LIVE UPDATES
Aktualitet

Autoritetet bëjnë një vesh shurdh ndaj e gjuetisë së paligjshme brenda lagunës në Kune-Vain

Të shtënat mbi shpendët shtegtarë në zonën e mbrojtur të lagunës së Kune-Vainit oshëtinë edhe këtë dimër, por Policia e Shtetit dhe Administrata e Zonave të Mbrojtura mohojnë t’i kenë dëgjuar.

3 Shkurt 2023, 16:32 Nga k.m.
Autoritetet bëjnë një vesh shurdh ndaj e gjuetisë së
Foto ilustruese

Erald Xeka nuk është hetues me profesion por kjo nuk e ndalon të bie në gjurmët e gjuetisë së paligjshme – apo vrasjeve siç u referohet ai, sa herë që viziton zonat e mbrojtura ligatinore në bregdetin verior të detit Adriatik gjatë dimrit. Kur ornitologu nga Tirana udhëtoi të dielën e tretë të Janarit – në ditën e dytë të Censusit Ndërkombëtar të Shpendëve Ujorë që u zhvillua në Shqipëri si në 142 vende të botës, në lagunën e Kune-Vainit në Lezhë, Xeka e kuptoi se fauna ndjehej e rrezikuar nga gjahtarët.

“E kuptoj nga distanca që mbajnë shpendët”, tha ai, nërsa shtoi “shqetësimi i tyre është evident”.

Ndërsa numëronte shpendët në lagunë për ti radhitur numrat e tyre në census sipas specieve, Xeka dëgjoi të paktën 10 të shtëna me armë gjahu. Ndërkohë fshehur mes kallamishteve, ai pa edhe dy fushejza – vende fshehje për gjuetarët e paligjshëm. Ornitologu, i cili punon pranë Shoqatës Ornitologjike të Shqipërisë, AOS, zbuloi dhe një kurth të ngritur për të kapur shpendë të gjallë. Të gjitha shkeljet e moratoriumit të gjuestisë iu raportuan Administratës së Zonave të Mbrojtura, ADZM.

Xeka, i cili ka marrë pjesë në censusin e shpendëve që prej vitit 2015, thotë se ky ishte viti i parë që shikonte një situatë të tillë alarmuese në lagunën e Kune-Vainit.

“Në Shkodër çdo vit ka pas shenja të vrasjeve të paligjshme, por në Kune-Vain nuk kisha hasur më parë”, tha ia.

Shtimin e rasteve të gjuetisë së paligjshme e konfirmoi edhe një burrë nga Ishull Lezha që bisedoi me BIRN ndërsa kulloste bagëtinë në afërsi të lagunës, por që nuk donte të identifikohej me emër.

“Nuk mungojnë rastet që dëgjoj krisma armësh, kryesisht gjatë orëve të pasdites dhe sidomos në kohë me shi”, tha bariu, i cili shtoi se nuk e dinte nëse krismat vinin nga brenda apo jashtë lagunës.

“Thjeshtë kam dëgjuar krisma”, theksoi ai.

Të njëjtën dëshmi dha edhe Faiku, një peshkatar nga Fushë Kruja. Ai tregoi se vinte shpesh me grep në afërsi të lagunës dhe sëfundmi krismat ishin shtuar.

“Të them të drejtën gjatë kohëve të fundit krismat janë të shpeshta,” tha ai. “Nuk i kam parë, por vetëm dëgjuar krismat”, shtoi peshkatari amator.

E kontaktuar për këtë çështje, Drejtoria e Policisë Lezhë deklaroi se nuk ka patur asnjë sinjalizim për gjueti të paligjshme në lagunë.

“Ne monitorojmë dhe vetë, por kryesisht vihemi në lëvizje kur kemi indicie dhe njoftime”, tha zyra e shtypit e policisë.

Edhe Administrata e Zonave të Mbrojtura në Qarkun e Lezhës mohoi të kishte gjueti brenda rezervateve natyrore.

“Përsa i përket gjuetisë në lagunë është e ndaluar dhe nuk ka sezon për të”, tha Besiona Simoni Specialiste e ADZM Lezhë.

Simoni po ashtu dha edhe një shpjegim të saj për krismat.

