LIVE UPDATES
Bota

The Guardian: A po e bën më vdekjeprurëse koronavirusin ajri i ndotur? 

21 Maj 2020, 17:27 Nga DOSJA
The Guardian: A po e bën më vdekjeprurëse koronavirusin ajri i

BOTË- Pacientët e infektuar me Covid-19 kanë dy herë më shumë të ngjarë të kenë pasur sëmundje para-ekzistuese të frymëmarrjes dhe tre herë më shumë mundësi të kenë pasur probleme kardiovaskulare. Dhe studimet e cilësisë së ajrit kanë treguar që ndotja e ajrit dëmton zemrën dhe mushkër

Pra, a është ajri i ndotur, i cili tashmë vret të paktën 7 milion njerëz në vit, duke e bërë më vdekjeprurse pandeminë e koronavirusit?

“Ne nuk kemi prova që lidhen drejtpërdrejt me vdekshmërinë, por ne e dimë se nëse jetoni në ambjente ku ajri është i ndotur keni më shumë mundësi për t’u prekur më rëndë nga virusi,” tha Dr. María Neira, drejtorsha e shëndetit publik në Organizatën Botërore të Shëndetit.

Ndotja gjithashtu dobëson mushkëritë, duke e bërë potencialisht më të lehtë kapjen e virusit. Gjithashtu grimcat e ndotjes mund të ndihmojnë bartjen e virusit në distanca më të largëta. Këto gjetje fillestare shkaktojnë shqetësim dhe mund të luajnë një rol vendimtar për të na ndihmuar që të luftojmë përhapjen e pandemisë.

Një studim amerikan, në Universitetin Harvard, zbuloi se ndotja e ajrit është e lidhur me nivelet më të larta të vdekjeve nga Covid-19 në të gjithë vendin.  Në Itali, u zbulua koronavirus në mostrat e ajrit të ndotur dhe është duke u hetuar nëse kjo mund të bënte që virusi të udhëtonte në distanca më të gjata.

Një tjetër analizë e 120 qyteteve kineze e botuar në një revistë gjithashtu gjeti një lidhje të rëndësishme, midis ndotjes së ajrit me rastet e Covid-19, shkallën e vdekjeve dhe përhapjen e sëmundjes. Në Londër, studiuesit identifikuan një korrelacion midis nivelit të vdekjeve dhe ndotjes së ajrit në qarqe të ndryshme të qytetit.

Sidoqoftë, jo të gjithë shkencëtarët e ndotjes së ajrit pajtohen që kërkimi duhet të ndiqet me shpejtësi, teksa pandemia ende është duke u zhvilluar, por përkundrazi duhet të presim, qoftë me muaj apo vite, për të qenë të sigurt në rezultatet.

Prof Mark Goldberg, në Universitetin McGill në Kanada, i cili ka kritikuar studimin e Harvardit, tha:

Unë nuk kam asgjë kundër hipotezës që lidh ndotjen e ajrit dhe Covid-19, është shumë e besueshme. Por nëse bëni një studim të mbushur me paragjykime të mundshme, nuk po i bëni mirë publikut duke e botuar. Lobistët e karburanteve thjesht do të thonë: “Epo, pse duhet të besojmë atë që bëni ju?”

Prof Francesca Dominici, e cila drejtoi studimin në Harvard, nuk ra dakort: Unë mendoj se reagimi i përgjegjshëm nga një shkencëtar është t’i përgjigjet një pandemie duke bërë më të mirën që mundeni me të dhënat që kemi. Kritikat janë të gjitha absolutisht të vlefshme por janë shumë zhgënjyese sepse askush nga ne nuk po përpiqet të anashkalojë sistemin e rishikimit të kolegëve. Pasi të gjitha punimet tona do të rishikohen dhe, natyrisht, për të bërë legjislacionin e ri, puna duhet të jetë më e mirë. Ne e dimë këtë.  

Marrë nga: The Guardian

Përshtati në shqip: A.K.dosja.al)

1 vit nga zgjedhjet e 25 prillit si e shikoni gjendjen e vendit:

View Results

bota bota koronavirusi ne bote mark goldberg koronavirusi ne bote mark goldberg

Sondazh

Poll

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

VIDEO-VIRALE/ Po fliste në Rrugën e Salës, demokrati 'kapet mat' nga gruaja

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni