LIVE UPDATES
Bota

"Evropa në dilemë"/ Analiza: A është koha për të vendosur shërbimin e detyrueshëm ushtarak?

Agresioni rus në Ukrainë në vitin 2022 e kapi Evropën në befasi dhe frika për fuqinë e NATO-s u rrit më tej pasi presidenti i SHBA-së Donald Trump “përmbysi” aleancën transatlantike, duke thënë se Evropa duhet të kujdeset për sigurinë e saj.

16 Mars 2025, 14:01 Nga E. D
"Evropa në dilemë"/ Analiza: A është koha për
foto ilustruese

EVROPË- Të frikësuar nga perspektiva e shkëputjes së sigurisë së SHBA-së dhe tre viteve të luftës së Moskës kundër Ukrainës, vendet evropiane po debatojnë për vendosjen e shërbimit të detyrueshëm ushtarak për të rritur mbrojtjen e tyre përballë agresionit rus. Agresioni rus në Ukrainë në vitin 2022 e kapi Evropën në befasi dhe frika për fuqinë e NATO-s u rrit më tej pasi presidenti i SHBA-së Donald Trump “përmbysi” aleancën transatlantike, duke thënë se Evropa duhet të kujdeset për sigurinë e saj.

“Ushtria ruse sot është më e madhe dhe më e mirë se në 24 shkurt 2022. Rusët kanë qëllime armiqësore kundër shteteve baltike dhe krahut lindor të BE-së”, tha Alexandr Burilkov, studiues në Institutin e Shkencave Politike (IPW) në Universitetin e Heidelberg.

Sipas një studimi të Burilkov, bashkëautor për institutin e mendimit Bruegel dhe Institutin Kiel, Evropa mund të ketë nevojë për 300,000 trupa të tjera për të penguar agresionin rus, përveç 1.47 milionë personelit ushtarak në detyrë aktive. Dhe nga Parisi në Varshavë, liderët kanë kërkuar të rrisin shpenzimet e mbrojtjes përballë kërcënimeve të SHBA-së për të tërhequr garancitë evropiane të sigurisë.

Por shumë vende, duke përfshirë Francën dhe Britaninë, kanë luftuar me rekrutimin dhe mbajtjen e trupave. Rifutja e një forme shërbimi kombëtar i detyrueshëm ose vullnetar mund të jetë edhe më i vështirë. Sipas një sondazhi të YouGov, shumica e njerëzve në Francë (68%) dhe Gjermani (58%) mbështesin shërbimin e detyrueshëm ushtarak për të rinjtë.

Italianët dhe britanikët janë të ndarë, ndërsa shumica e spanjollëve (53%) janë kundër. Por studimet tregojnë gjithashtu se shumë evropianë nuk janë të përgatitur për të mbrojtur vendet e tyre në fushën e betejës.

“Në një shoqëri liberale, vendosja e kufizimeve ushtarake është bërë pothuajse e pamundur për t’u zbatuar. Për sa kohë që nuk ka pushtim të territorit, pranimi i kostove politike të vendosjes së sanksioneve ndaj atyre që nuk respektojnë thirrjen duket e paimagjinueshme”, tha Benedikte Cheron, ekspert francez që studion lidhjet midis shoqërisë dhe forcave të armatosura.

Pas Luftës së Ftohtë, shumica e vendeve evropiane i dhanë fund rekrutimit të detyrueshëm. Vetëm nëntë vende Greqia, Qipro, Austria, Zvicra, Danimarka, Estonia, Finlanda, Norvegjia dhe Turqia nuk e pezulluan kurrë atë. Lituania vendosi shërbimin e detyruar në vitin 2015, një vit pasi Rusia aneksoi Krimenë. Suedia ndoqi shembullin në 2017 dhe Letonia në 2023.

Por duke pasur parasysh kostot politike dhe ekonomike, shumica e pesë shpenzuesve më të mëdhenj evropianë të NATO-s Franca, Gjermania, Britania e Madhe, Italia dhe Polonia nuk po planifikojnë ta bëjnë të detyrueshme pjesëmarrjen në forcat e armatosura. Megjithatë, Polonia e cila i dha fund rekrutimit në vitin 2008, kohët e fundit njoftoi planet për të ofruar trajnime ushtarake për 100,000 civilë në vit, duke filluar nga viti 2027.

