre armë: Serbia mori, përveç tankeve të përmendura më lart, gjashtë bomba të tipit MiG 29, ndërsa Bjellorusia shtoi tetë të tjerë. Dorëzimi i fundit ishte në shkurt të këtij viti. Serbia tani – me modernizimin e avionëve të përfunduar është forca ajrore më e fortë në rajon.

Avionët dhe tanket janë dhurata, por gjithsesi ato kushtojnë.

Sipas njoftimeve të mediave, vetëm Beogradi duhet të paguajë 185 milion dollarë për modernizimin e avionëve. Sistemet e mbrojtjes ajrore të tipit BUK 2 dhe BUK 3 duhet të ndiqen.

Serbia harxhon më shumë para për blerjet e armatimit nga vendet e ish-Jugosllavisë – duke kapur shifrën e 731 milionë dollarë në vitin 2017.

Shqipëria u rendit e dyta me 168 milion dollarë. Nëse dikush përfshin planet e Kosovës për të shpenzuar 98 milion dollarë vitin e ardhshëm në ushtrinë e saj të planifikuar (forca e synuar 5000 ushtarë), atëherë faktori shqiptar peshon shumë në bilancin e balancës ushtarake në Ballkan.

Gara e re e armëve është gërshetuar me argumente politike. Shqipëria dhe Kosova kanë vendosur për një bashkim doganor dhe po rriten së bashku ekonomikisht. Në Serbi, kjo shihet si një përpjekje për të krijuar një “Shqipëri të Madhe” – një term me të cilin qeveria shqiptare i pëlqen të provokojë.

Për më tepër, ekziston ende ideja e Presidentit serb Vuçiç dhe kosovarit Hashim Thaçi që po përpiqen për të zgjidhur konfliktin e Kosovës politikisht me anë të një shkëmbimi territoresh – Luginës së Preshevës me popullsi shqiptare me atë të Mitrovicës në veri të Kosovës. Kjo nga ana tjetër mund të çojë në efekte domino – siç është ndarja e Bosnjës. Ose edhe një ndarje në Maqedoni, ku jetojnë shumë shqiptarë.

Pikërisht për shkak se idetë e tilla mbajnë shumë potencial për konflikte, BE po përpiqet ta shuajë këtë debat. Për momentin, tema nuk është më në rendin e ditës. Sidoqoftë, SH.B.A., duket se është e hapur për një shkëmbim tokash nëse sjell stabilitet në afat të gjatë. Gjë nuk është ende jashtë tryezës.

Çfarë është e sigurt, sidoqoftë, është se sa më shumë të rinovohen të gjithë ata që përfshihen, aq më shumë bëhen konflikte politike potencialisht të rrezikshme në rajon.

Marrë dhe përkthyer nga Welt.de

(k.m/dosja.al)

Tirana është boshatisur për ditët e pushimit. Cilën nga ritet e shenjta po ndiqni:

View Results

aktualitet aktualitet forcat ushtarake konfliktet ne ballkan shqiperia forcat ushtarake konfliktet ne ballkan shqiperia

Sondazh

Poll
Aktualitet 31 Korrik 2019, 11:58

GJERMANI– Një 33-vjeçar nga Kosova është arrestuar nga policia gjermane pasi ishte dëbuar një vit më parë.Ai u ndalua nga policia gjermane pasi ishte duk...

Aksident tek Zogu i Zi në Tiranë, një i plagosur

Aksident tek Zogu i Zi në Tiranë, një i plagosur

Ku e dinte?Arrestimi i sekretares së Ministrisë së Shëndetësisë,Rama: Si mund të ndodhë? Na vë në...

'Bashkëshortja e tij ka kriza shëndetësore'/ Avokati: Plotësoi 5 kushte për t'u liruar

'Është dita e fundit e durimit...'/ Lirimi i Tahirit, Berisha: U bë me urdhër nga Rama

Kallëzimet për zgjedhjet vendore, Flamur Noka 1 orë në SPAK: Do më shihni më shpesh këtu

'Nesër publikojmë provat'/ Berisha KQZ-së:Dorëzoni dokumentet për farsën zgjedhore, Rama po i pengon

Basha: Nuk jam bërë pishman për përjashtimin e Berishës.

Aksidenti i rëndë në Ksamil/ Motori me dy persona përplaset me makinën,

"Vjen erë e peshkut të para një jave", Basha për kompetencat e presidentit

Shkojnë t’iu shembin banesën në Vlorë, Policia i tërheq zvarre

Basha: Marrëveshja Berisha-Rama e 2008-ës dëmtoi bashkëjetesës demokratike.

