LIVE UPDATES
Bota

Një udhëtim me barinjtë e fundit nomadë të Greqisë

5 Mars 2021, 09:26 Nga DOSJA
Një udhëtim me barinjtë e fundit nomadë të Greqisë

Gjatë 53 viteve, Eleni Tzima dhe bashkëshorti i saj Nasos Tzimas i kanë ndërtuar kullotat e tyre ndërmjet një distance prej 150 kilometrash, midis kullotave verore e të izoluara në male e deri tek ultësira e shtëpisë ku dimërojnë.

Familja Tzimas është pjesë e një tradite mijëvjeçare të lëvizjes sezonale të bagëtisë. Por kjo traditë po vdes dhe ata janë disa nga të fundit që e praktikojnë ende.

Gjatë muajve të verës, çifti, të dy rreth të 80-ave, jetojnë në një kasolle të improvizuar, duke përdorur energjinë diellore për radion, celularët dhe ndriçimin. Ata janë ndër barinjtë më të moçëm që marrin pjesë në një udhëtim të përvitshëm të njohur si “diava”, në Parkun Kombëtar malor Pindus, pranë kufirit greko-shqiptar.

Zonja Tzima, e cila thotë se shëndeti i lig i burrit të saj nënkupton se udhëtimi i vitit 2020 me shumë gjasa ka qenë i fundit, e përshkruan jetesën e tyre si të vështirë por shpërblyese. “Ne rropatemi çdo ditë, nga mëngjesi e deri sa bie muzgu. Nuk kam bërë kurrë as edhe një ditë pushim, sepse bagëtia nuk pushon” thotë ajo. “Unë jam mësuar me klimën e ftohtë malore dhe qetësinë e verës në mal. Nuk e kam zgjedhur këtë jetë por nëse do të duhet ta bëja, do të ishte pikërisht kështu.”

Një trashëgimi e gjelbër, në zhdukje

Tradita mijëvjeçare e lëvizjes sezonale të bagëtisë praktikohet kryesisht nga grupet autoktone greke si dhe nga emigrantët nga Shqipëria e Rumania. Dikur shumë e përhapur, tradita e humbi popullaritetin e saj në vitet 60-‘70, kur nisi të jetësohet teknologjia e re bujqësore.

Në 2019-ën, UNESCO e quajti këtë traditë një “trashëgimi kulturore jomateriale” dhe e përshkroi atë si një nga mënyrat më të qëndrueshme dhe më efikase për bagëtitë. Kullotat e lëvizshme krijojnë kohë për rikuperim dhe nuk krijojnë mbishfrytëzim, ndërsa barinjtë mund të shmangin thatësirat verore duke u drejtuar në malet ku shkrihet dëbora dhe rritet bari.

Migrimi përgjatë shtigjeve të shkelura mirë ka formuar gjithashtu peizazhe natyrore, duke krijuar habitate unike në hapësirë të hapur, që janë shtëpia e një numri bimësh dhe kafshësh, si dhe korridore për kafshët e egra. Disa studime tregojnë gjithashtu se bagëtia nomade kullotëse mund të ndihmojë në parandalimin e zjarreve në pyje.

Thomas Ziagkas i lyen delet e tij duke përdorur baltë të kuqe, në mënyrë që kafshët e tij të mos përzihen me kopetë e tjera. Në ditët e sotme ai rrallë takon barinj të tjerë nëpër shtigje. Megjithatë, 72-vjeçari vazhdon traditën familjare, sepse dëshiron të tregojë se delet e tij kanë lëvizur – ndryshe nga kopetë e palëvizshme që kullosin në fusha.

“Ndihem krenar që tufa ime zbriti nga malet, deri këtu poshtë,” tha ai. “Kjo u duhet treguar të tjerëve “.

Kafshë të lumtura – prodhime cilësore   

Në fillim të tetorit, vëllezërit Nikos dhe Giannis Saitis ulen rreth një zjarri bubulak, pas një dite rraskapitëse ecjeje në mal me bagëtitë e tyre. Ata thonë se udhëtimi nëpër kullota është i mirë për kafshët.

“Malet i bëjnë ato të fortë dhe të shëndetshëm – gjithashtu edhe mua” – thotë Nikos Saitis. “Nëse bagëtinë e transportojmë me kamionë, ato do të kalonin traumë, për shkak të ndryshimit të habitatit dhe lartësisë”.

Çdo vit, dy vëllezërit mezi presin nisjen e udhëtimit që shenjon nisjen e dimrit dhe punën e vështirë që përmbyllet me prodhimin e qumështit.

Barinjtë këtej pari e përdorin qumështin kryesisht për prodhimin e djathit. Është e vështirë për të transportuar çdo ditë qumësht të freskët në vendndodhje të ndryshme, veçanërisht lart në malësi. Ndonjëherë ata ia shesin djathin banorëve vendas ose tregtarë që vijnë t’i takojnë këtu.

Të ushqyerit e deleve me bar të freskët mali u jep atyre produkte të një cilësie të lartë siç është djathi, qumështi dhe kosi cilësor, me të cilët s’mund të konkurrojë asnjë produkt tjetër, thotë Nikos Saitis. Gjithsesi, barinjtë janë të detyruar t’i shesin produktet e tyre me çmime të ulëta, të cilat nuk pasqyrojnë cilësinë dhe punën e madhe që qëndron pas tyre.

Marrë nga DW

1 vit nga zgjedhjet e 25 prillit si e shikoni gjendjen e vendit:

View Results

bota bota barinjt e fundit nomad ne greqi greqi barinjt e fundit nomad ne greqi greqi

Sondazh

Poll
Bota 5 Mars 2021, 07:10

Shkalla e lindjeve në SHBA bie gjatë pandemisë

Lindjet në Shtetet e Bashkuara kanë qenë në rënie për gati një dekadë, por viti 2019 ka parë numrin më të vogël të foshnjave të lindura në 35 vjet, tregon një s...

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni

Newsroom/ Karabolli: Shqipëria do kohë të përshtatet me TikTok, e provuan edhe gazetarët, s’ia dolën