Skema do të jetë vullnetare, por autoritetet po planifikojnë një sistem motivesh dhe stimujsh”, tha kryeministri Donald Tusk.

Ndërkohë, kancelari i mundshëm i ardhshëm i Gjermanisë, Friedrich Merz, ka thënë se ai favorizon rikthimin e një “viti të detyrueshëm”, në të cilin të rinjtë mund të kryejnë shërbime ushtarake ose komunitare. Raportohet se në Britani, ushtarakët e fundit kombëtarë u çmobilizuan në vitin 1963 dhe qeveria nuk planifikon të ndryshojë kursin.

“Ne nuk po shqyrtojmë rekrutimin, por, sigurisht, kemi njoftuar një rritje të madhe në shpenzimet e mbrojtjes”, tha ministri i Zyrës së Kabinetit, Pat McFadden.

Në Francë, ku shërbimi i detyrueshëm ushtarak përfundoi në vitin 2001, presidenti Emmanuel Macron ka kërkuar mënyra për të inkurajuar të rinjtë të shërbejnë. Në komentet për gazetarë, ai tha se Franca nuk kishte më “logjistikë” për të kthyer shërbimin e detyrueshëm, por ai donte “të shikonte mënyra për të mobilizuar civilët” dhe do të bënte një njoftim në javët e ardhshme.

Rikthimi i shërbimit të detyrueshëmdo të nënkuptonte transformimin e një pjese të madhe të ushtrisë”, tha historiani ushtarak francez Michel Goya.

Në Itali, ministri i Mbrojtjes Guido Crosetto ka përjashtuar mundësinë e rikthimit të shërbimit kombëtar, por është shprehur në favor të një force rezervë. Ndryshe, studiuesit thonë se politikanët e Evropës Perëndimore duhet të mësojnë nga vendet nordike dhe baltike, veçanërisht Finlanda dhe Suedia. Finlanda, e cila ndan një kufi të gjatë me Rusinë dhe u pushtua nga Bashkimi Sovjetik në vitin 1939, ka një nga forcat rezervë më të mëdha në Evropë.

“Ndarja lindje-perëndim është ende një problem. Pak njerëz në Evropën Perëndimore janë të gatshëm të luftojnë. Bindja e evropianëve për të dalë vullnetarë do të kërkonte fushata avokuese. Ekziston gjithashtu një marrëdhënie midis nëse njerëzit e shohin luftën si të fitueshme dhe nëse duan të shërbejnë, kështu që përmirësimi në mënyrë dramatike i aftësive ushtarake evropiane do t’i bëjë njerëzit më të sigurt”, tha Burilkov.

evrope

Sondazh

Poll

Rama: Është status dinjiteti dhe qytetarie europiane që ky popull nuk e ka patur kurrë

Rama: Është status dinjiteti dhe qytetarie europiane që ky popull nuk e ka patur kurrë

Rama në Shkodër: Më vinte t’ju ulesha në gjunjë për t’ju kërkuar besimin

Rama: Sot kur erdha nuk u ndjeva sikur po hyja në Kandahar...

Rama në Shkodër: Gjysma e burrave, të rinjtë dhe shumica e grave mbështesin PS-në

Rama takim me gratë dhe vajzat në Shkodër: Përpiqen tani të më fusin në sherr me të gjithë burrat!

Pamjet e sherrit mes Xhelal MziuT, nipit të tij dhe punonjësit të bashkisë Bulqizë

Berisha: Aty zbulova se e-Albania ishte kthyer në një kurth të tmerrshëm

Rama-bizneset 3

Incidenti në Dibër, Berisha: Ishte provokacion i ulët i Klosit dhe militantëve socialist ndaj Mziut

Rama në Shkodër: Para pak ditësh, arkivi i Marubit u vulos si pasuri botërore

"Deri në 2029 biznesi i vogël ka zero taksë", Rama: Tavani nuk do të ndryshohet

Rama-bizneset 2

Rama për bizneset

Oratoria e kandidates socialiste në Belsh

"Pensionet janë qesharake"/ Berisha nga Saranda: Shqiptarët janë vjedhur si askush tjetër në Europë

Zhupa në Sarandë: Kemi një program nga më të mirët, Rama do ta marrë përgjigjen e merituar në 11 maj

Rama nga Gramshi: Dikur ai ishte i çarmatosur, sot po vendos drejtësi me “shpatën” që i dhamë ne!