“Maskat” grabisin banesën e biznesmenit në Lushnje, marrin paratë dhe bizhuteritë

Tensionet në veri/ Vuçiç 'mobilizoi' ushtrinë, Rama: Shfaqje e pabesueshme, ushtria ZERO fuqi....

Aksident në Lushnje/ Makinat përplasen e përfundojnë në trotuar, plagoset taksisti dhe mësuesja

A do garosh për kreun e PD? I riu "ia përplas" Bashës faktet, ish-kreu i PD: Do e marrësh vesh

"O besprem"/ Lulzim Basha përballet me KRITIKUN, ish-kreu i PD e fton: Hajde se unë nuk shaj...

A do garosh për kreun e PD? I riu "ia përplas" Bashës faktet, ish-kreu i PD: Do e marrësh vesh

I shpallur në kërkim për tentativë për vrasje lokalizohet, kapet dhe vihet në pranga 23-vjeçari.

“E dashuroj, e dua shumë”/ E reja nga Korça ia shpreh NDJENJAT Edi Ramës në mes të turmës

Analiza e zgjedhjeve, Berisha: Faza tjetër do ketë seriozitetin më të madh, mblidhni çdo fakt

Berisha:U bë përpjekje antikushtetuese nga mafia shtetërore shqiptare e ndërkombëtare për të shuar..

Vokshi kallëzim penal në SPAK për kryebashkiakun e Kuçovës dhe Salillarin

Turistët ndalojnë Ramën në Gjirokastër

Shkrihet Akademia e Studimeve Albanologjike, senati: Këtu diçka po lëviz, ka një tendencë, por…

Habib Rexha del para gjykatës së Durrësit!

Lezhë, gjenden 3 mijë fidanë kanabis të mbjellë në kubikë, në fshatin Ungrej, ende nuk dihen autorët

Sherr mes të dehurve në Vlorë, njëri goditet me shishe në kokë

PLAGOSET me armë zjarri 24-vjeçari në Kuçovë/ Në kërkim 4 autorët

Aksident në Tiranë, “Audi” përplaset me taksinë

Elbasan/ Do të vriste një të dënuar për drogë me të cilin kishte bërë sherr, në kërkim 23-vjeçari!

Pastori Akil Pano fiton gjyqin kundër komunitetit LGBT për nismën ‘Prindin 1 dhe Prindin 2’

Lexon denoncimin, Berisha: Dan Hutra, vrasësi i grave ka mbledhur vota për Rakip Sulin.

Shkodër, sekuestrohet parcela me 1437 rrënjë kanabis, 2 në pranga dhe 2 në kërkim

Shpërthim tritoli në një fasoneri në zonën e Freskut, dëme të shumta materiale

Përmbytet Lezha për 5 minuta

'Acarohet' Felaj, gafa e drejtueses së Kuvendit: Vari lesht

Rikthimi i Bashës në krye të PD, Berisha: Vegël në duar të Ramës

Rama "falenderon" opozitën: Rezultati i zgjedhjeve është edhe vepra juaj Rama kundër maxhorancës….

Rama-Dash Sulës: Vdeksha unë për ty o jetimi im

Bardhi i drejtohet Ramës: Pushtetin ta dhanë Doshi e Dako të shpallur non grata, ti je llumi…

Sula: Çfarë kemi bërë të na rritet rroga? Turp më të madh ska

Tabaku: Punon shqiptari dhe pasurohet oligarku

Dibër/ Mbytet tragjikisht një 13 vjeçar në liqenin e fshatit Shumbat, banorët: Pamë çorapen dhe….

Lëvizja Bashkë i pret rrugen Ahmetajt ne protesten para Kuvendit

Rritja e pagave të deputetëve e ministrave,Qorri:Rroga e tyre 39 herë më e madhe se e pensionistit

Zgjedhjet vendore, Rama takim me Glover

'Zoti kryetar'/Basha i ndërhyn të riut: Të lutem, unë s'jam më kryetar, mu drejtoni Basha ose Lulzim

Përfundon mbledhja e PD-së/ Do e pranojë drejtimin e partisë? Tabaku: Të mos përsëriten gabimet...

Dështimi në 14 maj, deputeti Sula: E pafalshme! Po nuk u bashkuam jemi të marrë fund

PD pa kryetar, Xhaferaj dhe Korreshi me një mendim: Nuk duhet të kandidojë as Berisha dhe as Basha