“Në lidhje me krismat duke qenë se gjatë kësaj periudhe kapaciteti i ujit ka qenë jashtë normativave, ka bërë që të dalë në toka bujqësore dhe shpendët lëvizin nuk është se rrinë gjithë kohës në lagunë dhe për këtë mund të jenë dëgjuar krisma, por asnjëherë brenda lagunës” , tha ajo.

Që të shtënat të mos konsiderohen brenda lagunës mund të kenë kontribuar edhe kufizimi i sipërfaqes së mbrojtur me Vendim të Këshillit të Ministrave të janarit 2022.

Vendimi uli sipërfaqen e mbrojtur të ekosistemeve natyrore “Kune – Vain – Tale – Patok – Fushëkuqe – Ishëm”, shpallur rezervat natyror i menaxhuar (kategoria IV e zonave të mbrojtura), me më shumë se 1 mijë hektarë tokë. Xeka tha se ky kufizim dhe tjetërsimi i habitateve ishin një prej shqetësimeve kryesore të aktivistëve mjedisorë dhe organizatave për mbrojtjen e faunës së egër dhe biodiversitetit.

“Shqetësim kryesor mbetet edhe tjetërsimi i habitateve dhe ndërtimi i pakontrolluar në zonën e Kunes, Tales po ashtu edhe në lagunën e Patokut”, tha ai.

Që prej gati një dekade në Shqipëri ekziston një moratorium ndaj gjuetisë. Moratoriumi për ndalimin e gjuetisë u miratua fillimisht në mars të vitit 2014 për 2 vite, në vitin 2016 u zgjat edhe me 5 vite dhe më verë të vitit 2021 moratoriumi u shty edhe për pesë vite të tjera, deri në vitin 2025. Qëllimi i këtij ligji është ndalimi i ushtrimit të aktivitetit të gjuetisë, për përmirësimin e gjendjes së llojeve të faunës së egër, objekt gjuetie.

Megjithatë moratoriumi, siç ka gjetur BIRN edhe më herët pas intervistave me ekspertë e aktivistë të mjedisit, nuk i ka ndaluar vrasjet e paligjshme të shpendëve. Xeka tha se ndalimi i gjuetisë ka sjellë vetëm ndalimin e atyre gjuetarëve që respektojnë ligjin, por jo ata që angazhohen në “vrasje të paligjshme”. Ai theksoi se me kalimin e viteve masat e marra për të zbatuar moratoriumin u zbutën dhe vrasjet e shpendëve dhe kafshëve të egra janë shtuar.

“Vetëm moratoriumi nuk mjafton”, tha Xeka, ndërsa shtoi se ndalimi i gjuetarëve profesionistë u kishte lënë rrugë të lirë atyre që nuk zbatonin as ligjin dhe as rregullat etike të gjuetisë./BIRN

laguna kune-vain

Sondazh

Poll

'Nesër publikojmë provat'/ Berisha KQZ-së:Dorëzoni dokumentet për farsën zgjedhore, Rama po i pengon

'Nesër publikojmë provat'/ Berisha KQZ-së:Dorëzoni dokumentet për farsën zgjedhore, Rama po i pengon

Basha: Nuk jam bërë pishman për përjashtimin e Berishës.

Aksidenti i rëndë në Ksamil/ Motori me dy persona përplaset me makinën,

"Vjen erë e peshkut të para një jave", Basha për kompetencat e presidentit

Shkojnë t’iu shembin banesën në Vlorë, Policia i tërheq zvarre

Basha: Marrëveshja Berisha-Rama e 2008-ës dëmtoi bashkëjetesës demokratike.

“Maskat” grabisin banesën e biznesmenit në Lushnje, marrin paratë dhe bizhuteritë

Tensionet në veri/ Vuçiç 'mobilizoi' ushtrinë, Rama: Shfaqje e pabesueshme, ushtria ZERO fuqi....

Aksident në Lushnje/ Makinat përplasen e përfundojnë në trotuar, plagoset taksisti dhe mësuesja

A do garosh për kreun e PD? I riu "ia përplas" Bashës faktet, ish-kreu i PD: Do e marrësh vesh

"O besprem"/ Lulzim Basha përballet me KRITIKUN, ish-kreu i PD e fton: Hajde se unë nuk shaj...

A do garosh për kreun e PD? I riu "ia përplas" Bashës faktet, ish-kreu i PD: Do e marrësh vesh

I shpallur në kërkim për tentativë për vrasje lokalizohet, kapet dhe vihet në pranga 23-vjeçari.

“E dashuroj, e dua shumë”/ E reja nga Korça ia shpreh NDJENJAT Edi Ramës në mes të turmës

Analiza e zgjedhjeve, Berisha: Faza tjetër do ketë seriozitetin më të madh, mblidhni çdo fakt

Berisha:U bë përpjekje antikushtetuese nga mafia shtetërore shqiptare e ndërkombëtare për të shuar..

Vokshi kallëzim penal në SPAK për kryebashkiakun e Kuçovës dhe Salillarin

Turistët ndalojnë Ramën në Gjirokastër

Shkrihet Akademia e Studimeve Albanologjike, senati: Këtu diçka po lëviz, ka një tendencë, por…

Habib Rexha del para gjykatës së Durrësit!

Lezhë, gjenden 3 mijë fidanë kanabis të mbjellë në kubikë, në fshatin Ungrej, ende nuk dihen autorët

Sherr mes të dehurve në Vlorë, njëri goditet me shishe në kokë

PLAGOSET me armë zjarri 24-vjeçari në Kuçovë/ Në kërkim 4 autorët

Aksident në Tiranë, “Audi” përplaset me taksinë

Elbasan/ Do të vriste një të dënuar për drogë me të cilin kishte bërë sherr, në kërkim 23-vjeçari!

Pastori Akil Pano fiton gjyqin kundër komunitetit LGBT për nismën ‘Prindin 1 dhe Prindin 2’

Lexon denoncimin, Berisha: Dan Hutra, vrasësi i grave ka mbledhur vota për Rakip Sulin.

Shkodër, sekuestrohet parcela me 1437 rrënjë kanabis, 2 në pranga dhe 2 në kërkim

Shpërthim tritoli në një fasoneri në zonën e Freskut, dëme të shumta materiale

Përmbytet Lezha për 5 minuta

'Acarohet' Felaj, gafa e drejtueses së Kuvendit: Vari lesht

Rikthimi i Bashës në krye të PD, Berisha: Vegël në duar të Ramës

Rama "falenderon" opozitën: Rezultati i zgjedhjeve është edhe vepra juaj Rama kundër maxhorancës….

Rama-Dash Sulës: Vdeksha unë për ty o jetimi im

Bardhi i drejtohet Ramës: Pushtetin ta dhanë Doshi e Dako të shpallur non grata, ti je llumi…

Sula: Çfarë kemi bërë të na rritet rroga? Turp më të madh ska

Tabaku: Punon shqiptari dhe pasurohet oligarku

Dibër/ Mbytet tragjikisht një 13 vjeçar në liqenin e fshatit Shumbat, banorët: Pamë çorapen dhe….

Lëvizja Bashkë i pret rrugen Ahmetajt ne protesten para Kuvendit

Rritja e pagave të deputetëve e ministrave,Qorri:Rroga e tyre 39 herë më e madhe se e pensionistit

Zgjedhjet vendore, Rama takim me Glover

'Zoti kryetar'/Basha i ndërhyn të riut: Të lutem, unë s'jam më kryetar, mu drejtoni Basha ose Lulzim

Përfundon mbledhja e PD-së/ Do e pranojë drejtimin e partisë? Tabaku: Të mos përsëriten gabimet...

Dështimi në 14 maj, deputeti Sula: E pafalshme! Po nuk u bashkuam jemi të marrë fund

PD pa kryetar, Xhaferaj dhe Korreshi me një mendim: Nuk duhet të kandidojë as Berisha dhe as Basha

Basha rikthehet në PD? Alibeaj: Çdo kush ka të drejtë të kandidojë

Berisha: Rama bleu votat, per te 'Fajin e ka Saliu'

Marrëveshja me Britaninë për të burgosurit, Manja jep detaje: Është 2-vjeçare, por mund të rinovohet

Momenti ku Habib Rexha është larguar me vrap pasi ekzekutoi me armë zjarri Arjan Gosën.

Korreshi: Ore a ju marrin këta të dysheqeve? Se iu hap barku atyre per ne.