Rama nga Gramshi: Duhet të bëjmë përpjekje që sa më shumë njerëz të na bashkohen

Integrimi në BE/ Rama në Belsh: Po zbatojmë profecinë e Skëndërbeut dhe amanetin e rilindasve

Rama e mbyll me batuta me të riun në Belsh: Do Zoti të është futur ndonjë gjë në kokë se pashë...

Rama nga Belshi: 11 maji historike për BE! Nëse nuk kapet 2027 për negociatat

"Unë e shijoj një vajzë se ma ka sjellë gruaja!" Këngëtarja-Ramës: Më vjen keq që nuk keni vajzë

Rama batuta me të rinjtë në Belsh: S’e kishte mendjen se po dëgjonte çfarë po i thoshte zoçka!

Rama takim me të rinjtë në Belsh: Vetëm një tifoz i një partie s’mund t’i shikojë…

Berisha: Edi Rama ngjason me atë hajdutin që vjen dhe të bën për të qeshur

Berisha: 4-vjeçari që vjen në mënyrë absolute do e çojë pronën tek i zoti

Rama takim me bizneset: Me rrëzimin e taksës së sheshtë, kemi kursyer 140 milionë euro çdo vit!

Rama në Elbasan: Fiskalizimit do t’i mbivendoset Inteligjenca Artificiale

Ministrja Ibrahimaj tregon tre pikat ku bazohet paketa "Paqja Fiskale"

Rama i drejtohet Llatjas: Mos i bëj presion me sy, duhet ta kishe bërë atë

"Altin Dumani nuk thërriste dot njeri se nuk e kishte shpatën", Rama: Drejtësinë e armatosëm ne

Rama: Nuk kam ofenduar asnjë burrë dibran, përkundrazi do i shikoni në zgjedhje

"Beteja politike është dyluftim me mjete paqësore",Rama:Politika bëhet me fjalë dhe me gjuhën shpatë

Rama: Fushata jonë e ka një çështje thelbësore, anëtarësimin në BE

"Nuk pyetën këta për fëmijët kur më nxorën mua lakuriq",Rama:Ilir Vrenozi,lideri i vërtetë i kënetës

Rama: Këta që thonë se fushata e PS është tallava janë përbuzës të kulturës shqiptare

"Flitet për gjuhën time", Rama: Ka vetëm një gjë që thashë gabim dhe kam kërkuar ndjesë!

Ezani i ndërpret fjalën/ Rama ndalon: Ta respektojmë!

"Vetëm me gratë po e mund Rama kënetën"/ Kryeministri nga Berati: Kaq sa jeni ju këtu

Rama nga Poliçani:Thonë "e ka gjysmën e qeverisë në qeli"! Ju kujtohet kur ju thoja ma jepni timonin

Rama: Do të krijohet një unazë që do të sjell më tepër investime dhe turizëm

Rama ironizon partitë e reja: Këta më kujtojnë Suden, Xhaferrin dhe Vehbiun!

"Ilir Vrenozi lideri i vërtet i PD-së"/ Rama: E ekzaltoi gjithë sallën kur përmendi erotizmin tim

Rama nga Skrapari: Dera e BE-së nuk hapet kollaj

"Altin Dumani nuk erdhi dje nga materniteti!" Rama në Skrapar: Ju këtu jeni specialistë për politikë

Rama nga Skrapari: Reformën në drejtësi e donim dhe e sollëm ne...

"Të thajmë kënetën që është bërë një pengesë!" Rama në Skrapar:Më 11 maj të shtyjmë Shqipërinë në BE

Rama në Skrapar: Shiu, oguri i bereqetit për mandatin e katërt

Berisha: Siguria në shkolla prioritet, orari në shkolla do të jetë 8 orë, që fëmijët të ushqehen

Berisha: Ne do e ndryshojmë atë dhe reformën territoriale