LIVE UPDATES
Editorial

Dhe Covid trokiti në familjen time

30 Korrik 2020, 08:49 Nga DOSJA
Dhe Covid trokiti në familjen time

Kosova është po aq e varfër, shkallmuar në kapacitetet e veta shëndetësore dhe e shtrydhur nga derdhja korruptuese e parasë publike, por gjatë pranverës kishte besim kolektiv se do t’ia dilte mbanë dhe e mbajti nën kontroll virusin. Tashmë nuk ka besim kolektiv, tashmë çdo njëri e mbron veten dhe pret se kur do të trokasë në derën e tij

Prej atëherë nuk kaloi shumë kohë dhe numri i njerëzve që njoh personalisht e që janë infektuar me koronavirusin kaloi kaherë dhjetëshin. Virusi trokiti në mëhallën time. Mbrëmë trokiti edhe në familje; vdiq prej tij Fazli Syla, në moshë kur vdekja nuk befason, por megjithatë qartazi i detyruar të kalojë nëpër torturën nëpër të cilën kalojnë pacientët me simptomat më të vështira.

Për një gjeneratë të tërë njerëzish që janë rritur me arsimin dhe kulturën e gjuhës shqipe në Prishtinën e gjashtëdhjetëvjetëve të fundit, Fazli Syla ishte qoftë profesori, qoftë drejtori i Gjimnazit, qoftë drejtori i Institutit Albanologjik, qoftë njeri i pashmangshëm i planifikimit të arsimit e kulturës në Kosovë.

Dhe, kështu koronavirusi trokiti, pas dyerve të mëhallës e të komshinjve, përtej dyerve të familjes edhe në atë hapësirë të gjerë, të memories kolektive të arsimit e kulturës shqipe të Kosovës.

2.

Në muajin korrik, dhe ende pa përfunduar ai, Kosova ka shënuar 4.500 raste të reja të infektimit apo rreth 170 raste në ditë, dhe hyri në garë për tri vendet e para në nivel evropian.

Dy faktorë zakonisht përmenden të kenë ndikuar në këtë rritje të jashtëzakonshme të infektimeve. I pari: nuk është kuptuar në disa vende të Evropës e botës natyra e virusit dhe në vend të dobësimit në temperatura verore e me rreze ultraviolete, virusi është treguar i fortë. I dyti, dhe rrjedhimisht, se shoqëritë që kanë qëndruar të mbyllura gjatë në karantinë janë hapur shpejt për komunikim më intensiv social – nga kafenetë e deri te dasmat e varrimet – dhe kështu kanë ndikuar në riprodhim të shpejtë të infeksioneve.

Në Kosovë është edhe një faktor plotësues dhe krejtësisht sui generis në nivel evropian. Krahas me luftën fillestare kundër pandemisë, Kosova hyri edhe në një luftë të brendshme politike, në të cilën pandemia nuk ishte kurrfarë teme. Gjatë dy muajve e më shumë të pranverës, nëse duam ta thjeshtësojmë deri në formën e vet makabre karikaturiale, diskursi politik në Kosovë në luftën politike është ngarkuar me këto pika themelore: a duhet plazma keksi të ketë taksë njëqind për qind kur të hyjë në Kosovë, apo bën të hyjë në Kosovë, por të shkruajë në etiketë se po eksportohet në Republikën e Kosovës, apo duke dëgjuar sugjerimin e ambasadorit amerikan, Grenell, se plazma keksi duhet të hyjë në Kosovë pa kurrfarë takse plotësuese e pa kërkesë që të shkruajë Republika e Kosovës në të? Dhe varësisht se kush si është pozicionuar rreth plazma keksit është quajtur më shumë apo më pak i afërt me Amerikën, më shumë apo më pak i afërt me Evropën dhe në fund mbrojtës apo kundërshtues i shqiptarëve dhe shqiptarizmit. Natyrisht, në këtë përshkrim naiv hyn edhe një plan aspak naiv për ndarje të Kosovës dhe këmbim territoresh, dakorduar mes presidentëve të Kosovës dhe Serbisë, por kjo tashmë duket si të ishte harruar.

Një aktivist i spikatur dhe serioz i Qeverisë së kryesuar nga LVV dha pardje një statistikë tmerruese për COVID-in: “4 qershor, dita e fundit e Qeverisë Kurti: 294 mostra, 5 raste pozitive. Sot: 5 mostra, 294 raste pozitive”.

Ata që ishin të zëshëm në debatin për plazma keksin dhe instant-marrëveshjet historike që arrihen në Washington me tri këmisha në valixhe, bëjnë mirë që të ulen kokë më kokë me pesë mijë të infektuarit me virus gjatë muajit korrik dhe t’u shpjegojnë pse këto punë janë të rëndësisë parësore për Kosovën.

3.

Nuk jam i sigurt se virusi ka pritur që të formohet një Qeveri e re dhe të sulmojë me tërë furinë e vet – dhe as që besoj se postimi ka pretenduar një gjë të tillë. Por, ajo që është padyshim evidente është se koronavirusi nuk ishte përparësi, as ndër pesë temat e para të formimit të Qeverisë së re. Në pesë vendet e para të prioriteteve ishte ‘dialogu’, pastaj ‘dialogu’, pastaj po ashtu ‘dialogu’ dhe në dy vendet e mbetura riorganizimi i Qeverisë me partnerë të rinj – zëvendës, këshilltarë, e kështu me radhë.

Dhe nuk jam i sigurt se gjërat do të zhvilloheshin në formë krejt tjetër dramatike – e që sot të kishim dy a tre të infektuar në ditë – po që se Qeveria e re të kishte vendosur që tri pikat e para të rendit të ditës në çdo mbledhje të Qeverisë gjatë muajit qershor të ishin COVID (si të sigurohen urgjentisht testimet dhe pajisjet mjekësore), COVID (si të kufizohet dëmi ekonomik dhe si të nxitet një cikël nxitjesh të aktivitetit ekonomik), COVID (si të ngrihen kapacitetet plotësuese shëndetësore). Dhe që, krahas këtyre tri pikave të kishte edhe dy të tjera: COVID (si të përgatitet viti i ardhshëm shkollor) dhe COVID (si të integrohen projektet zhvillimore kosovare në fondet e buxhetit evropian për post-COVID?).

Atë që di është se një Qeveri e atillë do të kishte zhvilluar besueshmëri shumë më të lartë. E kjo është me rëndësi, sepse kriza e tanishme është shëndetësore dhe sociale e ekonomike po ashtu, por në masë të madhe është krizë besimi. Kosova është po aq e varfër, shkallmuar në kapacitetet e veta shëndetësore dhe e shtrydhur nga derdhja korruptuese e parasë publike, por gjatë pranverës kishte besim kolektiv se do t’ia dilte mbanë dhe e mbajti nën kontroll virusin. Tashmë nuk ka besim kolektiv, tashmë çdo njëri e mbron veten dhe pret se kur do të trokasë në derën e tij.

4.

Shpërthimi i numrave të epidemisë duhet ta shtyjë Kosovën të vendosë shpejt.

Tashmë është e qartë se duhet të ulen shifrat e infektimeve, sepse çdo rrëfim që vjen prej sistemit shëndetësor tregon shenjat e kolapsit.

Kjo nënkupton masa më drastike se deri tani. Dhe kjo nënkupton që edhe po të ndalet me artificialitetin e kufizimit të lëvizjes e kontaktit, virusi është rrezik i drejtpërdrejtë për dy shtylla primare shoqërore: arsimin dhe ekonominë.

Pra, gjasat janë krejtësisht të vogla që fëmijët dhe studentët ta vijojnë mësimin normalisht prej shtatorit dhe tetorit dhe kjo kërkon një përgjigje kolektive shoqërore. Dhe, gjasat janë krejtësisht të vogla që të kemi rikthim të aktivitetit ekonomik – siç u pa me njërin prej indikatorëve tipikë kosovarë, gastronominë. Zinxhiri socio-ekonomik i këtyre çrregullimeve pastaj vetëm sa ndërlikohet.

Edhe po të mos kishte asnjë problem tjetër – presionin e negociatave me Serbinë apo Gjykatën Speciale – këto do të kërkonin një pushtet që ka besim dhe që ka forcën politike. Qeveria e tanishme këto nuk i ka. Dhe kësaj qeverie të Kosovës, në tërësi, vjeshta po i troket tash, në korrik.

1 vit nga zgjedhjet e 25 prillit si e shikoni gjendjen e vendit:

View Results

editorial editorial koronavirusi ne kosove veton surroi koronavirusi ne kosove veton surroi

Sondazh

Poll
Editorial 30 Korrik 2020, 12:50

Covid 19 dhe Zgjedhjet Parlamentare 2021!

As pandemia Covid që infektoi parlamentarët dhe as ndonjë “kritikë” e thënë me gjysëm zëri nga Ambasadorët, nuk e ndaluan K/ministrin  e Partisë Socialiste dhe ...

Editorial 29 Korrik 2020, 08:38

Si do ta kujtojmë Covid-19?

Londër– Në thelb, historia mund të ndahet në dy pjesë:në atë që na pëlqen ta kujtojmë, dhe atë që përpiqemi vazhdimisht ta harrojmë. Ne britanikët kemi qe...

Editorial 29 Korrik 2020, 05:11

Pas Bajramit, do të hapen Portat e Ferrit

Të gjitha janë thënë. Është e pamundur që të gjendet edhe ndonjë fjalë më tepër për t’i bindur qytetarët se çfarë duhet të bëjnë, ose çfarë n...

Editorial 27 Korrik 2020, 07:31

Ujdia për borxhet – shembull i gabuar i BE

Narrativa të duket logjike. Një fond rimëkëmbjeje do t’i japë sërish forcë Bashkimit Europian në emergjencë ekonomike për shkak të pandemisë së Coronës dh...

Editorial 25 Korrik 2020, 07:13

Trumpi nxitës i dhunës dhe shpëtimtar!

Për Donald Trumpin situata nuk duket aspak mirë. COVID-19 në SHBA po përhapet me shpejtësi mjaft të madhe. Numri i të infektuarve po rritet, sallat me trupat e ...

Editorial 25 Korrik 2020, 05:45

Kujt i Mbeti Dopio Gjashta?

TIRANË- Lëvizja e fundit e kreut të opozitës Basha për hapjen 100%  të listave , ka lënë të surprizuar përveç  kundërshtarit të tij polititik  edhe ...

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

"Injoranca nuk është argument" Nuk i pëlqeu pyetja, Rama prek në faqe gazetaren Ambrozia Meta

Del VIDEOJA, Elia godet Princ Lekën: Familja ime të ka mbajtur me bukë

VIDEO/ Noka i jep Spiropalit pankartën, Ministrja ofrohet ta mbaj para fytyrës

Publikohen pamjet nga brenda bazës ajrore të Kuçovës, Komandanti: E gatshme për stërvitjen e trupave

Tempulli 2/ Me kanabis gati për shitje dhe shuma parash, arrestohen 4 të rinj në Tiranë

Dalin pamjet nga kasollja ku u vra 50-vjeçari në Durrës

Kontrabandonin ilaçe dhe telefona, arrestohen dy persona në Tiranë, sekuestrohen 47 iPhone

I vunë flakën eskavatorit me vlerë 150 mijë euro, arrestohen 2 autorët e ngjarjes

Reshjet e shiut dhe borës në vend, policia: Moderoni shpejtësinë e mos kryeni parakalime të gabuara

Kampioni Alvin Karaqi mes lotësh: Për besë u ndjeva si Gjergj Kastrioti kur mora flamurin

'Dokumentar horror'/ Berisha publikon pamjet: Do ju paraqes terrorin që Bajrajt ushtruan më 14 maj

Krimi në Bulqizë/ Fqinji: Po hante bukë në banesë kur erdhën dy makina!

Dosja "Gjici"/ Zv.kryetari i bashkisë së Kukësit shkon në SPAK

Newsroom 11 |XAMA: LAJMI I FUNDIT FAKE QË PASHË, ISHTE PËR MUA

Newsroom 11 |XAMA: KËSHILLË QYTETARËVE- MOS LEXONI VETËM NJË BURIM

Newsroom 11 | XAMA: GAZETARËT NUK SHKRUAJNË ME EMËR, KJO S'ËSHTË ETIKE

Xama në Newsroom: Lajmet e rreme përhapin panik! Më akuzuan se kisha marrë para për një shkrim

Muka në Newsroom: Në Shqipëri ka portale gjobaxhie, u bëjnë shantazh njerëzve

Xama në Newsroom: Fake News shpërndahet më shumë në Facebook e Tik Tok! Gazetarët të shkruajnë emrin

Newsroom 11 |Kush prodhon lajme të rreme në Shqipëri

Newsroom 10 |SENJA: NE S'REAGOJMË NDAJ GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 |HAZIZAJ: 'ÇOHU ENVER', PJESË E GJUHËS SË URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ KEMI MARRËVESHJE PËR TË MBROJTUR 'VIKTIMAT'

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES KA SHKAKTUAR DHE KRIME

Newsroom 10 |GAZETARI: GJUHA E URREJTJES, PJESË E SHOQËRISË

Newsroom 10 |HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES, E FRIKSHME NË SHQIPËRI

Vidhnin në banesa duke përdorur çelësa të klonuar, vihet në pranga 1 person,nje tjeter në kërkim

Newsroom 10 |GJUHA E URREJTJES PËRDORET NGA POLITIKA, AMA TË KONTROLLOJË GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: STEREOTIPET NXISIN GJUHËN E URREJTJES

Newsroom 10 | HAZIZAJ: GJUHA E URREJTJES LUFTOHET ME EDUKIM

Newsroom 10 | Gjuha e urrejtjes në media, si dhe kush e shpërndan?

Ndryshimet në PS/ Gjiknuri: S'është fundi, por fillimi i diçkaje të re.

Inceneratorët/ S’kam dhënë asnjë kontratë pa garë, ato janë publike!

Ndihet 'i shitur' nga Rama? Gjiknuri: Nuk ndjej braktisje, kam komunikim me të prej 20 vitesh

Klosi: Kemi primare reformimin e partisë, PS synon mandatin e katërt

U shkarkua si Sekretar i Përgjithshëm, Gjiknuri: PS edhe kur fiton, refekton!

Digjet shtëpia në Shkodër, në banesë ndodhej një i moshuar, përfundon në spital

Vazhdon përplasja në PD! Basha kërkon mbledhjen e Komisionit të Etikës për të, Bardhi: Shenjë humbje

Vrasja e Jetmirës/ Autori u dënua me 28 vite burg, nëna e viktimës: Duhet dënim përjetë!

Newsroom 9 | Kallanxhi: Threads? S`besoj se do zgjasë shumë

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Mos merrni për bazë asgjë thuhet në rrjet

Newsroom 9 | Gazetarja: po ndodhin vrasje nga tik tok

Newsroom 9 | Eksperti i IT: Fake News dallohet vetëm po të jemi kritikë

Newsroom 9 | Kallanxhi: Shqiptarët besojnë gjithçka shohin në rrjet

Newsroom 9 | Eksperti i IT, Tomi Kallanxhi: Tik Tok ka "fake news" sepse s'ka censurë

Newsroom 9 | Gazetarja: Shqipëria do kohë të përshtatet me Tik Tok

Newsroom 9| Eksperti i IT: Çdo rrjet është i përkohshëm, duhet të kujdesemi për vlerat

A mund të mbyllet TikTok për Shqipërinë? Flet për Newsroom eksperi i IT

Fëmija mbyllet brenda në shtëpi, nëna e alarmuar njofton zjarrfikësit, NDËRHYRJA nga ballkoni

Newsroom/ Karabolli: Shqipëria do kohë të përshtatet me TikTok, e provuan edhe gazetarët, s’ia dolën